tag:blogger.com,1999:blog-5516111186832847712024-03-13T00:18:00.226-07:00"хөөх би АМЬДАРЧ байна!" - Б.Тэлмэн"Хүн гайхахгүй бол Гайхамшиг байхгүй болно" Эйнштейн - хөөх Та ч бас АМЬДАРЧ байна!Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.comBlogger44125tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-76492182847128549312015-03-14T23:37:00.002-07:002015-08-18T16:38:05.804-07:00Одоогоос дөрвөн жилийн өмнөх 3 сарын 11-ний энэ өдөр,<div style="color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: justify;">
Энэ өдөр гамшигт ихээр өртсөн газруудын нэг болох Сэндай хотод Японы их дээд сургуульд суралцахаар ирсэн Шинэ Монгол ахлах сургуулийн төгсөгч үеийнхэнтэйгээ, багштайгаа хамт бараг хориулаа амьдарч байлаа. </div>
<a name='more'></a>Тэр өдөр амьтны хүрээлэнгээр зугаалах хөтөлбөртэй байсан ба яг өдрийн 2 цаг 46 минутад аймшигт тэр гамшиг ирсэн. Яагаад ч юм, хэдхэн минутын өмнө амьтны хүрээлэнгийн хаалгаар анх ороход тэндхийн сармагчид бүр үнэхээр яачихсан юм бэ гэмээр чарлаад байхаар нь бид их л инээлдэж байж билээ.<br />
<div style="color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: justify;">
Өмнөх өдөр 10-нд нь 5 баллын газар хөдлөлт болоход "Хооо, ямар сонин этгээд гоё юм бэ" гэсэн гэнэн тэнэг бодолтойгоор баясч байсан бол, 11-ний өдөр 8 баллын газар хөдлөхөд эхлээд сонирхолтой ч юм шиг, хэсэг удаад ирсэн чинь нэг л биш болж ирснийг ойлгож билээ. Газар хөдлөлт бараг 5 минут үргэлжилсэн санагдаж байна. Босоод алхаад явах боломжгүй, зил 130 машины тэвшин дээр хөдөөгийн замаар давхиж байгаа аятай мэдрэмжийн ч юм шиг. </div>
<div style="color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: justify;">
Гамшгийн тухай "Ноооль" ойлголттой бид хэд бүр яах ийх учраа ололгүй гэрийн ойрхон байх сургуулийн зааланд хоёр хоног хоргодож билээ. Тэнд маш олон хүмүүс хамт байсан. Мэдээж тоггүй, усгүй нөхцөлд цэвэр унд, хүнсний хомсдолтой. Өдрийн цагаар цэргийн машинаар бидэнд амталсан будаа болон гамшигт урьдчилан бэлгтэж хадгалсан хүнс болох печень, ус зэргийг зөөвөрлөн тарааж бидэнд өгдөг байлаа. Харин Монголд биднийг уулын орой дээр цөөхөн хэдхэн хүн үлдсэн сураг чимээ явж ерөөсөө л арлын Япон тэр чигтээ живж байгаа мэдээ тарсан гэсэн. </div>
<div style="color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: justify;">
Гэхдээ хамгийн сонин нь Япон хүмүүс бүгд маш тайван хандаж байсан. Бүр гайхмаар тайван. Дэлгүүрт зуу зуун метрээр дугаарлан зогсоход хэн ч орилж хашгирахгүйн дээр хүнс дууслаа гэхэд "Өө" гээд л яваад өгнө. Дэлгүүр нь хүртэл 3000-4000 иений хүнстэй тор багцлаад бэлдээд нэг ч гэсэн хүнд тэгш хуваан зарах гэж хичээх тэр их зүтгэл ямар агуу байсан бэ? 3 сарын 12-ны өглөө сонин тараагч маань хүртэл сонингоо тараагаад явж байсан гээд бод доо. Тэр сонин тараагч байгаагүй бол бид нар бүр мэдээллээс таг тасрах байсан биз. Бас хажуугаар нь сонин уншаад ханзны хичээл орчихож байгаа юм. Жижигхэн талхны мухлагтай хүн талхаа тараана. Ерөөсөө л бүгд байж болох бүх л арга хэмжээг "Хамтдаа" авч уужуу тайван сайхан сэтгэлээр хандаж чаддаг хүмүүс бол Япон хүмүүс юм билээ.</div>
<div style="color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: justify;">
Бид нар энэ хүмүүсээс юугаараа их ялгарах вэ гэвэл өөрийнхөө амин хувиа бодсон хэт аминч зангаараа л ялгарах юм шиг. "Би энд өлсөж байна", "Миний байшин энд нурлаа, би энд гэр бүлээ алдлаа" гэж бид нар ярих бол, Япон хүн ганц өөрийнхөө тухай ярилгүй, "Надаас илүү зовлонтой хүн байхад би харин яаж туслах вэ" гээд ханцуй шамлана. Цунами болсон голомтод сэргээн босголтын ажил хийгдэж байхад эхнэр, хүүхдээ алдсан залуу сайн дураараа оролцох гээд гүйж байхыг харах ямар сэтгэл шимшрэм байсан гэж санана.</div>
<div style="color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: justify;">
Гамшиг болсон газраас бид Ямагата аймаг руу нэг ёсондоо дүрвэсэн ба Монголчуудад зориулан гаргаж өгсөн үнэгүй автобусанд суун Наритагийн онгоцны буудалд ирж хоёр хоносон. Монголчууд цугларлаа гэсэн шиг манай суудал бүртгэл хийх газрын эргэн тойронд л хулгай гарч, түрүүлж онгоцонд суух гэсэн дараалал замбараагаа алдаж маш их хэрүүл, хараал, муу муухай бүхэн болж байж билээ. Нэг онгоцонд суугаад явах нь хараажийн, мэдээжийн ойлгомжтой байсаар байтал нэг хүний урд нэрээ бичүүлэх гээд дайрч байгаа хүнийг хараад бүр гутсан гэж яана. </div>
<div style="color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: justify;">
Харьцангуй хөгжилтэй оронд байгаа Монголчууд байж соёлтой байх болов уу гэтэл огт үгүй ээ, бүр жинхэнэ зан нь илрэв үү гэлтэй дайн болж байсан. За, ер нь тэнд Хятадууд бид нар л их адилхан авирласан шүү. Бусад орны хүмүүс аажуу уужуу л харагдаж билээ.</div>
<div style="color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: justify;">
Бидэнд буцаад Монгол явах амаргүй байлаа. Хүсч хүсч их сургуульдаа нэг юм тэнцээд, одоо л дөрвөн жил ёстой сайхан сураад "будаа" болгоод өгнө гэсэн бүх зүйл маань үгүй болчихож ч байгаа юм шиг, нөгөө талаар биднийг гэх маш олон гайхалтай сайхан хүмүүсийг та нар ингээд зовлондоо уна гээд хаяад ч явж байгаа юм шиг нэг тийм сонин, муухай, тоогүй мэдрэмж дүүрэн буцсан даа. </div>
<div style="color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: justify;">
Энэ өдрөөс дөрвөн жил өнгөрчээ, их сургуулиа төгсөх нь ээ. Саяхан би гамшиг болсон газруудаар очоод харахад хүчтэй улс хүчтэй л байдаг юм байна гэсэн бодол төрсөн. </div>
<div style="color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: justify;">
Зовлон үзсэн, зовлон ямар байдгийг мэддэг хүмүүс илүү ухаан суусан байдаг юм болов уу. </div>
<div style="color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px; text-align: justify;">
Энэ зурганд бид хэд сургуулийн зааланд унтах гээд байж байгаа байдал нь. Хэн ч биднийг гадуурхаагүй, хэн ч биднийг хөөгөөгүй. Бид нар гадаад гээд хүний тооноос огт хасагдаагүй дулаахан хөнжилд унтаж байна..</div>
<div style="color: #141823; display: inline; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19px; margin-top: 6px;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
Б.Тэлмэн </div>
<div style="text-align: justify;">
2015.3.11</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiftS0J_VKEr9sf-Vy32QUZ_wN99GvIQv4nc__2RH64QQl4hThQE0N7ZSvR__pzbOP8vrRQd5ROiOCQfOwFPiuBuvbxEiXOJS2fpZRvlOmIlivI7d3vKxx3oOm5KRmhRaph9SHaylATgEWJ/s1600/DSCF4812.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiftS0J_VKEr9sf-Vy32QUZ_wN99GvIQv4nc__2RH64QQl4hThQE0N7ZSvR__pzbOP8vrRQd5ROiOCQfOwFPiuBuvbxEiXOJS2fpZRvlOmIlivI7d3vKxx3oOm5KRmhRaph9SHaylATgEWJ/s1600/DSCF4812.JPG" width="400" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjchEHnjMPHZStpMBpGMVu_rUbjb-ILJ2yBalPAEwFvqNzN_p9S9DPLiao6DTXysDyN1fM6YklJUXVg8zA4JrHkHjY4tqSo4wINQ2zRx84eBeVudzZ3Rmc23DEAAPn0l24q5CuGRJCLmCqK/s1600/DSCF4814.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjchEHnjMPHZStpMBpGMVu_rUbjb-ILJ2yBalPAEwFvqNzN_p9S9DPLiao6DTXysDyN1fM6YklJUXVg8zA4JrHkHjY4tqSo4wINQ2zRx84eBeVudzZ3Rmc23DEAAPn0l24q5CuGRJCLmCqK/s1600/DSCF4814.JPG" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-86865748842265045592014-12-01T21:56:00.001-08:002014-12-01T21:56:04.394-08:00Япон маягийн улс төр<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
2014 оны 11 сарын 18-нд Япон Улсын ерөнхий сайд Абэ Шинзогийн хэвлэлийн бага хурал болсныг та бүхэн мэднэ.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
“Гадаад орнуудад хийсэн айлчлал, Олон улсын байгууллагуудын уулзалт хурлаас эх орондоо буцаж ирээд Абэ Шинзо хоёр танхимт парламентынхаа Төлөөлөгчдийн танхимыг тараахаар шийдсэнээ зарлаж байна.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Японы ерөнхий сайд парламентаа тараах эрхтэй, өөрийнх нь явуулж буй бодлогод бүрэн дэмжлэг байхгүй байвал парламентаа тараачихна, шинээр сонгууль явуулна, ингэж ард түмэн өөрийнх нь бодлогыг дэмжиж байгаа эсэхийг шалгана. Өөрийнх нь зөв байвал ард түмэн түүний талд ялалтыг өгнө. Эрсдэлтэй алхам бөгөөд өөртөө итгэлтэй хүний хийх ажил. Абэ Шинзо өөртөө их итгэлтэй байна. “Хэрвээ энэ сонгуульд эрх баригч эвсэл ялалт байгуулахгүй бол “би огцорно” хэмээн чанга хэлж байна” гэж Япон судлаач Төмөрбаатар гуай өөрийн фейсбүүк хуудаснаа бичжээ.</div>
<a name='more'></a><br />
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Япон улс нь эдийн засгийн хүчээрээ АНУ болон БНХАУ-ын дараа дэлхийд 3-т жагсах ч 1990 оноос хойш эдийн засгийн өсөлт нь зогсонги байсаар ирсэн. Хоёрдугаар дайнаас хойш өндөр үсрэлттэй хурдаар хөгжиж чадсан Япон магадгүй хөгжлийн эцэс гэж байдаг бол түүндээ хүрсэн ч байж болох. Төр улс хуримтлагдсан татвар, орлогыг ард түмэнд тэгш хувиарлахын тулд шууд бэлэн мөнгө тараах бус төсвийн хөрөнгө оруулалт хэлбэрээр дэд бүтэц, нийгмийн сайн сайхны төлөө бүтээн байгуулалт өрнүүлэх нь үнийн өсөлт, үнийн уналтаас сэргийлэх боломжтой байдаг. Харин АНУ, ОХУ, БНХАУ зэрэг том гүрнүүдийн хувьд тэр их “ашиг” гэж хэлж болох хуримтлалыг цэрэг дайн, зэр зэвсэгт их хэмжээгээр нь зарцуулан үрэн тарааж, ажлын байр, хөдөлмөрийн гэрээгээр хувиарлалт хийн эдийн засаг, мөнгөний чанараа хадгалдаг. Харин Япон нь Үндсэн Хуулийн 9-р заалтын дагуу зэр зэвсэг гэлгүй, Япон улсынхаа хөгжлийг маш нягт хөгжүүлж чадсан. Зам харгуй, байшин барилга, төмөр зам гээд дэд бүтэц үнэхээр гайхмаар.</div>
<blockquote style="border-left-color: rgb(238, 238, 238); border-left-style: solid; border-left-width: 5px; box-sizing: border-box; color: #777777; font-family: Georgia, serif; font-size: 16px; font-style: italic; line-height: 1.6; margin: 0px 0px 20px; padding: 10px 20px;">
<div style="box-sizing: border-box; line-height: 1.6; margin-bottom: 20px;">
<b style="box-sizing: border-box;">“Япон</b> У<b style="box-sizing: border-box;">лсын</b> Ү<b style="box-sizing: border-box;">ндсэн</b> Х<b style="box-sizing: border-box;">ууль”-ийн</b> <b style="box-sizing: border-box;">9-р</b> <b style="box-sizing: border-box;">заалт:</b></div>
<div style="box-sizing: border-box; line-height: 1.6; margin-bottom: 20px;">
<em style="box-sizing: border-box;">“Япон улсын иргэн бол шударга ёс, дэг журмыг эв санаа болгож, олон улсын энх тайван байдлыг чин сэтгэлээр эрхэмлэх, төрийн эрх мэдлээр дайны гал асаах, зэр зэвсгээр айлган сүрдүүлэх эсвэл зэр зэвсэг ашиглах, зэр зэвсгийг олон улсын хагаралыг шийдвэрлэх арга хэрэгсэл болгохыг үргэлжид татгалзах болно</em></div>
<div style="box-sizing: border-box; line-height: 1.6; margin-bottom: 20px;">
<em style="box-sizing: border-box;">⚪︎2 Өмнөх заалтын зорилгыг биелүүлэхийн тулд, газар, тэнгис, агаарын хүчин болон бусад дайны зэвсэгт хүчийг эзэмшихгүй байх. Япон улсад дайнд оролцон дайтах эрх байхгүй.”</em></div>
<div style="box-sizing: border-box; line-height: 1.6;">
“Япон Улсын Үндсэн Хууль”-с Б.Тэлмэн орчуулав.</div>
</blockquote>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Абэ гуай яагаад парламентаа тараах шийдвэрт хүрсэн бэ гэдгийг хэд хэдэн цаад шалтгааныг энгийнээр тайлбарлах гэж оролдъё. Японд сүүлийн жилүүдэд иргэдийн худалдан авах чадвар муудан, үнийн уналт үргэлжилсээр ард түмний амьдрал бага зэрэг хүндэрч байгаа. Бүтээн байгуулалт багассан болоод ч тэр үү, 2000 оноос бүтээн байгуулалтад тусгах төсвийн зарцуулалт 2000 оноос 2012 он гэхэд 50 хувиар буурсан. Японы нийгэмд бий болж буй бас нэг эдийн засгийн дарамт нь өндөр настанд зарцуулах нийгмийн халамжийн дүн жилээс жилд ихэсч байна. Тэр их зардлыг нөхөх арга нь мэдээж татвар, өр тавиад яваад байж болохгүй. Япон улсын өр ДНБ-тэй нь харьцуулахад 231 хувь. Харин Монголын өр 60 хувь орчим байна. Эдийн засгийн хүндрэлээс гарах Абэномикс буюу “Гурван сум” бодлого нь “Зоримог санхүүгийн бодлого”, “Уян хатан төсвийн бодлого”, “Иргэдийн хөрөнгө оруулалтыг сэрээх стратеги” юм. Ерөнхий сайд Абэ эдийн засгийн уналтыг зогсоож, “Японыг буцаан авчирна” хэмээн гарч ирсэн боловч төдийлөн үр дүн харагдахгүй байна гэсэн шүүмжлэлтэй тулгараад байгаа. Гол шүүмжилэлд өртсөн нь “Нууцын тухай хууль” болон “Хамтралын нөхцөлөөр өөрийгөө хамгаалах эрх” Хэрэглээний татварыг нэмэх “Татварын тухай хууль”-тай холбоотой юм. Ажил төлөвлөгөөний дагуу бус явагдаж, төлөөлөгчдийн танхимд орохоороо гацаад байсан нь танхимаа тараах шийдвэрт хүргэсэн бололтой. Японы хэрэглээний татвар энэ оны 4 сараас 5-аас 8 хувь болж өссөн. Энэ оны 3-р улирлын Японы ДНБ-ний дүн гарсан боловч харамсалтай нь төдийлөн сайн үр дүн авчирсангүй. Нэрлэсэн Дотоодын Нийт Бүтээгдэхүүн 0.4 хувийн өсөлттэй болов ч бодит ДНБ ▲0.4 хувийн уналттай гарчээ. 3 хувиар хэрэглээний татвар өсөхөд Японы эдийн засагт том нөлөө авчирсангүй. Иен суларч, жуулчид дундажаар 20 хувиар нэмэгдсэн нь үйлчилгээний салбарт тодорхой хэмжээний нөлөө үзүүлж байгаа болов уу.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Гол ярихыг хүссэн зүйл маань, эдийн засгийн олон тоо баримт гэхээс илүүтэйгээр Японы ерөнхий сайдын өөртөө итгэлтэй байгаа байдал, шулуун шударга байгаагаас бид суралцмаар “Ёс зүйн” тухай ойлголт энэ улсад байна. Хэдэн сарын өмнө “Зуун чухал сэдэв-Ёс Зүй”-н тухай улс төрчдийн оролцсон нэвтрүүлгийг үзээд ой гутаж билээ. Хэтэрхий зохиомол, драматик байсан болоод ч тэр юм уу хиймэл санагдсан. Ёс зүйг би энд бас биччихдэг, амархан шүүмжилчихдэг эд ч биш. Гэхдээ улс төрд ёс зүй гэдэг нь үүрэг хүлээж түүнийгээ хариуцлагатайгаар дааж чадах, чадахгүй бол бодит үнэнтэй халз нүүр тулах, хэлсэндээ хүрч чадахгүй бол түүнийгээ хүлээн зөвшөөрөөд хариуцлагаа хүлээх. Үүнийг л өнгөрсөн долоо хоногт Абэ ерөнхий сайд өөрийн бардам, өөртөө итгэлтэй хэвлэлийн бага хурлаараа харууллаа. “Дефлиацаас (үнийн уналт) гарах боломж одоо л ирж байна, оройтвол бид алдана, хэрэглээний татвар 10 хувь болгож өндөрсгөхийг 18 сараар хойшлуулав, энэ хооронд ийм хэмжээний татвар авч болох эдийн засгийн нөхцөлийг буюу ард түмэнд тээр болохооргүй нөхцлийг манай засгийн газар бүрдүүлнэ, та бүхэн бидэнд итгэж саналаа өг, санал ирэхгүй бол би огцорно” гэж шууд шулуухан хэлж байна. Хийвэл хийсэн шиг хийнэ, унавал унасан шиг унана. Маш ойлгомжтой, юу хийх гэж байгаа нь тодорхой, юу зорьж байгаа нь тодорхой, асуудал биш бодлого, чиглэл ярьж байна. Манайд харин бодлого ярихаас илүү бид бүгдийн мэдэх асуудлууд л ярьцгаадаг. Улс төрч ч гэлтгүй бид бүгдээрээ бодлого угаасаа ярих ч үгүй, асуудал л ярьж бие биенээ сэтгэлээр унагана, тэр нь ч бодлого ярихаас амар байдаг биз.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Дашрамд хэлэхэд, дараагийн сонгууль 12-р сарын эхээр зарлагдаж, 12-р сарын 14-нд санал хураалт явагдах аж. Энэ өдөр Абэ Шинзогийн шинэ Абеномикс цаашид үргэлжилэх, түүний засгийн газар төлөвлөснөө бүтээх боломжтой болох эсэхийг чих тавин ажицгаая.</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-57058926868509113612014-12-01T21:53:00.001-08:002015-05-08T04:37:37.435-07:00Мартагдсан тал<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhERb0fxKKKMyMfUKGzQlNlG3m9ZAT68YOCuFPw6UMoeow_CXZ7eh_FKDu1MEs3I9G_rcWrP3wAGOPi2nChVK_4unv3ZUrd8PK-SvdrEC4H9rW5VDrT5M9qkPIkM5idRD2ShGm-_qOXhNWb/s1600/IMG_0052.JPG" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhERb0fxKKKMyMfUKGzQlNlG3m9ZAT68YOCuFPw6UMoeow_CXZ7eh_FKDu1MEs3I9G_rcWrP3wAGOPi2nChVK_4unv3ZUrd8PK-SvdrEC4H9rW5VDrT5M9qkPIkM5idRD2ShGm-_qOXhNWb/s1600/IMG_0052.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
“Bye Mongolia, Hi Darkhan”. Онигоо ч гэх юм уу, болсон явдал ч юм болов уу хэлж мэдэхгүй л юм. Хэн нэгэн Улаанбаатар хотоос гарахдаа “баяртай Монгол минь” гэж хэлээд, Дарханд очоод “сайн байна уу” гэж мэндэлж. Монгол улс ерөөсөө Улаанбаатар болоод, Улаанбаатараас бусад орон нутаг харь улсынх болоо юу даа гэж хэлэх гэсэн санаатай хөөрхөн богино сарказм ч байж болох л юм.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Монголын хүн амын бараг л тал хувь буюу 1,372,000 хүн Улаанбаатар хотод аж төрж байна. Манай улсын хүн амын тоог харах гээд Үндэсний статистикийн хороогоор шагайтал “Монгол Улсын хүн ам удахгүй 3 сая болох гэж байгаатай холбоотой тооцооллын ажил хийгдэж байгаа тул хүн амын цагийг түр хугацаагаар хаав.” гэж байлаа. Тэгэхлээр 1,400,000 хүн бараг л хүн амын тал гэхэд алдсан тоо биш болно. Өнөөдөр хөдөөнийхөн болон далан зургаа гэдэг хүмүүс ерөөсөө бүх юмны буруутан болж дууслаа.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
<br />
<a name='more'></a> Их хурлын гишүүдийн талаар энд ярих гэсэнгүй, бид бүгдийн соёлгүй хөдөөнийхний талаар, тэдэнд тулгарч буй асуудал болоод, зарим нэг нийгмийн асуудал яагаад үүсч байгааг тодорхойлцгооё.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Хэт төвлөрөл яагаад явагддаг вэ? Энэ нэг талаараа эдийн засгийн тогтсон онол. Зах зээлийн зайлшгүй төвлөрөл угаасаа ном журмаараа явагддагаараа явагдах л болно. Хүн өөрөө зах зээл. Тиймээс Улаанбаатар Монголдоо “том” зах зээл. Тиймээс энэ зах зээлийн урсгал зогсоно гэж байхгүй, харин задлах боломжтой байж болох юм.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Төвлөрөлөөс үүсч буй Улаанбаатар хотод тулгарч буй асуудлуудыг шуудхан базаад хэлэхэд “Бохирдол” дугаар нэгт бичигдэнэ. Хоёрт бөглөрөл, түгжрэл юм. Бүгд эдгээр асуудлуудыг мэддэг тул орхих хэрэгтэй. Харин тэр бүр хүн мэддэггүй асуудал бол, нэг талд төвлөрөл явагаж байхад нөгөө талд хоосрол бий болдог. Хоосрол буюу бидний хөдөөд “Мартагдсан тал” иргэд маань амьдарч байна. Яагаад хотод ирдэг вэ гэдэгт гурван том шалтгаан байна. Нэгт тохиолдож буй дийлэнх жишээ нь, хөдөөнөөс оюутан болж ирээд төгсөөд ажилд орно, хэсэг хугацааны дараа ар гэр ах дүүсээ татах. Хоёрт, 2001 2002 оны зуднаар малаа алдсан хүмүүс ажил хайн орж ирсэн. Гуравт зүгээр л яагаад ч юм мал хариулмааргүй санагдаад, малаа зараад ажил хайгаад хүрээд ирсэн.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Хөдөөгийн амьдрал их сонин, 8 сард хөдөө орон нутагт судалгаа аваад явж байлаа. Булган аймгийн Хутаг-Өндөр суманд нэг ийм хөгтэй яриа болсон юм.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
-Танд хотруу шилжин амьдрах бодол бий юу?</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
-“Байлгүй яахав” гэнэ. Яагаад гэхээр, соёл боловсрол, зах зээл том гээд л ярьж өгнө. Хот чинь гэхдээ тийм ч хүсээд байх газар биш шүү дээ, өртөг өндөр, утаа шороо хог гээд л…</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
-Тийм л дээ…</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
-Гэснээс Хутаг-Өндөр нутаг тань хэрхэн хөгжөөсэй гэж бодож байна?</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
-Харин л дээ энд ажилгүйдэл их байна, ажлын байр байвал уг нь хүмүүс орлогтой амжиргаатай болох юм. Төр засаг хийж өгмөөр л санагдаж байна. Мөн нутгийн хүмүүс маань "төв газар бараадаад байлгүй" нутаг орноо хөгжүүлбэл сайхан хөгжих боломж зөндөө байна.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
-Та түрүүхэн хотруу явмаар байна гэсэн. Таныг явчихвал нутаг тань хөгжихгүй шүү дээ?</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
-Тийм л дээ…</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Нэг иймэрхүү.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Хутаг-Өндөр харьцангуй төв зам дагуу хөгжил сайтай, “Жишиг сум”-аар сонгогдсон сум. Жишиг сумын хажуугаар “Шинэ сум” төсөл гэж бас бий. Жишиг суманд 3-5 тэрбум төгрөг төсөвлөгдөж, дулаан, цахилгаан, бохирын нэгдсэн шугам хийгдэж төвийн байрнуудын тохь тухыг нэмж, сургууль цэцэрлэг захиргааны байранд аятай тухтай ажиллаж амьдрах боломжийг олгоно. Шинэ суманд 14 тэрбум төгрөг төсөвлөж байр сав бүх системийг шинээр барьж байгуулна.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Шинэ сум төсөл болон Жишиг сум төслийг өөрийн нүдээр очиж харсан хүний хувьд, Шинэ сум төсөл харьцангуй үр ашиг муутай санагдсан. Sonin.mn хуудаст давхардаагүй ерэн мянга орчим хүн өгсөн судалгаанд 42 хувь нь үр ашигггүй төсөл хэмээн Шинэ сум төслийн талаар байр сууриа илэрхийлж байсан нь огт оргүй зүйл биш бололтой.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Миний хувьд Бууцагаан суманд очсон бөгөөд, юун түрүүнд хүмүүсийн харилцаа соёл харьцангуй маш тааруу байгааг өмнөх хэдэн сумтай харьцуулахад мэдрэгдэж байлаа. Намын үзэл бодлоор хоёр тал болон хуваагдаж, хагарал ихтэй, арын хаалгатай нь л ажил төрлөө бүтээх боломжтой, шудрага бус газар санагдсан. Гэтэл тэнд үнэхээр сайхан байгуулмж сүндэрлэн боссон хэдий ч ашиглалт тун муутай. Ажлын байр нэг хэсэг нэмэгдсэн ч барилгын ажил дуусмагц нөгөө ажилтай байсан залуус маань буцаад ажилгүй болж, архи уун дэмий сумын төвийн шороог бужигнуулсаар хот явах талаар бодно.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Бууцагаан сумын нийгмийн ажилтан хэлэхдээ, “Алс ирээдүйг харж дүгнэх юм бол, хүүхдүүд ядаж л боловсон жорлонд бие засч сурна, залуус хүүхдүүдийн ирээдүйн соёл боловсролд маш үнэтэй хувь нэмэр болох зүйл” гэв. Үнэхээр тийм байж болох ч, нийгмийн соёлын уг суурь тун хэврэг санагдаж байлаа.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Дээр дурдсан “тийм л дээ” гэдэг харилцан ярианд “төр засаг хийж өгмөөр л санагдаж байна” гэсэн хэсэг манай нийгмийн бусдын гарыг харж суусан унхиагүй байгаагийн нэг хэлбэр гэж хэлж болно. Энэ маань ч мартагдсан тал, хотын талд буй болоод буй бүх асуудалтай шууд хамаарайлтай.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Маш сонирхолтой судалгааг Миний дэлгүүрийн захирал зуун ажилчдаасаа “Өнөөгийн нийгэмд тулгамдаж буй асуудлуудад хэн хариуцлага үүрэх вэ” гэж асуун судалгаа авсан. Хамрагчдыг менежер болон түүнээс дээд албан хаагчдаас сонгон авсан байлаа. Хариултын 59 нь “төр” хариуцна, 15 нь “иргэд”, 17 нь “хувь хүн өөрөө”, 9 нь “мэдэхгүй” гэж. Үүнээс үзвэл 74 нь өөртөө хариуцлага хүлээхийг хүсэхгүй байгааг мэдэж болох юм. Тийм зориггүй гэж үү?</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Мартагдсан талыг хэрхэн хөгжүүлэх ёстой талаар маш олон үзэл бодол, санаа оноо бий.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Орон нутагт ажлийн байр бий болгох хэрэгтэй гэдэг. Гэхдээ ажлын байр бий болгодог гэсэн ойлголт төвлөрсөн төлөвлөгөөт нийгэмд л шууд утгаараа хэрэгжинэ. Ажлын байр бий болгодог хүнд ажлаа хийх боломж олгох нь чухал. Тэр нь хөдөө орон нутагт зах зээл бий болгох. Мэдээж дэд бүтцийг мартаж болохгүй.</div>
<div style="box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans'; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
Зах зээл өөрөө хүн ам, тиймээс орон нутгийг хүн амтай болговол зах зээл тэлнэ. Улаанбаатар тэлнэ. Чингэлтэй дvvрэг 155 гаруй хvнтэй. Энэ дvvрэг зvгээр гэнэт алга болбол ямар вэ? Ямар ч байсан хотын ачаалал маш багасах болно. Тиймээс нийт 170 гаруй мянган оюутныг хедее орон нутагруу л целех хэрэгтэй. Түүнийг дагаад багш ажилчид, түүний гэр бүл гээд маш олон хүн явцгаах болно. Ойрхон Налайх Багануурт цогцолбор бариад бол огт vр дvн гарахгvй л болов уу. Орон нутгийн нэмэгдэл, Шинэ сум, Жишиг сум гэх эдгээр төслүүд тухайн орон нутагтаа иргэдийн хүссэн vр дvнг гаргаж өгөхгүй байна. Иргэдээс асуусан нийт судалгаанд хүн бүр зах зээлтэй болмоор байна гэж хэлж байсан. Оюутнууд бол маш том хэрэглэгч. Хүссэн хүсээгүй сургуульд сурахын тулд хөдөө явж л таарна. Мэдээж орон нутагт хувийн сургуулийг албадан шилжүүлэх эрх байхгүй тул бүх улсын сургуулийг мэргэжэл онцлогоор нь орон нутгийн онцлогтой хослуулан хувиарлан тараах юм бол, аль аль талдаа үүсч буй асуудлыг маш сайн шийдэх бүрэн боломжтой. Шууд энд яриад шийдчих асуудал биш. Энэ талаар ярьдаггүй биш ярьдаг. Гэхдээ хэн ч хариуцлага үүрэхийг хүсдэггүй болохоор хэн ч ханцуй шамлан ордоггүй нь өнөөгийн гацаад байгаагын шалтаг юм болов уу?</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-35746421913830246672014-09-27T22:30:00.002-07:002014-09-27T22:30:32.464-07:00Ерөнхийлөгч Японд<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans', sans-serif; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
<span style="box-sizing: border-box; font-size: 13px;"> <img alt="айлчлал " class="alignleft size-medium wp-image-3287" src="http://www.smasjp.com/wp-content/uploads/2014/07/2014-07-22abe_big2-300x199.jpg" height="199" style="border: 0px; box-sizing: border-box; display: inline; float: left; height: auto; margin: 0px 20px 20px 0px; max-width: 100%; vertical-align: middle;" width="300" />Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж 2014 оны 7-р сарын 21-нээс 24-ний хооронд Япон Улсад ажлын айлчлал хийлээ.</span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans', sans-serif; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
<span style="box-sizing: border-box; font-size: 13px;"> Бидний мэдэж байгаа хүрээ л энэ. Гэвч айлчлалын эргэн тойронд үнэхээр юу болоод өнгөрсөн юм бол? </span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans', sans-serif; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
<span style="box-sizing: border-box; font-size: 13px;"> Аливаа дээд хэмжээний уулзалт улс төрийн зорилго агуулдаг нь гарцаагүй зүйл. Айлчлал эхэндээ Хойд Солонгост хулгайлагдсан Япон иргэдийн асуудлаар ярилцана гэж олонд тархсан нь манайхны бухимдлыг хүргэж олон нийт, тэр дундаа жиргээгээр нэг яриа болсон билээ. Японы хувьд 1977 оноос хойш нийт 17 иргэнээ Хойд Солонгост хулгайлагдсан гэж үздэг. Өнөөдрийг болтол яагаад хулгайлагдсан гэдэг нь тодорхой бус байдаг ч хэд хэдэн таамаг бий. Өмнөд Солонгост Япон хүмүүсийг тагнуул болгох, мөн Япон хэл, шинжлэх ухааны ололт, соёлын ололтыг Япон хүнээр заалгах, Япон хэл сурч Японд тагнуул илгээх зэрэг явуулга Хойд Солонгост байсан болов уу гэж үздэг. 1977 оноос хойш анх удаа 2002 онд Хойд Солонгос “хулгайлсан” гэдгээ хүлээн зөвшөөрснөөр Япончууд иргэдээ буцаан авах чармайлтыг бүр ч эрчимтэйгээр гаргаж эхэлсэн. Ерөнхий оршлын хувьд сөхөхөд ийм. </span><br />
<a name='more'></a></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #555555; font-family: 'Open Sans', sans-serif; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
<span style="box-sizing: border-box; font-size: 13px;"> Хамгийн энгийнээр тайлбарлавал Хойд Солонгостой аятайхан дипломат харилцаатай байж, үргэлж алтан дунджийг баримталдаг нь Монгол Улс. Салсан хосын зуучийн үүргийг бид хариуцлагатай гүйцэтгэж, зөв найраа явуулж чадан, Японд 17 иргэнээ буцаахад нь тусалчих юм бол улс төр болоод олон улсын түвшинд маш том тэмдэглүүштэй зүйл болох билээ. Жаахан бүдүүлгээр хэлэх юм бол эргээд юм гуйх нэр нүүртэй болно гэсэн үг. Гэвч үнэн хэрэгтээ манай Ерөнхийлөгч Японд ийм асуудлаар айлчилсан нь бидний олон талт харилцаанд сэв суухаар зүйл огтоос болоогүй.</span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #555555; font-family: 'Open Sans', sans-serif; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px;">
<span style="box-sizing: border-box; font-size: 13px;"> Дашрамд дурдахад Ерөнхийлөгчийн албан ёсны цахим хуудаст энэ талаар мэдээлэл, өгүүлбэр тун ховор ба хэт албаны, “дипломат” байсан тул Япон талын мэдээллийн сувгуудыг түлхүү ашиглаж буйгаа хэлье.</span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans', sans-serif; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
<span style="box-sizing: border-box; font-size: 13px;"> Өнөөгийн бидний худалдаа, хамтын харилцаа ямар түвшинд байдаг вэ? Энэ удаагийн айлчлалын хүрээнд маш чухал хэд хэдэн хэлэлцээрт хүрснээс 7 сарын 22-нд үзэглэсэн хэлэлцээрийн агуулгыг хураангуйлъя. 2013 оноос бид хоёр улс стратегийн хамтын ажиллагаа хийхээр болж харилцаагаа шинэ түвшинд гаргасан. Манайх Японоос арван жилийн хугацаанд импортлох барааны нийт 96 хувьд татвараас чөлөөлөх, Японд экспортлох бүтээгдхүүнийг 100 хувь татвараас адил хугацаанд хөнгөлөх мөн чөлөөлөхөөр тохиролцлоо.</span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans', sans-serif; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
<span style="box-sizing: border-box; font-size: 13px;"> Манай талд, моторын багтаамж 4500сс -ээс доош авто машиныг татвараас чөлөөлөх. Мөн жимс, цэцэг навч, мисо, цуу зэрэг зарим нэг хүнсний бүтээгдэхүүнд шууд хөнгөлөх болон үе шаттайгаар хөнгөлөх юм байна. Зарим нэг согтууруулах ундааг мөн татвараас чөлөөлөх тухай хамрах хүрээнд дурдсан байлаа.</span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans', sans-serif; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
<span style="box-sizing: border-box; font-size: 13px;"> Харин айлын талд бид уул уурхайн бүтээгдэхүүн, ер нь бүгдийг нь айл маань 10 жилийн хугацаанд чөлөөлөх юм байна. Голчлон нүүрс, зэс, ховор металууд багтсан байв. Манайх Япон улсад нийт 30 орчим тэрбум төгрөгний бараа экспортолсноос 53 хувьд нь нүүрс нийлүүлдэг байсан. Мөн үхрийн махыг татвараас хөнгөлөх, тэжээмэл амьтны хоолыг мөн манай улсаас Японд хөнгөлөлттэй экспортлох боломжтой болжээ. Япон импортын үхрийн махандаа 38.5 хувийн татвар ноогдуулдаг. Өндөр байгаа биз, энэ юу ч биш будаандаа 778 хувийн татвартай байсан. Өнгөрсөн жилээс 280 хувь болтол буулгасан нь дотоодын эдийн засаг, тариачидаа айхтар хүчтэй хамгаалж буй том эдийн засаг бүхий хүчтэй улс гэдгээ харуулж байна. Бидний үхрийн маханд 38.5 ноогдуулдаг татвараа буруулах төлөвтэй байна.</span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans', sans-serif; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
<span style="box-sizing: border-box; font-size: 13px;"> Манайх машин үйлдвэрлэдэггүй юм болохоор 100 хувь татвараас чөлөөлөх нь эсрэгээрээ бидэнд, “хувь хүнд” их ашигтай. Хямдхан машин авна. Өнгөрсөн жилд л гэхэд нийт 498 орчим тэрбум төгрөгний бараа бүтээгдэхүүн манай хил даван Японоос орж ирсэн. Үүний 66.4 хувь нь авто машин байдаг. Өмнө нь бид тийм их биш ч гэсэн тавхан хувийн татвар авто машинд ноогдуулдаг байсан. Түүн дээр онцгой албан татвар тус тус бодогдоно. Хэрвээ манай улс тодорхой татварын хяналттай, цогц, төгс бодлоготой бол, НӨАТатвараар улсдаа төсөв болгон шингээн авч олон нийтэд хүртээлтэй хуваарилалт хийх боломжтой болов ч, хар зах дээр машиныг их л замбараагүй үнэ хаялцан өгч авалцдаг. Улсын төсөвт их л сонин тусах болов уу.</span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans', sans-serif; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
<span style="box-sizing: border-box; font-size: 13px;"> Мөн дурдагдахгүй байхын аргагүй нэг зүйл нь хөрөнгө оруулалтын тухайд Японы хөрөнгө оруулагчдын эрх ашгийг хамгаалах үүднээс Хөрөнгө оруулагч болон тухайн улсын төртэй маргаан үүсэхэд шийдэх конвэнц болох Investor-State Dispute Settlement <b style="box-sizing: border-box;">ISDS</b>-р шийдвэрлэх тухай мөн яригдсан.</span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans', sans-serif; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
<span style="box-sizing: border-box; font-size: 13px;"> Ажлын айлчлалын хүрээнд, Японы Эдийн засгийн байгууллагуудын холбоо КEIDANREN(経団連)-тай хамтран зохион байгуулж буй Монгол, Японы Бизнес форум боллоо. Форумд Монголын талаас 130 гаруй, Японы талаас 180 гаруй төлөөлөл оролцсон нь уналтад ороод буй хөрөнгө оруулалтыг Японоос татах нэгэн шинэ гарцыг нээсэн болов уу хэмээн үнэнхүү найдаж байна. Мэдээж улс хоорондын дээд түвшний уулзалтаар үзэглэнэ гэдэг шууд батлагдсан гэсэн үг биш бөгөөд, хоёр тал тус тусын их хуралдаа өргөн барьж, хуралдан хууль дүрэм журмыг баталснаар хүчин төгөлдөр болдог учиртай. Японы Гадаад харилцааны яамны цахим хуудаст хамтын ажиллагаан тухай журам бичиг ил тод гарсан байгааг гүйлгэж харлаа. Одоогоор 13 улстай эдийн засгийн хамтын ажиллагааг явуулдаг бөгөөд нэмж 12 улстай хэлэлцээрийн түвшинд байгаагийн нэг нь манайх юм байна. Бидний хувьд EPA буюу эдийн засгийн хамтын ажиллагаатай анхны улс бол Япон билээ. Япон энэ сарын 7-нд Австрали улстай 13 дахь улсаар зуузай холбосон. Манайх 14 дэх улс нь байлаа гэж бодоход өрсөлдөгч бий шүү гэсэн үг. Бид маяглаад нүүрсээ гаргахгүй гэвэл хэнд ашигтай байх нь вэ гэвэл Австралид л ашигтай байх нь. </span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans', sans-serif; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
<span style="box-sizing: border-box; font-size: 13px;"> Орж ирэх машин хямдхан болох нь сайхан хэрэг. Үнэндээ Японоос авах үнэ өөрчлөгдөхгүй. Илүү их машин татваргүйн далимаар орж ирнэ. Хог ч орж ирж мэднэ. Японд ашигтай. Гол нь Японы хувьд хэдэн хуучин машин зарах нь “үнэндээ” тийм ч чухал биш. Том улсад жижигхэн зүйл шүү дээ. Хуучин машинаар бидэнтэй тогтвортой эрчим хүчний нийлүүлэгч болооч хэмээн урьж байна. Гуйж байгаа дээр нь сайн өгөх хэрэгтэй. Аравхан жил гэдэг нэг талаараа богино хугацаа. Арван жилийн дараа магадгүй нүүрс шиг хэрэггүй зүйл үгүй болж, боловсронгуй өндөр технологи олж нээж мэдэх улс. Ер нь бол нээчихсэн. Хэрэглээнд нэвтэрч эхлээгүй л байна. Манайд бензин колонк гэж байдаг бол Японд машинаа цэнэглэ гэсэн цахилгаан колонк хаа сайгүй л байх болж.</span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans', sans-serif; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
<span style="box-sizing: border-box; font-size: 13px;">Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа сайхан зүйл л дээ. Нэр нь ч гэсэн их гоё. Бид нар даанч зорилгыг нь ягштал ашиглаж, утгаар нь хэрэгжүүлж чадах нь эргэлзээтэй. Юм л болонгуут нэг тал руу хэтэрхий гүйж одоод нөгөө хэсэгтээ дахин хэзээ ч очихгүй юм шиг хаяж явах нь хэр зөв бол? Нүүрсээ зараад гайгүй сайхан хөлжиж болох л байх. Харин хэр ухаантай зарцуулах юм бол доо? Баялгаас ч нэг болж байна даа!</span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: 'Open Sans', sans-serif; font-size: 14px; line-height: 23px; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
ашигласан материал<br />
<a href="http://www.mofa.go.jp/mofaj/a_o/ocn/nz/page3_000844.html" style="-webkit-transition: all 0.1s linear 0s; background-color: transparent; background-position: initial initial; background-repeat: initial initial; box-sizing: border-box; color: #0a57cc; outline: 0px; text-decoration: none; transition: all 0.1s linear 0s;">http://www.mofa.go.jp/mofaj/a_o/ocn/nz/page3_000844.html</a><br />
<a href="http://www.mofa.go.jp/mofaj/files/000045894.pdf" style="-webkit-transition: all 0.1s linear 0s; background-color: transparent; background-position: initial initial; background-repeat: initial initial; box-sizing: border-box; color: #0a57cc; outline: 0px; text-decoration: none; transition: all 0.1s linear 0s;">http://www.mofa.go.jp/mofaj/files/000045894.pdf</a><br />
<a href="http://www.rachi.go.jp/jp/ratimondai/yokuwakaru/" style="-webkit-transition: all 0.1s linear 0s; background-color: transparent; background-position: initial initial; background-repeat: initial initial; box-sizing: border-box; color: #0a57cc; outline: 0px; text-decoration: none; transition: all 0.1s linear 0s;">http://www.rachi.go.jp/jp/ratimondai/yokuwakaru/</a><br />
<a href="http://www.jiji.com/jc/zc?k=201407/2014072300717" style="-webkit-transition: all 0.1s linear 0s; background-color: transparent; background-position: initial initial; background-repeat: initial initial; box-sizing: border-box; color: #0a57cc; outline: 0px; text-decoration: none; transition: all 0.1s linear 0s;">http://www.jiji.com/jc/zc?k=201407/2014072300717</a><br />
<a href="http://www.mofa.go.jp/mofaj/files/000045892.pdf" style="-webkit-transition: all 0.1s linear 0s; background-color: transparent; background-position: initial initial; background-repeat: initial initial; box-sizing: border-box; color: #0a57cc; outline: 0px; text-decoration: none; transition: all 0.1s linear 0s;">http://www.mofa.go.jp/mofaj/files/000045892.pdf</a><br />
<a href="http://www3.nhk.or.jp/news/html/20140722/k10013178631000.html" style="-webkit-transition: all 0.1s linear 0s; background-color: transparent; background-position: initial initial; background-repeat: initial initial; box-sizing: border-box; color: #0a57cc; outline: 0px; text-decoration: none; transition: all 0.1s linear 0s;">http://www3.nhk.or.jp/news/html/20140722/k10013178631000.html</a></div>
<blockquote style="background-color: white; border-left-color: rgb(238, 238, 238); border-left-style: solid; border-left-width: 5px; box-sizing: border-box; color: #777777; font-family: Georgia, serif; font-size: 16px; font-style: italic; line-height: 1.6; margin: 0px 0px 20px; padding: 10px 20px;">
<div style="box-sizing: border-box; line-height: 1.6; margin-bottom: 20px; text-align: justify;">
<span style="box-sizing: border-box; font-family: ABeeZee, Helvetica, sans-serif; font-size: 12px;"><span style="box-sizing: border-box; color: black;">Нийтлэгч Б. Тэлмэн Кочи их сургууль 4-р курс, Кочи аймаг, Япон улс</span>Редактор Б.Хишигмаа</span><br />
<span style="box-sizing: border-box; color: blue; font-family: ABeeZee, Helvetica, sans-serif; font-size: 12px;"><a href="https://www.facebook.com/telmenb" style="-webkit-transition: all 0.1s linear 0s; background-color: transparent; background-position: initial initial; background-repeat: initial initial; box-sizing: border-box; color: #0a57cc; outline: 0px; text-decoration: none; transition: all 0.1s linear 0s;"><span style="box-sizing: border-box; color: blue;">https://www.facebook.com/telmenb</span></a><a href="http://btelmen.blogspot.jp/" style="-webkit-transition: all 0.1s linear 0s; background-color: transparent; background-position: initial initial; background-repeat: initial initial; box-sizing: border-box; color: #0a57cc; outline: 0px; text-decoration: none; transition: all 0.1s linear 0s;"><span style="box-sizing: border-box; color: blue;">http://btelmen.blogspot.jp</span></a><a href="https://twitter.com/telmen_mgl" style="-webkit-transition: all 0.1s linear 0s; background-color: transparent; background-position: initial initial; background-repeat: initial initial; box-sizing: border-box; color: #0a57cc; outline: 0px; text-decoration: none; transition: all 0.1s linear 0s;"><span style="box-sizing: border-box; color: blue;">https://twitter.com/telmen_mgl</span></a></span></div>
<div style="box-sizing: border-box; line-height: 1.6;">
2014.07.28</div>
</blockquote>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-9876165925462380652014-07-27T10:37:00.000-07:002014-07-31T05:33:46.970-07:00Тарган уу, Туранхай юу гол биш. <div class="mceTemp">
<dl class="wp-caption alignleft" data-mce-style="width: 231px;" id="attachment_3123" style="-webkit-user-drag: none; background-color: #f3f3f3; border: 1px solid rgb(221, 221, 221); float: left; margin: 10px 0px; padding-top: 4px; text-align: center; width: 231px;">
<dt class="wp-caption-dt" style="-webkit-user-drag: none; text-align: justify;"><img alt="http://www.keepcalm-o-matic.co.uk/p/keep-calm-and-think-rational/" class="wp-image-3123 " data-mce-src="http://www.smasjp.com/wp-content/uploads/2014/06/keep-calm-and-think-rational-257x300.png" src="http://www.smasjp.com/wp-content/uploads/2014/06/keep-calm-and-think-rational-257x300.png" height="258" style="-webkit-user-drag: none; border: 0px none; margin: 0px; padding: 0px;" width="221" /></dt>
<dd class="wp-caption-dd" style="-webkit-user-drag: none; font-size: 11px; line-height: 17px; margin: 0px; padding: 0px 4px 5px; text-align: justify;">Тайвшир, рационал сэтгье</dd></dl>
</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="text-align: justify;">
Зургаадугаар сар улс төрийн хүрээнд жинхэнэ утгаараа чимээ шуугиантай, яриа хөөрөөтэй, “маргаантай” сар болж байна. Юу болоод байгааг ойлгомжтой тайлбарлаад хэн нь, аль нь буруу бас юу нь зөв зүйтэй вэ гэдгийг ялгаж салгах цэгцтэй, зөв логик гаргалгааг залуус бид хийх шаардлагатай. Хэн нэгний хэдхэн үгийг дагаад зоргоор дарвиж болохгүй.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="text-align: justify;">
Үндсэндээ бол “төмөр зам”-тай холбоотойгоор хаанаас ямар шуугиан эхэлсэн бэ гэвэл Го.Бадарч гуайн найруулсан Б.Батзориг гуай түүхийн талаас бичиж, Х.Баттулга гишүүн ерөнхий зохиолыг нь бичсэн “Зуун Чухал Сэдэв - Тусгаар тогтнол” нэвтрүүлгээс эхтэй. Үүний дараагаар “масс” хоёр талд шууд хуваагдсан. Нэг талд ийм утгагүй, балай нэвтрүүлэг хийж ард түмэн хагаралдууллаа гэж дургүйцсэн хэсэг бүлэг, нөгөөтэйгүүр муусайн Хятадууд, үндэсний аюулгүй байдал минь гэж уулга алдсан нэг хэсэг. Мөн нөгөө талд нарийн ч бай бүдүүн ч бай ялгаагүй дээ гэсээр холоос ажиглаж суугаа хэсэг бүлэг цөөнх ч бий.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="text-align: justify;">
</div>
<a name='more'></a><br />
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="text-align: justify;">
Нэвтрүүлгийн хувьд муу хэлэлтгүй, судалгаа сайтай сайн нэвтрүүлэг болсон. Яг үнэнийг яриад байгаа юм шиг үнэхээр сайн хийсэн. Түүн дотор зарим нэг мэдүүштэй түүхийн болоод шинжлэх ухааны гаргалгаа цөөнгүй байлаа. Суралцууштай! Гэтэл түүхчид түүхийг хэт гуйвуулан ярих нь хэр зөв асуудал вэ? "Богд хааны үед төмөр замын лут бодлого байсан гэнэ. Ямар юмных нь бодлого байсан юм ?! Тэд чинь анх удаа галт тэргэнд сууж үзсэн хүмүүс. Их л сайндаа ямар лут юм бэ гэж л бодоо биз." гэж судлаач Д.Ганхуяг гуайн хэлдэг үнэн. Үүний дараагаар Го.Бадарч гуай Л.Мөнхбаясгалан тоймчийн 2-р суваг телевизээр “Цензургүй яриа” ярилцлагад оролцож байдлыг илүү баттай сэтгэл хөдлөм болгож, сэтгэл зүйн тоглолт хийлээ. Го.Бадарч гуай "эрэн сурвалжлах сэтгүүл зүй" байсан болохоор л би энэ үйлд оролцсон гэж хэлсэн. Үнэхээр эрэн сурвалжлага сэтгүүл зүйн хэм хэмжээнд мэдээллийг чанартайгаар дэлгэн гаргасан болов ч нэг талыг хэт барьсан байсан нь "алдаа" байлаа. Сэтгүүл зүйн үндсэн зарчим бол тэнцвэртэй мэдээллийг хүргэх байдаг. Эсрэг талын дүрийг дайсан мэт харуулснаар Монголын уул уурхайн үндэсний ассоциацийн ерөнхийлөгч асан Д.Дамба гуай хөгийн амьтан болон хувирч гомдолтойгоор "Би улстөрчдийн биш уурхайчдын өмнөөс ярьдаг" гэж шуугианы дараахан ярилцлага өгч. Би эдгээр хүмүүсийг аль аль талдаа муу муухай зүйл ярьсан гэж огт бодоогүй. Үнэхээр үнэний ортой, бодит асуудлыг “өөрсдийн” талаас гаргаж тавьсан. Эрдэмтэд, судлаачид эх орныхоо төлөө гэсэн зүрх сэтгэлтэй гэдэг нь харагдсан, амтагдсан. Гэхдээ угаас манайхны цусанд байдаг “новшийн Хятад ална аа” гэдэг үзэл дээр тулгуурлан улс орныг хагаралдуулж байгааг та зөв гэж бодож байна уу? Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж ч гэсэн цаг орчим энэ талаар Х.Баттулга гуайг хажуудаа суулган ярина билээ. Ярьсан ярианы хувьд бол бага зэрэг нуршсан ч оновчтой хэлсэн зүйл олон байсан.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="text-align: justify;">
“Урд хөрш рүү чиглэсэн төмөр зам нарийн царигтай байж болохгүйн албан ёсны шалтгаан нь Монголын баялгийг хяналтгүй урсаж одохоос хамгаалж буй юм байна. Чухам л өргөн царигтай байж гэмээ нь удирдлага хяналтай болох юм байх” гэж аль 2013 оны нэг сард Б.Сарнай нийтлэлч Баабар.мн-д царигийн талаар их л шүүмжлэлтэйгээр бичиж байсан байх юм. Бүдүүн нарийн хоёрын хооронд хэдхэн миллиметрын асуудал байдаг биш бололтой. Нэг талаараа Х.Баттулга гуайн ярих Сайншанд дахь аж үйлдвэрийн парк барих төсөл, тэнд бүх баялгаа нэг цэгт цуглуулан нэмүү өртөг шингээж дэлхийн зах зээлд нийлүүлэх төсөл их амттай, сайхан л сонсогдож байгаа юм. Бодитоор харвал аж үйлдвэрийн парк барихад дор хаяж 10-н жил, асар их хөрөнгө оруулалт мөн хамгийн чухал нь түүнд таарсан "нөхцөл" хэрэгтэй. Энэ том аж үйлдвэрийн паркийг барих нөхцөл бүрдсэн үү? Хүнд үйлдвэрүүд усыг жинхэнэ үрэн таран хийдэг салбар. Сайншанд бол энэ шаардлагыг нэгдүгээрт ерөөсөө хангаж чадахгүй! Хэмжээг цар хүрээгээр харьцуулбал дөрвөөс таван Эрдэнэт хотын дайтай юм болох гээд байна аа даа? Тийм хэмжээний ажиллах хүч манайд байгаа болов уу, яадаг бол. Эрдэнэтэд лав 5967 хүн ажилладаг. Тэгвнл шинэ аж үйлдвэрийн паркад ойролцоогоор 30,000 хүн хэрэг болох нь ээ дээ? Ажиллах хүч Их Хянганы нуруунаас өмнө зүг байрлах тул угаас үзэн ядах “эрхэм” ажилчид ирж ажиллах нь лавтай. Ажилчид ч яахав боллоо гэж бодъё. Түүнээс ч чухал асуудал нь барих мөнгө байна уу? Манай гадаад өр 2013 оны гуравдугаар улирлын байдлаар 19 тэрбум доллар болсон. Өрөө яая гэж байдаг, тэгсэн хотын захаар нэг ядарсан ард иргэдтэй, хөдөө орон нутагт байгаа хүмүүсийг бол бүр яриад ч нэмэргүй. Ахиад зээл авах уу? Хэрэггүй байлгүй дээ. Хөрөнгө оруулагчид зугтсан, арга мухардсан. Тийм ч учраас популистууд мөнгө босгох аргаа олон талаас бодоод байх шиг байна. Аж үйлдвэрийн парк барихад яагаад холимог царигтай байж болдоггүй юм бол? Яагаад заавал Сайншанд юм бол? гэсэн маш том эргэлзээ надад бий. "Үйлдвэр, эрчим хүч, орд, зам зэргийг нийлүүлж байж боддог, тооцдог болохоос замыг дангаар нь зурдаг тэнэг юм гэж байхгүй" гэж судлаач Д.Ганхуяг гуай маш ширүүн хэлсэн. 2012 оноос хойш манай төр хоёр ч том алдааг гаргасан болохыг НҮБ-ын эдийн засгийн асуудал хариуцсан ажилтан Ц.Батболд гуай тодотгосон. Их энгийн л зүйл бөгөөд нэгдүгээрт дэлхийн зах зээлийн эрэлтийн мөчлөгийг дагах биш эсрэг үйл ажиллагаа явуулах хэрэгтэй байж, хоёрдугаарт макро эдийн засагт тэлэх биш эсрэгээр нь хумих бодлого барих ёстой байжээ гэдгийг дурдсан. Тус дүгнэлт бол шуугиан дэгдэхээс хамаагүй өмнө буюу энэ оны 1-р сард шүү дээ!</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="text-align: justify;">
Долоон зам зэрэг бариад баялгаа юу юу үгүй сүр сар ууттай элс цоолж байгаа мэт урсгаад бол хэрэггүй. Бодит байдал дээр тийм амархан урсгаж ч чадахгүй! Оронд нь шат дараалалтай байх хэрэгтэй. Таван Толгойгоо ч юм уу аль нэгийг нь стратеги төлөвлөгөөтэйгөөр нарийн царигаар юу ч гэсэн холбочихъё л доо. Яахав мөнгө олъё. Гадаад өрөө дарах минь, ядарснаа тэтгэе, хувиарлая, цалин тэтгэвэр нэмье. Тэгээд аж үйлдвэрийн паркаа барьцгаая гэдэг дээр одоо харин ярьж болж байна. Харин үлдсэн хэдэн уурхайгаа урагш шууд шууд холбох уу, нэг цэгт нийлүүлэх үү гэдэг нь дараагийн асуудал. Харин энэ чухал үед "лай" болоод байгаа ашиг сонирхлын зөрчлөө хойш тавих хэрэгтэй. Давхар дээл л гэнэ, дан дээл л гэнэ, хүн төвтэй хэрүүл одоо дуусмаар. Түүнээс гадна геополитикийн дайн, танк зөөгөөд учиргүй эзлэгдчих гээд байгаа талаар сэнсаци болгон ярих ямар ч хэрэг байхгүй. Олон нийт түүнийг нь бадраан улам дэвэргэх дуртайг нь яана. Тэр муу хятад л гэнэ, хольцтой л гэнэ, найруулгатай л гэнэ. Хүн, танк яахав ээ, цаана чинь бодлого гэж том юм байна. Энэ бүгд маань маш "буруу" хийрхэл юм. Ц.Бат гуай "Эх орончдод өгөх зөвөлгөө" өгүүлэлдээ "Хамаг ажлыг хятад, хамаг бодлогыг гадаад зөвлөхүүд, хамаг цалинг мөн л тэд аваад байхад яахаараа Монголчууд бид бурууддаг байнаа гэх асуулт гарах нь гарцаагүй. Хариулъя. Зах зээлийн хатуу хууль биднийг хүссэн хүсээгүй харийн хараат болгоод байна." гэж бичвэрийнхээ эхэнд өгүүлдэг. Цааш нь залуус дэлгэрүүлэн уншаасай.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="text-align: justify;">
“Таван Толгой гоожоод дуусах аюул бий юу? Байгаа. Гэхдээ нэг тоог бодоорой. Монгол Улс жилдээ хамгийн дээд талдаа 20 сая тонн нүүрс гаргаж байсан түүхтэй. Түүнийг 30 сая болгоод зөвхөн Таван Толгойн 6.5 тэрбум тонныг зөөхөд наад зах нь 200 жил шаардлагатай. Эхний үед орж ирсэн мөнгийг бид ухаалгаар зарах л үүрэгтэй.” гэж Ч.Ганхуяг гуай фейсбүүк хуудастаа бичсэн. Уул уурхайн баялгийн үр өгөөж хаана хэнд байх ёстой юм бэ. Баялгаар тэтгэгдсэн “азтай” улс орнууд үүнийг тэгш, замбараатай хувиарлалт хийхийг хүсдэг ч тэр болгон хүсэл биелээд байдаггүй нь харамсалтай. Латин Америкийн олон ч улсын баялаг өнөөдрийн Европыг бүтээж өгсөн. Мэдээж бид Африкийг мартаж үл болно. Гэвч Австрали, Канад суурь бааз бодлого сайтай улсууд өөрсөддөө ач тусыг нь хүртэж чадсан түүхтэй. Тэгвэл Монголд? “Олсноо хил давуулаад шидэхэд л урдаас ууттай мөнгө давуулаад л шидэх эдийн засгийн таатай гадаад орчин дэлхий дээр 2012 он хүртэл үргэлжилж билээ. Бид олборлосон баялгаа хил дээрээ яаж хүргэх талаар маргалдсаар, мэтгэлцсээр, цэцэрхсээр, хийрхсээр бараг л баялгаасаа ч илүү үнэтэй ховор цаг хугацаагаа хийсгэн алдаж орхив.” гэж Ц.Бат гуай “Эрлийз цариг” гэсэн нийтлэлдээ мөн дурджээ. Дэлхийн хэмжээний том том ордууд Өмнөговь аймагт бий. Гэвч энэ янзаараа улс төрийн болоод санхүүгийн тогтворгүй байдалтай, хувийн ашиг сонирхлыг нэн тэргүүнд тавьсан төртэй байхад төмөр зам “тарган” ч бай “туранхай” ч бай ашигт үйлийн коэффициент ТЭГ байх вий! Аж үйлвэрийн парк барьсан байлаа ч олборлолт дуусах үед цаашид ард иргэд нь амжиргаатайгаа, амьдралтайгаа, байгальтайгаа үлдэх тэр системийг бид давхар тооцоолох нэн шаардлагатай. Эс тэгвэл орон нутаг хоосорч Өмнийн сайхан говь нутаг маань өм цөм нутаг болно. "Оюу Толгой" ажилчдаа хуу хамахад хэчнээн хүн хот руугаа буцаж ирсэн билээ? Иргэний агаарын тээвэр нь хүртэл дагаад "ойччихдог" ийм л хэврэг байхад баялаг байгаад ч яах юм гэж бодогдох.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="text-align: justify;">
Гэвч баялагтай байснаараа заавал хохирох ёстой гэсэн үг биш. Иймээс л бид сонголт хийхээс өөр аргагүй байдалд ирчихээд байгаа юм. Тэгэхээр юу гээч? Хоёр царигийг харьцуул гэх юм бол би лав “эхний ээлжинд” өргөнөөсөө илүү нарийн нь ашигтай гэж хэлмээр байна. Төмөр зам, үйлдвэр, баялаг, хэрэглэгч, эрчим хүч гэсэн цогц бодлогоо тодорхой дэс дараатай, төлөвлөгөөтэй, өргөн нарийнаа зохицуулах том бодлого шаардагдаж байна. Арга ядахдаа аль нэг уурхайгаа юу ч гэсэн шууд холбоод жоохон хөрөнгөжиж, макро эдийн засгаа тэлэх биш тогтворжуулж, банк санхүүгээ дархлаатай болгочихоод улсын хэмжээний өргөн, босоо тэнхлэг барихаа ухаалгаар шийдмээр санагдах юм. Мэдээж уншаад өнгөрөх шиг энэ зүйл маань амар, хурдан хэн нэгний хэлснээр шууд болчихдог зүйл биш. Гэхдээ эх орноо хөгжүүлэхийн тулд бид энэ бүхнийг яриад байгаа биш гэж үү?</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="text-align: justify;">
Би бүх хүмүүсийг улс орныхоо төлөө гэсэн сэтгэл зүрхтэй гэдэгт “аймшиггүйгээр” итгэдэг. Гагцхүү олон талаас нь л хараад байгаа юм. Шуудайнд хийсэн эвэр шиг “би” гэсэн омголон бодлоор л хандаад байгаа юм. Бүдүүн цариг тавьлаа гээд тэд нар муу хүн болчихгүй, нарийнийг тавьлаа гээд ч тэд новш болчихгүй. Тусгаар тогтнол, муусайн Хятадууд гэсэн талаас нэг нь харж байна, эдийн засгийн үр ашгаа бодоод мөнгөтэй болчихъё гэж нөгөө нь харж байна. Шийдэл нь л өөр байгаа биз? Бүр тодруулбал бид нэг ижилхэн шоог зургаан өөр талаас нь л хараад байна. Мэдээж олны дуу хоолой чухал. Тиймдээ ч залуусын дунд үүнийг ярианы гол сэдэв, мэтгэлцэх, анхаарах асуудал болгон оруулж ирсэн уг нэвтрүүлэгт талархах нь зүйтэй. Гэвч шоог зөв талаар нь буулгаж ялахын тулд бид анхнаасаа ямар тоон дээр тогтохоо баг дундаа шийдэх хэрэгтэй байна. Яг одоогийнх шигээ, хэлэлцэж, хэлэлцүүлж, мэтгэлцэж, маргалдах хэрэгтэй байна. Гэхдээ залуус аа! Хүн төвтэй бус “бодлого”, рационал, цэгцтэй сэтгэлгээгээр эвтэй найртай маргаан хийе л дээ. Нэг баг ийм л байдаг биз дээ?<br />
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: x-small;">Ашигласан материал </span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: x-small;">2014.6.20 “Зуун Чухал Сэдэв - Тусгаар тогтнол” <a data-mce-href="https://www.youtube.com/watch?v=X386vXt2ecQ" href="https://www.youtube.com/watch?v=X386vXt2ecQ">https://www.youtube.com/watch?v=X386vXt2ecQ</a></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: x-small;">2014.6.23 Л.Мөнхбаясгалан “Цензургүй яриа”- Го.Бадарч<a data-mce-href="https://www.youtube.com/watch?v=oaXClcOy6Rg" href="https://www.youtube.com/watch?v=oaXClcOy6Rg"> https://www.youtube.com/watch?v=oaXClcOy6Rg</a></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: x-small;">2014.6.26 Д.Ганхуяг Үйлдвэргүй зам <a data-mce-href="http://ganaa.mn/2014/06/26/akfishsh/" href="http://ganaa.mn/2014/06/26/akfishsh/">http://ganaa.mn/2014/06/26/akfishsh/</a></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: x-small;">2013.1.21 Нарийн царигийн өргөн ач холбогдол Б.Сарнай <a data-mce-href="http://www.baabar.mn/content/4759.shtml" href="http://www.baabar.mn/content/4759.shtml">http://www.baabar.mn/content/4759.shtml</a></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: x-small;">2014.1.12 Jargal de Facto - Ц.Батболд <a data-mce-href="https://www.youtube.com/watch?v=PAfZfsl66b4#t=84" href="https://www.youtube.com/watch?v=PAfZfsl66b4#t=84">https://www.youtube.com/watch?v=PAfZfsl66b4#t=84</a></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: x-small;">2014.6.22 Ц.Бат “Эрлийз цариг” <a data-mce-href="http://batengineer.blogspot.jp/2014/06/blog-post.html" href="http://batengineer.blogspot.jp/2014/06/blog-post.html">http://batengineer.blogspot.jp/2014/06/blog-post.html</a></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: x-small;">2014.6.28 Ц.Бат "Эх орончдод өгөх зөвөлгөө" <a data-mce-href="http://batengineer.blogspot.jp/2014/06/blog-post_28.html" href="http://batengineer.blogspot.jp/2014/06/blog-post_28.html">http://batengineer.blogspot.jp/2014/06/blog-post_28.html</a></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: x-small;">2014.6.25 Ц.ЭЛБЭГДОРЖ, УИХ гишүүн Х.Баттулгатай уулзав <a data-mce-href="http://youtu.be/t3MqSl1Agr4" href="http://youtu.be/t3MqSl1Agr4">http://youtu.be/t3MqSl1Agr4</a></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: x-small;">2013.5.16 Эрдэнэт үйлдвэрийн нийт ажилчдын тооны эх сурвалж <a data-mce-href="http://mn-nhrc.org/index.php?newsid=5351" href="http://mn-nhrc.org/index.php?newsid=5351">http://mn-nhrc.org/index.php?newsid=5351</a></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: x-small;">2014.6.23 Д.Дамба: Би улстөрчдийн биш уурхайчдын өмнөөс ярьдаг<a data-mce-href="http://economy.news.mn/content/182883.shtml" href="http://economy.news.mn/content/182883.shtml"> http://economy.news.mn/content/182883.shtml</a></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: x-small;">Зургийг <a data-mce-href="http://www.keepcalm-o-matic.co.uk/p/keep-calm-and-think-rational/" href="http://www.keepcalm-o-matic.co.uk/p/keep-calm-and-think-rational/">http://www.keepcalm-o-matic.co.uk/p/keep-calm-and-think-rational/</a></span></div>
<br />
<blockquote>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="background-color: white; color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
Нийтлэгч Б. Тэлмэн Кочи их сургууль 4-р курс, Кочи аймаг, Япон улс<br />
Редактор Б.Хишигмаа<br />
<a data-mce-href="https://www.facebook.com/telmenb" href="https://www.facebook.com/telmenb">https://www.facebook.com/telmenb</a><a data-mce-href="http://btelmen.blogspot.jp" href="http://btelmen.blogspot.jp/">http://btelmen.blogspot.jp</a><a data-mce-href="https://twitter.com/telmen_mgl" href="https://twitter.com/telmen_mgl">https://twitter.com/telmen_mgl</a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
</blockquote>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-72869123866859350092014-06-28T23:55:00.002-07:002014-07-07T07:29:38.113-07:00Улс төржсөн эдийн засаг<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
Эдийн засаг ч бай, улс төр ч, би чи бид өрөөлийн хийх ажлыг хийж байгаа нэрээр бусниулах булингартуулах гай төвөг болох гэдэг нь өнөөдөр бидэнд ямар их асуудал тарьж байна вэ? Аягатай сайхан халуун цай уугаад сууж байхад өөрийнхөө урдаа буй цайгаа хөргөж хаячихаад миний халуун цайг уух гээд байдагтай төстэй хэрэг л дээ. Манай улс төр хэрхэн зах зээлд эмх замбараагүй хутгалдаж, чөлөөт гэгдэх өнөөх эдийн засаг маань хэрхэн улс төржөөд байгааг ялгаж салгах хэрэг аль аль талдаа бий болж. Бидний нийгмийн хэлбэр хэв шинж гурван том сектор буюу бүтцээс бүрддэг. Төр, хувийн хэвшил, иргэний нийгэм. Гурвуул өөр өөрийн зорилготой, уялдаа холбоотой, бие биедээ хяналт тавьж, бие биенийхээ болоогүйг болгож, нөхөж, оёж “Дэм дэмэндээ, дээс эрчиндээ” гээд эргэлдэх учиртай.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
<br />
<a name='more'></a></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
За тэгвэл олон нийтийн эдийн засаг буюу улс төрийн эдийн засаг гэж юу вэ? Нийгэм улс төрийн нийтлэл тул эдийн засгийн гүн онол ярилгүй, нэг талыг барин бичих хэдий ч хэт нэг талыг барих бас асуудалтай учир тодорхой хэмжээнд дурьдах хэрэг гарах болов уу.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
Зах зээлийн эдийн засаг гэдэг маань өрсөлдөөн. Ашгийн төлөө бялуу хувааж идэх өрсөлдөөн. Хэн нь бялуунаас том зүсэм идэх вэ гэдэг ерөөсөө л хамгийн том гол зорилго. Өрсөлдөөн хэрхэн явагдах вэ гэвэл тодорхой дүрмийн дагуу, түүгээ яг таг баримтлахгүй бол тоглоомоос хасагдана. Тэр дүрэм маань бидний мөрдөх үүрэг хүлээсэн хууль юм. Мэдээж өрсөлдөөн дунд, өөрөөр хэлбэл ашиг хонжоо хайгчдын ширүүн өрсөлдөөн дундаас арчигдсан мөн хэрхэв ч өрсөлдөж үл чадах, ер нь ч өрсөлдөх боломж түүнд анхнаасаа байхгүй хэсэг бүлэг хүмүүс бялууг холоос харан суух маш эмгэнэлтэй хэрэг учир энд төр гэдэг том сектор гарч ирнэ. Нийгэм тэр чигээрээ өрсөлдөөн бол өрсөлдөж байгаа секторууд анхаарлаа яавч хандуулах учиргүй (ашгийг тэргүүн эгнээнд тавина гэж үзвэл) ажлыг төр хийх үүрэгтэй. Төр маань бас бүрэн гүйцэд сайхан нийгэм бүтээх болов уу гэхээр бас эргэлзээ төрсөн учир иргэний нийгмийн сайн дурын сектор бүлэглэл үүсэх юм. Ийнхүү харилцан нөхөлцөж гурван том хэсэгт нийгмийн хэв шинж хуваагдан бүрдэнэ.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
Дээрх гурван томын нэг том болох “Төр” гэдэг зүйл өнөөдөр Монголд яагаад ажлаа сайн хийхгүй байна вэ гэдгийг онолдох гэж үзье. Төр гэдэг маань өнөөдөр дарангуйлагч хэлбэрийг аль эрт орхиж. Төр бол үйлчилгээний байгуулга. Улс маань гадаад улс оронтой дипломат харилцаа хийхэд төр маань л бидний өмнөөс хийж өгнө, эрүүл мэндийн салбар, халамж даатгал, аюулгүй байдал, цагдаа цэрэг, зам засвар, ус, тог, боловсрол, байгаль орчин, цахилгаан холбоо гээд түмэн ажил байна. Энэ бүхнийг заавал төр хийх ёстой юм уу? Бид нараас янз бүрийн татаас татвар аваад л хийдэг энэ зүйлийг хувийн хэвшилд даатгачихаж болохгүй юм уу? Төр ер нь байх хэрэг байна уу? гэвэл бас болохгүй болоод байна. Эрх чөлөөний улс Америкт л гэхэд эрүүл мэндийн салбар нь хамгийн үйлчилгээ муу, хувиарлалт шог салбарт тооцогддог. Дэлхийн хамгийн шилдэг технологи, эмчилгээний арга тэнд хөгжсөн хэдий ч хүн бүрт хүртээлтэй биш байдаг. Арга ядаад хорьдугаар зууны сүүлээс улсын нэрийн дор хэдэн эмнэлэг төр нь эзэмших болж. Нийт эрүүл мэндийн салбарт 20 хувийг л төр эзэмшилдээ байлгадаг гэнэ. Үлдсэнийг хувийн сектор болон ашгийн бус сектор бүрдүүлдэг. Харин Японд эсрэгээрээ 100 хувь улсын өмчинд байдаг байна. Япон Америкийг харьцуулбал эрүүл мэндийн салбар ард түмэндээ хүрч үйлчилж чадаж байгаа нь яалт ч үгүй Япон юм. Мөн Скандиновын улсууд, Европийн зарим улс мөн Австрали эрүүл мэндийн салбараа авч явж чадаж буй төрийн жишээг харуулж байна. Тиймээс яах ч арга үгүй төр PUBLIC олон нийтийн төлөө тэгш хэмтэй хувиарлалт хийх гэдэг асар том ажил хүлээж авч байна. Хувиарлалтыг ерөнхийд нь шууд болон шууд бус хэмээн ангилж болно. Шууд төрийн оролцооны нэг энгийн бөгөөд муухан жишээ нь халамжийн үрэн таран бодлого. Энэ асуудлыг шүүмжлээд л ирсэн, шүүмжилсээр ч байгаа би дээр нь олон юм яриад яахав. Хүрэх ёстой хүндээ хүрч байна уу гэхээр үнэхээр хүрч байгаа юм. Гол нь асуудал юунд байна вэ гэхээр, бэлэн урсгал шууд бэлнээр хил даваад явж байгаа явдал юм. Үүний талаас илүү хувийгдотооддоо шингээн дахин эргэлтэнд оруулж байвал тийм ч тоогүй бодлого бас биш л дээ.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
Төрийн үйл ажиллагааны нэг том чиглэл бол, ашгийн төлөө буюу for-Profit сектор үйл ажиллагааны явцдаа хэд хэдэн удаа том бүтэлгүйтдэг. “Төр аливаа зах зээл, эдийн засгийн салбаруудын үйл ажиллагааг зохицуулахдаа хамгийн түрүүнд зах зээлийн зохицуулалтанд садаа болохгүй байх, “зах зээлийн бүтэлгүйтэл” гэх зүйл бодитойгоор болоод байгаа эсэхийг нягтлах, түүний дараа тухайн зах зээл, секторт бараг зохицуулалт хэрэгжих боломжтой эсэхийг сайтар нягтлан төрийн зохицуулалт хийх эсэх шийдвэр гаргах ба энэ нь төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн зарчмаар хэрэгжих гэдгийг хатуу мөрдлөг болгох ёстой.” хэмээн ИЗННиргэний зориг ногоон нам-ын мөрийн хөтөлбөрт тусгагдсанаар Монгол хэлнээ тайлбарлагдсан ойлгомжтой хэсэг өгүүлбэр болох юм. Зах зээлийн бүтэлгүйтэл гэдэг маань эрэлт нийлүүлтийн граффик буюу Паретогийн граффик дээр үл дүрслэгдэх үзэгдэл учир бүтэлгүйтээд байдаг юм л даа.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
1. Шудрага бус өрсөлдөөн монополи, олигополи </div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
2. Эдийн засгийн гадаад асуудал (externality) </div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
3. Мэдээллийн харилцан тэнцвэргүй байдал </div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
4. Нийтийн өмч эрэлтэд нөлөөлөх нь </div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
5. Бодитой бус, тодорхой бус байдал гээд олон жишээг татаж болно. Жишээ тус бүрт тайлбар хийвэл маш нурших шаардлага гарах учир Market Failure гэх холбоос үгээр англи хэл дээр дэлгэрүүлж унших хэрэгтэй болов уу. Монгол хэл дээр тодорхой тайлбар тун ховор олдоно.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
Энэ бүтэлгүйтэлд төр хэр хамаатай вэ гэхээр, олон нийтийн талыг төлөөлж буй учир нийтийн эрх ашгийн төлөө бүтэлгүйтлийн үр дүнг шийдэх хэрэгтэй юм. Манайд үүний олон тод жишээ бий болж байна. Хонгор сум, Улаанбадрах сум, Сүлжээний бизнес, Олигархи бизнес бүлэглэл гээд дурьдвал олон.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
Дээрх асуудал болон, үндсэн ойлголтын талаар суурь мэдээлэл өгсөний үндсэн дээр өнөөдөр бидэнд хамгийн хурцаар тавигдаж буй “ядуурал” гэдэг зүйлийг хэрхэн шийдэх талаар арга замыг залуус бид эрж хайх хэрэг байна. Ядуурал гэхээр танд ямар төсөөлөл бууж байна? Наад захын хэрэгцээгээ хангах чадваргүй, өвчин зовлонтой хүмүүс юм уу? Ядуурлыг хоёр аргаар тодорхойлж болно. Зайлшгүй ядуурал, харьцангуй ядуурал. Зайлшгүй гэдэг маань үнэхээр гарах гарцгүй мэт үгүйрэлд орсон хүн. Харьцангуй гэдэг маань тухайн нийгмийн дундаж эдийн засгийн үзүүлэлт, нийгминй хэрэгцээгээр харьцуулж гаргах зүйл юм.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
Бидний дунд орших ядуурал гэдэг ойлголт харьцангуй “шинэ” ойлголт хэмээн авч үзэж болно. Ардчилсан хувьсгал ялахаас өмнө ядуу хүн байгаагүй гэдэг. Одоо эргээд харахад бүгд маш ядуу байж ээ гэдэг. Гэтэл өнөөдөр бидний дунд ядруу ядуу гэх хүмүүс бага биш ихээхэн хувийг эзэлж байна. Аймшигт хар эргэлтэнд орохоос өмнө бид зогсоох учиртай. Хар эргэлт өнөөдөр дөнгөж эхлээд явж байгаа болов уу. Ядуу өрхөөс гарсан хүүхэд, түүний үргэлжлэл мөн ядуу хэвээр гэсэн хар бараан аймшиг хар эргэлт эхлэх юм бол шийдвэрлэхэд тун ярвигтай болох юм. Энэтхэг, Хятад, Африкийн улсуудын ядуурлыг шийдэх хэцүү байдгийн бас нэг учир нь энд байдаг. Шийдэх цорын ганц гарц гэж байдаггүй бололтой. Орон байрных нь асуудлыг шийдчихээд, одоо хоол хүнс, аюулгүй байдал, за дараагаар нь боловсрол хэмээн хэсэгчилж шийдвэл хэзээ ч үр дүнд хүрэхгүй. Бүгдийг нэг дор асуудал бүрийг цогцоор шийдэж байж ядуурал өөрөө зогсоно.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: justify;">
Төр хэт их эдийн засагтай хутгалдсанаас болж ийнхүү олон сөрөг үр дагаварыг гаргаж байна хэмээн би боддог. “Том төрөөс ухаалаг төр лүү” хэмээн Ц.Элбэгдорж ерөнхийлөгч зүгээр ч нэг популист яриа болгон хэлээгүй болов уу. “Төр нь баялаг руу дайрдаг улсад иргэд нь ядуу л байх болно. Төр өрмийг нь авдаг, иргэд нь хумсыг нь хамдаг байж болохгүй. Эдийн засаг өсөөд байгаа ч иргэд нь ядуураад байгаагийн нууц бол тэр өсөлтийг төр булааж авч буйд оршино” гэж хэлсэн эрхэм ерөнхийлөгчийн үгсээс ишлэл болгон задаргаа авч үзье. Мэдээж үүнд улс төрийн популист хэв шинж бүхий ПР буй. Гэхдээ энд хэлсэн хамгийн гол чухал хэсэг нь “…Тэр өсөлтийг нь төр булааж авч байна…” гэж. Аливаа зүйл байдаг бол шингэж алга болдог. Замхарч алга болох зүйл мөнгөний нэгжид даан ч байхгүй. Хаа нэг тийш ээ урсаад алга болсон байж таарах нь. Хаашаа вэ гадагшаа. Гадагшааг цааш задлах хэрэг алга. Гадагш урсах урсгалыг тогтоох нь чухал. Төр нь хууль эрх зүйн орчинг үйлчилгээний шугамаар ухаалгаар тогтоон гаргаж, зах зээлд нь даатган өгвөөс дотоодын эдийн засаг муудахгүй биш сайжрах учиртай. Эрүүл мэнд, боловсрол, халамжийн салбарыг шууд бус хувиарлалтаар хувиарлах юм бол үр дүн гуравхан сая ард түмэнтэй бидэнд дороо илт гарч ирэх болов уу?</div>
<blockquote style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px;">
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="text-align: justify;">
Б. Тэлмэн<br />
Япон улс, Кочи хот, Кочи их сургууль 4-р курс<br />
<a data-mce-href="https://www.facebook.com/telmenb" href="https://www.facebook.com/telmenb">https://www.facebook.com/telmenb</a><br />
<a data-mce-href="http://btelmen.blogspot.jp" href="http://btelmen.blogspot.jp/">http://btelmen.blogspot.jp</a><br />
<a data-mce-href="https://twitter.com/telmen_mgl" href="https://twitter.com/telmen_mgl">https://twitter.com/telmen_mgl</a></div>
</blockquote>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-82385466352468777702014-05-24T02:17:00.002-07:002014-06-28T23:53:52.416-07:00Иргэний нийгмийн философийн түүх ③<div data-mce-style="text-align: center;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 19px; text-align: center;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
<img height="141" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/proxy/AVvXsEg52SXdgwKLNHWBBVcqphNCpI8MLvbJzMrpEtCf01ePy68ir1Vc5Ohfe2xZW0FMk-FZKbO_xu6jtSR2Gc-OBBYfdIH0YQTz0Qgv08QRMR_emW6VrsC_4EIADScylQlUJGq_jRY5ZbUmZ5LhavXadCmeGApYFWulpTVWA4AdFF0pdWSczREuAGF2MxnYqFtSDwzJN8PR0ilVTQ=" width="200" /></div>
<div style="text-align: justify;">
Иргэний нийгмийн филофосийн түүхийн үргэлжлэлд Jean Jack Russo, Thomas Hobbes, David Hume, Adam Ferguson, John Locke нарын дэвшүүлсэн, өнөөгийн нийгмийн үндэс суурь тавигдахад гол нөлөөг үзүүлсэн гэж хэлж болох эдгээр хүмүүсийн Иргэний нийгмийн талаарх үзэл санааг юун түрүүнд тайлбарлана. Түүний дараагаар Төрийн бус байгуулга (ТББ), Ашгийн бус байгуулга (АББ), мөн түүнчлэн Нийтийн эрх ашиг буюу Public Profit (Public Good) гэсэн өнөөдөр манай нийгэмд тодорхой зүг чигээ олоогүй хөдөлгөөн нөхцөл байдалд онол шинжлэх ухааны талаас дүгнэлт хийн эргэлзээ эргэцүүлэл таамаг “хамтдаа” дэвшүүлэх нь бичиж буй миний туйлын зорилго болох юм.</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
Дээр дурдсан хүмүүсийн нэрсийг ахлах сургуулийн нийгмийн сурах бичигт түлхүү хэрэглэгддэг Д.Буян гуайн “Нийгмийн тухай мэдлэг” (2011) номноос дуулсан биз ээ. Яг үнэндээ тэр ойлголтыг тухайн үед ахлах сургуулийн сурагч бидэнд арай л ахдсан байсан санагдах юм. Одоо л нэг зах цухаас нь ойлгох гэж хуйхаа маажиж байгаа надад тэгж бодогдох юм.</div>
<div style="text-align: justify;">
<a name='more'></a></div>
<div style="text-align: justify;">
Оршил дэндүү урт болсон тул ерөөсөө шууд Russo гуайн Civil (иргэн) гэж тэмдэг нэр болгон ашигласан үг маань улс төрийн ухаантай шууд холбоотой гэдгийг юуны түрүүнд цохон тэмдэглэх хэрэгтэй. Учир нь Аристотелийн “Улс төр судлал”-аас иргэн гэх ойлголтыг дэлгэрүүлсэнтэй нягт холбоо бий. Руссо 1755 онд “Хүн төрөлхтний тэгш бус байдлын учир шалтгаан” гэх гайхалтай сэтгэлгээний дэвшил бүхий бүтээлдээ “Хаа хамаагүй нэг газар шугам тойруулж татаад энэ бол миний газар хэмээн тунхаглан түүндээ бат итгэчихдэг гэнэн хүмүүсийг анзаарч олж харсан этгээд нь “Төр=Иргэний нийгэм” La Société civile гэх ойлголтын жинхэнэ үндсийг суулгагч юм.” Руссогийн гол хэлэх гэсэн санаа нь Локкийн төрийн тухай ойлголтын талаарх агуулгатай нийцэж байгаа. Тиймээс Локкийн тухай сонирхуулахад, түүний гол үзэл баримтлал нь “газар эзэмших эрх”-ийг маш чухалд тооцож байж. Тэрээр “Two Treatises of Government” номондоо тайлбарлахдаа “Улс төрийн нийгэм (Political Society) дотор оршин байх эзэмших эрхийг Property хадгалж, түүний төлөө тухайн нийгмийн хүмүүсийн үйлдсэн гэмт хэргийг шийтгэх эрх мэдэлтэй болоогүй л бол, арай хийж оршин тогтнож ер нь цаашид ч оршин тогтнож чадахгүй учир, улс төрийн нийгэм оршин тогтнох гэдэг маань ердөөсөө түүнийг бүрдүүлэгч гишүүн бүр (иргэн) нь “байгалийн хуулийг сайн дураар биелүүлэх болно” гэх байгалиас олгогдсон эрхийг халж, нийгмээ хадгалж үлдэхийн тулд улс төрийн нийгэм үүсэн бий болсон хууль эрхзүйг сэжиглэж чадахгүй тийм нөхцөл бүрдэхгүй байх л юм бол community-н гарт даатгах боломжтой юм”. Маш урт ганц уншаад ойлгох боломжгүй энэ утга учир бүхий Локкийн хэлсэн өгүүлбэрийг задалж ойлгохоос нааш төсөөлөл буухгүй болов уу. Локк хэд хэдэн нөхцөл тавьжээ. Нэг ёсондоо иргэний нийгэм буюу иргэдийн сайн дурын нэгдэл хөдөлгөөн маань “Байгалийн хууль” гээчийг мартах хэрэгтэй, нийгэмд эрх чөлөөт байх орчин нөхцөл бүрдсэн байх бөгөөд нэг чухал хэсэг нь шийтгэх эрх эдлэх эрхгүй байх ёстой юм. Заавал гэсэн үг биш, энэ нь ердөө Локкийн үзэл бодол билээ. Гэхдээ Жон Локкийн үзэл суртал өнөөгийн Европийн нийгэм тур дундаа Английн нийгмийн өнгө төрхийг тодорхойлсон билээ. Хэд хэдэн маш ойлгомжгүй үг гарч ирсэн болов уу гэж бодож байна. Тэр дундаа “байгалийн хууль” гэж өөрөө яг юу юм бэ? Эртний Грекийн гүн ухаанд бий болж, дараагаар Христийн шашны бурхны хуулиар тайлбарлагдаж 13-р зуунд Thomas Aquinas нэмэн дэлгэрүүлснээр орчин үеийн “байгалийн хууль” Natural Law ойлголтын хувьд бий болсон билээ. Яг үнэндээ маш барьцгүй ойлголт бөгөөд сэтгэгчид их олон янзаар тайлбарлах нь толгой эргүүлчихдэг юм. Тиймээс Аристотель болон орчин үеийн ойлголтоор хоёр талаас нь өнгийж нэг төсөөлөл бий болгоё. Аристотель “Байгалийн хууль”-ийг баруун солгой гэж хүн байдаг ч дийлэнх нь баруун байдаг шиг, бага зэрэг зөрсөн үйлдэл байхад ихэнхи хүмүүс түүнийг хүлээн зөвшөөрөн хэрэгжүүлдэг үйлийг хүн төрөлхтөнд нийцэж байна гэж бодохоос өөр замгүй гэж үзжээ. Үүнд, хүн төрөлхтөнг оюунлаг гэж үзвэл “Оюунлаг үйлдэл” нь “Байгалийн үйлдэл” болно гэж шууд холбочихсон. Тэр оюунлаг гэж зүйл маань “зөв замнал-orthos logos” эсвэл “дадлагажсан оюун билиг-phronēsis (ухамсар, зөн билиг, оюун ухаан) гэж хэлнэ. Орчин үеийн байгалийн хуулийн тухай дэвшүүлэгч Хоббс үзлээр бол, хүн болгон хувь хувьдаа өөрийн дураар байна. Үүнд хувь хүн өөрийн оршин тогтнолын төлөө энх тайвныг бичигдээгүй хуулиар хамгаалах болно. Локкийн хувьд бусдын “амь нас, эрх чөлөө, эд хөрөнгө”-нд халдахгүй байх гэсэн үндсэн зарчмийг ойлгох нь чухал. Ингэснээр харилцан бие биедээ халдахгүй байх нөхцөл бүрэлдэх юм. Байгалийн хууль гэдэг маань маш энгийн жишээгээр тайлбарлаваас, нэг хөл бөмбөгийн хэмжээний талбай байлаа гэж бодъё. Тэр талбайд зуун хүн байх бөгөөд ерөөсөө ямар ч хууль үйлчлэхгүй. Тэгвэл тэр хүмүүс хамгийн түрүүнд ямар арга хэмжээ авах гэж цаг хугацааг хүн төрөлхтөн дөнгөж үүсэн бий болж байх үеийг төсөөлөн бий болгож нийгмийн үүслийг тодорхойлох зорилготой нэгэн аргачлал юм. Та тэр зуун хүний нэг байвал яах вэ? би лав хамгийн түрүүнд өөрийнхөө амь насыг хамгаалахын тулд яах вэ гэж бодох юм. Үүнтэй адил өнөөдөр Монголын нийгэм нэгэн хэлбэрийг олох гэж байгаа энэ явцад бид энэ байгалийн хуулийг ашиглан суурьшмал нийгэм хэрхэн үүссэн юм бэ гэдэг ойлголтыг олж авахад чухал хэрэгтэй билээ. Нүүдэлчдийн хууль бол Грек Европоос ангид ойлголт юм. Тиймдээ ч иргэний, улс төрийн, зах зээлийн ниймийн дунд зөрчилдөөд үл ойлголцол гарах нь олонтаа ажиглагдах билээ. Эдгээр зөрчилдөөнийг сэргэн мандалтын үед тухайн үеийн сэтгэгчдийн үзэл санааны дэвшлээр суурин нийгмийн хөгжил эхэлсэн билээ.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Англид 1767 онд “Иргэний нийгмийн түүх” номийг Адам Фергусон хэвлүүлснээр иргэний нийгэм гэдэг ойлголт маань өргөн дэлгэрэх юм. Фергусоны гол гаргасан шүүмж нь Локк болон Руссогийн байгалийн хууль, натурал байдал (natural state)-д хандан эсрэг байр сууриа бичсэн юм. Тэр нь “Хүн төрөлхтний мөн чанарыг гол үндсийг илрүүлье гэж, байгаль болон урлагийн хоорондын хязгаарыг онцлохыг зорьсон сэтгэгчид маань, анхны натур байдалд байгаа хүнийг ердөө л амьтан гэж харахаас хэтрэхгүй байна. Хүн төрөлхтөн мангас биш илүү чадварлаг оюун ухааны олон талын чадвартай, улс төрждөг, сэтгэл хөдлөлөө илэрхийлэдэг, тэр ч байтугай дуу хоолой гар биеэрээ ойлголцож чадах дэврүүн сэтгэлтэй гэж тодорхойлохын оронд дайнд явсан хүн шиг л харах юм” гэдэг нь маш сонирхолтой сэдэл өгч байгаа юм.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
За тэгэхлээр хүмүүс ганц ганцаар амьдрах биш ерөөсөө олуулаа хамтдаа амьдрардаг. Хамт байхаараа л асуудал гараад байдаг болохоор тэр асуудлуудыг шийдэх гээд л дээрх хүмүүс маань шаналж янз бүрээр тодорхойлж түүндээ шийдэл эрж хайсаар ирсэн. Энэ бүх ойлголтын үүсч, энд нийтлэл болгон бичиж та бүхэнд танилцуулдаг нь Иргэний нийгэм гэж яриад буй барьцгүй ойлголтыг ойлгох нь, өнөөдөр бид өөрсдийн өмнө буй асуудлаа шийдэхэд маш чухал юм. Шийдэх аргачлалын нэг нь ТББайгулга АТТайгуулга юм. Манайд иргэний сайн дурын байгуулга гэхээр л ТББ гэсэн тодотголтой байдаг. Гэтэл энэ маань өөрөө ашгийн бус байгуулгын нэгэн хэлбэр л юм. Non-Profit Organization NPO гэж олон улсад түлүү хэрэглэгддэг. NGO Non-Government Organization гэдэг маань улс төрөөс тусдаа шүү гэдгээ л онцолж, илүү түүнийгээ хүчтэй төрийн хамаарлыг тодотгож байгаа юм. Гол нь АТТ ТББайгуулгадаа биш. Яагаад ашгийн, төрийн бус гэж онцолж байгаад учир байгаа юм. Ашгийн болон ашгийн бус гэдгийг бодоод үзвэл тун ярвигтай. Ашгийн гэвэл их ойлгомжтойгоор хувийн хэвшил гэж хэлж болно. Ашгийн бус гэдэг маань харин яахаараа ашгийн бус болчихдог билээ? Мөн Нийтийн эрх “ашиг” гэж хэрхэн ангилаад байгааг ойлгох нь тэр тусмаа өнөөдөр их бүрхэг байгаа юм. Ашиг гэж өөрөө юу юм бэ? яагаад заавал нийтийн эрх ашиг, ашгийн бус юм байхгүй бол болохгүй байгаа юм бэ? Яах аргагүй нийгмийн халамж, боловсрол бол ашгийн бус байж хүртээмжтэй байх болно. Америкийн эмнэлэгийн 60 хувь нь хувийнх, мөн их дээд сургуулийн дийлэнх нь мөн хувийнх. Хувийнх гэхдээ АББ буюу NPO гэсэн хуулийн этгээд юм. Японд эсрэгээрээ 80-90 хувь нь улсынх байдаг. Хувийн байх, улсын байх ялгаа юундаа байна вэ? Үүнд “Public” гэсэн том ойлголт гарч ирэх юм. Иргэн (civil)-н бүрдэл болох олон нийт гэдэг нийгмийн хэв шинж болох олон нийт. Нийтийн ашгийг тодорхойлох туйлын хэцүү, арван эрэгтэй оюутны нийтлэг ашиг нь юу байж болох вэ гэвэл бас тодорхойлох боломжтой зүйл. Гэтэл гурав орчим сая хүний бүгдийн сэтгэлийг бялхаах ашиг гэж тодорхойлж болох зүйл бий юу? Тэр зүйлийг олбоос Монгол улс тэр байтугай дэлхий тэр аяараа хөгжих болно.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Бид ашиг гэх зүйлийг олон аргаар хөөн олох боломжтой. Ашиг гэж тодорхойлох нь хэт махчилсан тодорхойлолт болоод байгаад эмзэглэж байгаа учир “буян” гэдэг үг гүн ухааны хувьд хамгийн таарч тохирхох үг билээ. Буян гэхээр шууд шашны үзэл суртал бодогдоод эхлэх байх. Бид энэ үгийг Буддын шашинд хэрэглэдэг. Буддын шашинд хамаг амьтны тусын төлөөх есөн цагаан буян гэж бий. Шашин гэхээс илүүтэйгээр гүн ухаан гэж авч үзвэл буян гэж хэрэглэх нь ашиг гэж бохир хэрэглэхээс илүү нийцэж байна. Нийтийн эрх ашиг, нийтийн буян хэрхэн биелэлээ олох талаар хоёр хамгийн том үзэл санааны дэвшүүлсэн санааны нэг нь, Платон “нийтийн буян” бол “зөв үйлдэл хийх” энэ нь аз жаргалыг авчирна. Энд парадокс үүсч байгаа юм. Зөв гэж юу вэ? гэвэл ахин шашны ярианд буцаж орох болно. Европийн улс төр, нийгмийн хөгжил нь Христийн шашинтай маш нягт холбоотой явж ирсэн. Зарим үед Христийн шашин төрийн удирдлагыг авч явж ч байсан. Одоо ч шашны нөлөө маш их бий. Шашны ярианаас буцаж гараад нөгөө нэг дэвшүүлсэн том санаа нь Адам Смитийн “Хувь хүнд буян гэж байвал, “Бурхны үл үзэгдэх гар” үйлчилж нийгмийн буян сайн сайхан цогцлох болно” гэсэн.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Үүнээс авч үэх юм бол, бидний цогцлоох нийгмийн сайн сайхан юунаас эхлэх вэ? Иргэний нийгэм, түүний “зөв” үйлдлээс эхлэх юм. Улс төрийн нийгмийн харилцаанд иргэн, иргэн иргэнийхээ эрх ба үүргээ ухамсарлан ойлгох, Ашгийн бусаар ашгийн төлөө нийгмийн харилцааг бий болгосноор эхлэх юм болов уу. Маш олон ярвигтай ярианаас иймхэн дүгнэлтэд хүрч байгаа юм уу гэж гайхаж магадгүй юм. Үнэндээ дүгнэлт хийх дэндүү амаргүй юм. Харин эргэцүүлж, үүнээс таамаг дэвшүүлж шинэ сэдэл олж, иргэний нийгмийн талаар ойлгож уншигч та хувийн бодол дүнэлтээ хуваалцвал нийтийн эрх ашигт хувь нэмэр болох буй заа.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Ашигласан материал:</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Walter W.Powell and Elisabeth S.Clemens, ed., Private Action and Public good, Yale university press/New Haven & London, 1998 </div>
<div style="text-align: justify;">
『岩波哲学思想事典』岩波書店1998年 </div>
<div style="text-align: justify;">
『はじめて学ぶ西洋思想ー思想家たちとの対話ー』ミネルヴァ書房2005年 </div>
<div style="text-align: justify;">
植村邦彦(2010)『市民社会とは何か』平凡社新書</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Б. Тэлмэн Япон улс, Кочи хот, Кочи их сургууль 4-р курс </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<a href="https://www.facebook.com/telmenb">https://www.facebook.com/telmenb</a> </div>
<div style="text-align: justify;">
<a href="http://btelmen.blogspot.jp/">http://btelmen.blogspot.jp</a></div>
<div style="text-align: justify;">
<a href="https://twitter.com/telmen_mgl">https://twitter.com/telmen_mgl</a></div>
<!-- Blogger automated replacement: "https://images-blogger-opensocial.googleusercontent.com/gadgets/proxy?url=http%3A%2F%2Fwww.smasjp.com%2Fwp-content%2Fuploads%2F2014%2F05%2F19-rallying-for-real-change-300x212.jpg&container=blogger&gadget=a&rewriteMime=image%2F*" with "https://blogger.googleusercontent.com/img/proxy/AVvXsEg52SXdgwKLNHWBBVcqphNCpI8MLvbJzMrpEtCf01ePy68ir1Vc5Ohfe2xZW0FMk-FZKbO_xu6jtSR2Gc-OBBYfdIH0YQTz0Qgv08QRMR_emW6VrsC_4EIADScylQlUJGq_jRY5ZbUmZ5LhavXadCmeGApYFWulpTVWA4AdFF0pdWSczREuAGF2MxnYqFtSDwzJN8PR0ilVTQ=" -->Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-56715254794677461772014-04-28T02:45:00.004-07:002014-04-28T06:57:46.478-07:00 “Promētheus*-н занга”<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
<img alt="No Nuke" class="alignleft wp-image-2549" data-mce-src="http://www.smasjp.com/wp-content/uploads/2014/04/no_nuke.jpg" src="http://www.smasjp.com/wp-content/uploads/2014/04/no_nuke.jpg" height="193" style="border: 0px; cursor: default; float: left;" width="189" />Асахи сонинд “Promētheus*-н занга” гэх гарчигтай цуврал нийтлэл гардаг. 2014 оны 2 сарын 11-с Монголд булах цөмийн хаягдал, ураны уурхайн эргэн тойрон дахь шуум, баримтад тулгуурлан мэдээ гаргаж эхэлсэн байна. Асахи сонин нь Япон дахь гурван том сонины газрын нэг бөгөөд зүүний талын үзэл баримтлалтай нийтлэл гаргадаг. Энэ удаагийн нийтлэлд би өөрийн хувийн үзэл бодлыг огт оруулахгүйгээр сонины орчуулга хийх болно.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
“Цөмийн цахилгаан станц гэдэг жорлонгүй харш лугаа адил” цемийн хаягдал хогийг хааш хэрхэн шийдэх нь бүрхэг.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
<br />
<a name='more'></a> Монголд Best Lensky Geo гэдэг нэрээр цахим орчинд олонд танигдсан хүн байдаг. Газар зүйн шинжлэх ухааны мэргэжилтэн, цацрагийн талаар судалдаг гуч орчим настай залуу. Тэрээр “Цацраг бол маш аймшигтай, түүний аюулыг урьдаар ойлгуулахсан” хэмээн өөрийн дуу хоолойг цахим ертөнц, фейсбүүкээр илэрхийлсэн нь олон хүнд хүрч бусдыг уриалан дуудаж, цөмийн эрчим хүч, цемийн хаягдлын эсрэг хөдөлгөөн өрнөх болсон. Энэ бүхний эхлэл нь 2011 оны 5-р сард Японы Майничи сонинд “Америк Япон, Монголд ураны ашигласан хаягдал хадгалах, боловсруулах газар байгуулах хөтөлбөр хэлэлцэж байна” гэсэн мэдээнээс эхлэлтэй юм.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Фүкүшимагийн ослоос хоёр сарын дараагаар сонины мэдээний улмаас “Манай орон ураны хаягдал улс болох нь!” гэж шуугиж эхэлсэн. Монголд ураны уурхай хэд хэд байдаг. Зөвлөлт холбоот улсын үед олдож байсан бөгөөд зөвлөлт задарсны дараагаар орхигдсон. Ленски маш хүчтэйгээр эсэргүүцэж эхэлсэн. Ленски гуай 2008 онд Улаанбаатараас 600 километр алс байрлах Мардайн ураны уурхайд ажиллаж байсан. Өөрийн жинхэнэ нэрийг нууцлах шалтгаан Лэнски гуайд бий.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
2012 оны 8 сард Японы Осака их сургуулийн Монголч эрдэмтэн Имаока гуай болон Ленски нар Мардайн уурхайд судалгаа хийхээр очиж цацрагийн хэмжилт хийхэд 5,8 Sv/h заасан байна. Энэ нь Фүкүшимагийн ойролцоох 3,8 Sv/h байгаагаас 2 бүхлээр илүү байгаа нь маш их цочролд оруулжээ. Мардай уурхайн цооног 400 метрийн гүнд 11 километр үргэлжилдэг нь Америк Япончууд хаягдал булах тун таатай орчин болохыг Имаока гуай тэгэхэд л ойлгож. Газрын гүнд тунел хэдэн километр үргэлжилж, ашигласан ураныг хадгалахад тохирмжтой газар бололтой. Монголч эрдэмтэн Имаока гуай Монголын сайхан тал нутагт үнэхээр хайртай. Түүнийгээ ч хамгаалахын тулд Ленскитэй хамт тэмцэж, Японд хэргийн мөрөөр хөөж байгаа. Ленски болон Имаока нар хаягдал газар байгуулах хөтөлбөр төлөвлөгөө одоо болтол “дуусаагүй” гэж бодож байгаа аж. Хэсэг зуур олны шуугианыг намдаахыг холбогдох хүмүүс хүлээж байгаа бололтой.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Цөмийн боловсруулах үйлдвэрийн хөтөлбөр нь, цөмийн эрчим хүч ашигладаг улсуудад ураны эрчим хүч нийлүүлж, тухайн улс цөмийн энерги хэрэглээд дууссаны дараа цөмийн хогоо Монголд өгөхөд нь хүлээгээд авах "цогц үйлчилгээ" систем юм. Япончууд Японд цөмийн эрчим хүч байгуулахаас одоо бол хэдий нь өнгөрсөн. Дотооддоо асуудалтай байгаа. Цаашид Япончууд зуун хувьд цөмийн эрчим хүчээс татгалзах төлөвлөгөөтэй байгаа. Тиймээс өөрсдийн технологийг бусад улсад нэвтрүүлж, түүнд нь Монголчууд ураны баялагаар нийлүүлтээ хийж, хогоо эргүүлэн авна гэсэн үг. Японы компаниудын хувьд ч их ашигтай бизнес болох нь дамжиггvй.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Фүкүшимагийн ослоос өмнөхөн дээр дурдсан “Цогц үйлчилгээ”-ний талаар Киотод хэлэлцүүлэг хийж байхад Монголоос “Монгол Америкийн Шинжлэх Ухааны судалгааны төв”-н төлөөлөгчид оролцож байсан. Киото дахь хурлын протоколд “Монголд ураны хаягдал хүлээж авна гэх юм бол, тэр нь Монголын газар доорх уран байх болно” тэмдэглэгдэн үлдэж.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Монголд “Мон-Атом” хэмээх төрийн хэвшлийн компани бий. Японд салбар компани “Мон-Атом Жапан” гэж байгуулсан байдаг. Албаны байр Осакад байрлах бөгөөд Монголын төрөөс санхүүжилт байдаггүй нь бас нэг сэжигтэйг илтгэнэ. Японы хаяг нь тодорхой бус нэгэн компани Мардай уурхайгаас ашиг эзэмших гэрээний явц дуусч, хэлцэлт хүрэхэд бэлэн болж байтал Майничи сонинд дээр дурдсан шуугианд мэдээ гарснаар хойшлуулж түр намжих хэрэгтэй болсон бололтой. Мөн түүнчлэн Францын Цөмийн эрчим хүчний Арева компани Монгол дахь эрчим хүчний салбарт хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлэхээр Мон-Атом компанитай хэлэлцээрт хүрсэн нь саяхан билээ. Монголын гадаад харилцааны сайд Л.Болд хэлэхдээ “Баялгийн уурхай болсон манай улсад маш том нэг алхам боллоо” гэж онцолжээ.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Монголд энэ асуудлууд шуурахаас өмнө Японы Аомори аймагт цөмийн хаягдлаас уран болон плутониум ялгаж авдаг ахин боловсруулах үйлдвэр байдаг. Огт хүсээд байх зүйл биш цөмийн хаягдлыг тосгоноо сайхан болгохын тулд аргагуй эрхэнд хүлээн зөвшөөрөхөд хүрсэн гэж тосгоны иргэд, дарга нар егvvлжээ. Тосгоны иргэдэд яг үнэндээ бол тийм ч аюултай зүйл биш, тосгон илүү сайн сайхан баян болно гэж итгүүлж байж. Дахин боловсруулах явцад цацраг идэвхит бодис агуулсан хий шүүлтүүрээр дамжин агаарт шууд гардаг. Дахин боловсруулах явц хэдий өндөр түвшинд явагддаг ч гэсэн үнэндээ бол хамгийн эцсийн боловсруулалт одоогоор явагдах боломжгvй бөгөөд тийм технологи ч байхгүй юм.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Ийнхүү таван цуврал нийтлэлийн ерөнхий агуулгыг эмхэтгэн хүргэлээ. Дээрх мэдээлэлд орчуулгын алдаа мадаг бага зэрэг бий. Чадан ядан орчууллаа. Монголчууд бидэнд өнөөдөр бараг улиг болж дөжирсөн өнөөх цөмийн хаягдлийн асуудал олон улсад нэгэн сонирхолтой сэдэв болоод байгаа. Ихэнхи том гүрнүүд дундыг барьсан үзэлтэй байгаа нь Монголд цөмийн хаягдал хадгалах зоорь байгуулагдахыг тэсэн ядан хүлээж байгаагийн илрэл. Хэрвээ байгуулагдваас дэлхий олон улсад толгой шүдний өвчин болсон цөмийн хаягдалаа манай улсад дуртайяа булах болов уу. Хэдийгээр бидэнд их хэмжээний хөрөнгө оруулалт орж херенгежиж тэтгэвэр, халамжийн бодлого болоод популист амлалтууд биелэлээ олох л байх. Энэ нь сайхан юм шиг хэрнээ үнэндээ тvр зуурынх бегеед тэр хэмжээгээрээ бид аймшигт үүд хаалгыг нээх болно. Улс орны хөгжил газар доорх баялаг байхгүй байсан ч болох л болно. Хог шаар булахгүй байсан ч болж л таараа.</div>
<div data-mce-style="text-align: left;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em;">
*Promētheus гэдэг нь эртний грекийн Zeus-н эсрэг бурхадын нэг буюу Tитан юм.</div>
<div data-mce-style="text-align: left;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em;">
Эх сурвалж<br />
<span data-mce-style="line-height: 1.5em;" style="line-height: 1.5em;">Асахи сонины 2014 оны 2 сарын 11-ээс 15-нд “Promētheus-н урхи” буланд нийтлэгдсэн нийтлэлүүд</span></div>
<div data-mce-style="text-align: left;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em;">
Нэмэлт мэдээллийн сурвалж<br />
<span data-mce-style="line-height: 1.5em;" style="line-height: 1.5em;"><a data-mce-href="http://golomt.org" href="http://golomt.org/">http://golomt.org</a></span><span data-mce-style="line-height: 1.5em;" style="line-height: 1.5em;"><a data-mce-href="http://www.bayansharga.mn/?p=762" href="http://www.bayansharga.mn/?p=762">http://www.bayansharga.mn/?p=762</a></span><span data-mce-style="line-height: 1.5em;" style="line-height: 1.5em;">Ленски гуайн фейсбүүк хаяг <a data-mce-href="https://www.facebook.com/Churchillaw?fref=ts" href="https://www.facebook.com/Churchillaw?fref=ts">https://www.facebook.com/Churchillaw?fref=ts</a></span><span data-mce-style="line-height: 1.5em;" style="line-height: 1.5em;">Имаока Рёоко гуайн цахим хуудас <a data-mce-href="http://www.dma.jim.osaka-u.ac.jp/view?l=ja&u=2747" href="http://www.dma.jim.osaka-u.ac.jp/view?l=ja&u=2747">http://www.dma.jim.osaka-u.ac.jp/view?l=ja&u=2747</a></span></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-92040617225810833262014-03-25T16:34:00.003-07:002014-10-07T09:12:55.088-07:00Сүүлийн бүтэн өдөр АНУлсад<div style="text-align: justify;">
Өнөөдөр Бостонд өнгөрүүлж байгаа сүүлийн бүтэн өдөр минь. Аавын найз ахынд бүтэн өдөржингөө сайхан амарч байна. Ах маань энд гэр бүлийн хамт байдаг. Аавын маань багын найз юм билээ. Олон жил энд хувийн бизнес эрхэлэн байгааг нь дуулаад бахархаж байлаа. Энд ирээд л мэдсэн нь сонин гоё тохиол юм шүү. Ах коофийнд их дуртай байдаг нь яасан сайхан хэрэг вэ, би коофий ханаталаа ууж чадна. Ер нь коофий уухаар л их сайхан бичих урам сэдэл ороод явчихдаг хачин жигтэй гэдэг нь. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Өнгөрсөн долоо хоногт Ниагарагийн хүрхрээг очиж үзлээ, тэрний өмнөх долоо хоногт нь Нью-Иорк болон, Питсбургт очоод ирлээ. Энэ сонин сайхан болоод, сүүлийн өдрөө энэ эрх чөлөөний орон гэх Америкийн талаарх нэг хураангуй бодлоо базахаар сараачин сууна. </div>
<div style="text-align: justify;">
<a name='more'></a></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
Хүн болгон Нью-Иоркийн гоё сайхныг магтан шогширч, түүнээс илүү гайхамшиг байхгүй аятай ярина. Магадгүй загвар, урлаг, дуу уран сайхан хаанаас эхлэж байна тэндээс төрж байна. Надад яг үнэндээ тэр хот ер таалагдаагүй. Тэр тусмаа Манхатан буюу яг гол цөм нь. Хэдэн өндөр шилэн байшин. хогтой гудамж, өмхий метро. Бас эвгүй эвгүй аймар хувцастай аймар хүмүүс нь нэг л тавгүйтуулна. Би Нью-Иорк гэхээр л "ханат" гудамж буюу Воол стрийт явах юмсан гэж их боддог байсэн. Нэгэн удаа 1929 оны Ханат гутамжийн үнэт цаас огцом унасан "Хар Мягмар гариг" өдрийн тухайх баримтат кино үзээд Нью-Иоркийн хөрөнгийн биржийг л харчих юмсан гэж бодож явсан минь биелэлээ оллоо. Тэр өдөр азтай байж таараад, Америкийн санхүүгийн түүхийн музейг үнэгүй явж ороод үзсэн. Түүний дараагаар Брууклиний гүүрт очсон, тэгээд надад үнэхээр таалагдсан. Яагаад таалагдсанаа зургаар харуулна аа. 13 жилийн турш баргидаж 1883 онд ашиглалтад орсон уг гүүр надад гайхамшгийг мэдрүүлнэ. 131 жил ингээд сүрлэг том 1825 метр урт гүүр байж байх гэж. Машин зам, түүний дээгүүр явган хүний зам байх бөгөөд, явган хүний замаар салхи сөрөөд алхах бас л таатай санагдсан шүү. Тэнд дугуйтай, жингээ хасах гэсэн, жингээ барьж байгаа, аялагчид, амраг хосууд ерөөсөө зөндөө хүн зөрөн алхана. Яг голд нь сайхан сандал байдаг юм билээ. Цаг гаруй зөрж өнгөрөх хүмүүсийг ажиглан харж, ойр зуур зураг дурандаж суух нь ч янзтай сайхан. Тэр өдөр би үүрээр таван цагт цуутай энэ хотод буугаад шөнийн арав хүртэл зугаалах төлөвлөгөөтэй байсан. Өдрийн хоолны цаг болчихоод байхад суугаад л баймаар байсан тэр гүүрийг яах аргаггуй орхин явж хоосон ходоодоо баясгах гээд хоолны мухлаг хайж гарлаа. Амьхандаа арван ногоонд багтаагаад идчихмээр байдаг. Цуутай энэ хотын өртөг гэж тамтаггүй. Явсаар явсаар Цэнтрал паарк буюу төв цэцэрлэгт хүрээлэнгээс жоохон уруудаад байх Итали хоолны газар бөөрөнхий махтай шпагээтий идсэн. Манхаатаны гудамжууд их ойлгомжтой урдаасаа хойш дугаарлагдсан, жижиг дөрвөлжин блокуудтай байх юм билээ. Хаашаа л харна "I love NY" гэсэн бэлэг дурсгалын дэлгүүр. Маш их байхыг бодоход маш их жуулчид тэр хэмжээгээрээ ирдэг бололтой. Гудамжаар алхаад явж байтал LOVE гээд нэг дөрвөлин улаан хөшөө маягийн юм байдаг даа, түүний өмнө гэрлэх санал тавьж байгаа яг тэр агшинг харах догдлом сонирхолтой. Тэр хоёр хос миний өмнө энэ насны ирээдүйгээ шийдчихлээ гэж үү? гэж бодсоор цааш алхлаа. Цааш алхдаг нь Төв парк дундуур жаал зугаалах санаатай яваа нь тэр л дээ. Төв паркийн төв дунд Метрополитан хэмээх уран сайхны түүхийн музей бий. Үнэндээ нэг өдөр үзээд барчихдаг газар биш байна билээ. Дор хаяж гурван хоног үзвэл яг сайхан санагдлаа. Надад уран зургийн хэсэг л хамгийн их сонирхол татаж байсан тул тэр хэсгээр нь хэд хэд бүтэн эргэлдэж нэг гоо сайхны мэдрэмжээ цэнэглэж авах шиг. Нэг мэдсэн харанхуй хэдий нь болж. Автуусанд суух цаг маань ч дөхсөн байна. Харанхуйд Таймас Скүэрт очих бол янзтай байдаг гэсэн. Тэгээд очих замдаа Эмпайяр стейт ороод гарах гэтэл гучин ногоон хэрэг болдог юм билээ. Үүдний хамгаалагчтай нь хамт сүүдрээ татуулаад цаашиллаа. Үнэхээр тэр таймас скүэр бол гэрэл гэгээ цацарсан өдөр шиг гудамж байлаа. Яасан ч их хүн байв. Яг үнэндээ тэр гудамжинд бол тухтай хоол ч идэж болохгүй, тухтай зогсоод амьсгаа ч авахад ээдрээтэй газар юм билээ. Стресстсэн гэж. Мунгинасаар Нью-Иоркоос Питсбург зүглээд арван цагийн автуусандаа суугаад явлаа. Олон хүний хүсэл болсон газар оччихоод гоочлоод байх тийм таатай яриа биш. Мэдээж тэр хотод сайн сайхан гайхалтай зүйл маш олон. Хүн болгон сайн сайхан гоё талыг нь яриад байхад би ганц хоёр гундуу юмыг нь бичлээ. </div>
</div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
<div style="text-align: center;">
(Зурган дээр дарж vзвэл томоор vзэж болно, гэхдээ доорх тайлбар нь харагдахгvй гэмтэй)</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6wswkunh_is41-rIbFnr53CZUIH0jFgs_11b7sNrCmlsYc9FD7GM7MeBeno8CvIY7e2FRbaMil8RbVhW-T24hOkiO5xSkyR1Nkm2oWOZknquwEd8Gt-fWh37hd18JX6Vpf7GghfKywxM2/s1600/IMG_4809.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6wswkunh_is41-rIbFnr53CZUIH0jFgs_11b7sNrCmlsYc9FD7GM7MeBeno8CvIY7e2FRbaMil8RbVhW-T24hOkiO5xSkyR1Nkm2oWOZknquwEd8Gt-fWh37hd18JX6Vpf7GghfKywxM2/s1600/IMG_4809.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Нью-Иоркийн хөрөнгий бирж </td></tr>
</tbody></table>
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrOY2OrEHkg9kafvlGp6XqeHq-bfkS6hsAuhJFE1jwdbahUvCHqkpYY9wEvFHzTtv4y0EJG7A8jvAURKKiAgiAlQBUYKJ4rr1JH4FrcwTymNDpWiV463p5QzQ24nUoUWTy552rzhXV2JdX/s1600/IMG_4796.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrOY2OrEHkg9kafvlGp6XqeHq-bfkS6hsAuhJFE1jwdbahUvCHqkpYY9wEvFHzTtv4y0EJG7A8jvAURKKiAgiAlQBUYKJ4rr1JH4FrcwTymNDpWiV463p5QzQ24nUoUWTy552rzhXV2JdX/s1600/IMG_4796.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">9.11-ны дурсгалын суурь</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjtXgFELvkVKm9k7xCBXTqBXcmSCR61AnkJr9DXXfCsBovAm3bP_KelnCBCtByuWJ0kCvN7_QiKosjtZX13rksgodg5-lwGEtXv9mjBUBvpK_ILClOUs_mSjcn9eiNqw6CUVSi6l05g3ty3/s1600/_MG_1940.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjtXgFELvkVKm9k7xCBXTqBXcmSCR61AnkJr9DXXfCsBovAm3bP_KelnCBCtByuWJ0kCvN7_QiKosjtZX13rksgodg5-lwGEtXv9mjBUBvpK_ILClOUs_mSjcn9eiNqw6CUVSi6l05g3ty3/s1600/_MG_1940.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Брууклины гүүрнээс ойрхон байх хуучны гудамж,<br />
Америкт нэг удаа гээд киног их санагдуулж билээ</td></tr>
</tbody></table>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirR9i4skX3rNIDfHS8MTHodRa3TNBr1XJQOg5c-OkX5uRXLM_vDofwRvp3mBYDZ8HPf_jflKCG1iAOHwLKpRh4qSfOes-8Kf3FScE0-76g5W_15yyAHsgH88T8yjkbR8SmROohgGfPpcaT/s1600/IMG_4822.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirR9i4skX3rNIDfHS8MTHodRa3TNBr1XJQOg5c-OkX5uRXLM_vDofwRvp3mBYDZ8HPf_jflKCG1iAOHwLKpRh4qSfOes-8Kf3FScE0-76g5W_15yyAHsgH88T8yjkbR8SmROohgGfPpcaT/s1600/IMG_4822.jpg" height="320" width="240" /></a><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgZi2t0c0tYLum4mt8OJQjO7tkNeYRmIJN2POqz1qI88H9n9gyj9m0Jog4EKbEnlsajjt1wwmYllB5Qi4Ri5zNz55YZX4ZI2iCiQMpqRfvYZNxrPOB_AtqXrYGI0J4i73cWeZdB8r8zoVQq/s1600/IMG_1956.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgZi2t0c0tYLum4mt8OJQjO7tkNeYRmIJN2POqz1qI88H9n9gyj9m0Jog4EKbEnlsajjt1wwmYllB5Qi4Ri5zNz55YZX4ZI2iCiQMpqRfvYZNxrPOB_AtqXrYGI0J4i73cWeZdB8r8zoVQq/s1600/IMG_1956.jpg" height="320" width="213" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgNpVmkYgQg3fUdKxd0C1FybkAvcweAvLaDSNsVOw3nrkZW11T3n8r1Uia3AmUtno78OG5n-ANrUQ3VM_bOlDSK_M4r9SFDNuTW2PCNlB9LSihG9svYtvnZQ6pCal3X9j6Ew4t9o0mVGFBS/s1600/IMG_1983.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgNpVmkYgQg3fUdKxd0C1FybkAvcweAvLaDSNsVOw3nrkZW11T3n8r1Uia3AmUtno78OG5n-ANrUQ3VM_bOlDSK_M4r9SFDNuTW2PCNlB9LSihG9svYtvnZQ6pCal3X9j6Ew4t9o0mVGFBS/s1600/IMG_1983.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Хосууд энэ гүүрэн дээр цоож түгждэг юм билээ</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg1QJwny4RMQ-_ky3F07SeOrB2V2r_YOZgUvqT5ZzcTUL-bW3-awQlYfZI5c_D4M9eCMOcHXazdgvKCV5RZsslzq7wiUJjNaoHIe4ui2A0dvTiou3ur2J-5GEC7oIm6B1TxZ9B2eJdgrAP9/s1600/IMG_1968.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg1QJwny4RMQ-_ky3F07SeOrB2V2r_YOZgUvqT5ZzcTUL-bW3-awQlYfZI5c_D4M9eCMOcHXazdgvKCV5RZsslzq7wiUJjNaoHIe4ui2A0dvTiou3ur2J-5GEC7oIm6B1TxZ9B2eJdgrAP9/s1600/IMG_1968.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Өөрийнхөөрөө санаа амар гүйсээр л...</td></tr>
</tbody></table>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHTAfHFuAdmnltodnmHsugETi9QXNBRoNlRLM92P1I3hm2s1EYZ6AxgsWGhR4bs34Qn2Ddl8zVAI-PF2YudO2CBOttoZyE0Hy94wGnur-BU72W0FFifwyFeJrRcDWJuz7SkZkr0jhQipUo/s1600/IMG_2001.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHTAfHFuAdmnltodnmHsugETi9QXNBRoNlRLM92P1I3hm2s1EYZ6AxgsWGhR4bs34Qn2Ddl8zVAI-PF2YudO2CBOttoZyE0Hy94wGnur-BU72W0FFifwyFeJrRcDWJuz7SkZkr0jhQipUo/s1600/IMG_2001.jpg" height="320" width="213" /></a><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgtWs0jfp8L_qOtahiDjhZxjGZ3arN2_CHQXxMK4o7M5vVneVw2uypdQHABlIzh2ifyi8h2QGPbF4vgwm027D4O0JXZdTFmx4v1-_0apWXLcgQpEWRnud8KaAD5lb8q66ozAjjQhTDfiCRW/s1600/IMG_4865.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgtWs0jfp8L_qOtahiDjhZxjGZ3arN2_CHQXxMK4o7M5vVneVw2uypdQHABlIzh2ifyi8h2QGPbF4vgwm027D4O0JXZdTFmx4v1-_0apWXLcgQpEWRnud8KaAD5lb8q66ozAjjQhTDfiCRW/s1600/IMG_4865.jpg" height="320" width="240" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjn6eMYliZEP9L9Ptdo2vF1XuMwQorXlZ0OOnRIbWyjpsnK84qKKa_FLwN8LKGmUE2bbYKhATrZrnF-CNhv_6AitOhJoJ5yE27WTWutR-IfBDTltJIFFSP84sIs2bYjkcLwHiUJvF3lXWyI/s1600/_MG_2016.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjn6eMYliZEP9L9Ptdo2vF1XuMwQorXlZ0OOnRIbWyjpsnK84qKKa_FLwN8LKGmUE2bbYKhATrZrnF-CNhv_6AitOhJoJ5yE27WTWutR-IfBDTltJIFFSP84sIs2bYjkcLwHiUJvF3lXWyI/s1600/_MG_2016.jpg" height="320" width="213" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">эмпайяр эстейт</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj1LriJln72uG89HDlPJkUAaSpwDgKIiCSFLnFLagUK3l0T1Cnx6-U7Z5ryjkz97c_H-7BGu0R3IDybq3DeJQExRsTqZjTzRshOtOk3OPrJUzvhZRN571VI2XpRs3UVofb_J3G5RTKmSIjM/s1600/IMG_4879.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj1LriJln72uG89HDlPJkUAaSpwDgKIiCSFLnFLagUK3l0T1Cnx6-U7Z5ryjkz97c_H-7BGu0R3IDybq3DeJQExRsTqZjTzRshOtOk3OPrJUzvhZRN571VI2XpRs3UVofb_J3G5RTKmSIjM/s1600/IMG_4879.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Эмпайяр стейтийн хамгаалагч</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibj8Sur2ojYGytW9lPvJlawurD4qTr31q1F2h9BvKN5Z5H2iaXBTzZXN3CKr8-TpxodpH7E18w7U47bV1QvuthB86r05BPwI_U7FlrmkBSf8PQySG8hYjS935kiZvnFPRPhaY39SWXoAFP/s1600/_MG_2038.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibj8Sur2ojYGytW9lPvJlawurD4qTr31q1F2h9BvKN5Z5H2iaXBTzZXN3CKr8-TpxodpH7E18w7U47bV1QvuthB86r05BPwI_U7FlrmkBSf8PQySG8hYjS935kiZvnFPRPhaY39SWXoAFP/s1600/_MG_2038.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Таймас скүэр</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
Хоёр дахь шөнө автуусанд. Би үүрээр Нью-Иоркод очсон гэдэг маань Бостонгоос шөнөжин автуусаар явж очсон болохоор тэр юм. Буудалд хонох мөнгөө гудамжинд хонолгүйгээр гайхалтай хэмнэх арга энэ байх. Гэм нь жоохон ядрана. Өглөө долоон цагт Питсбургт буулаа. Үнэндээ бүтэн өдөржин Нью иоркоор зугаалсан болохоор аргаггуй ядарч байлаа. Энд ирсэн маань арван жилийн Япон хэл, амьдралын минь багштайгаа уулзах байсан юм. Багш маань намайг ид "мангар" байхад олон юм хэлж зааж зөвлөж байсан маш дотны маань хүн. Япон явах олон үе шат, шалгалт дарамт ачаалалд байсан тэр үеэ гэнэт саналаа. Би ахлах сургуулиа төгсөөд эхний жилээ Японы их сургуульд орж чадаагүй юм. Дараа жил нь гүрийж байгаад орсон л доо. Тэр хоёр жил түүнээс ч хойш үргэлж хамгийн гайхалтайгаар сэтгэлийн дэмжлэг өгдөг багштайгаа энд ирээд уулзахгүй буцна гэдэг бол миний хувьд байж боломгүй зүйл. Багш маань ч гэсэн надтай уулзана гээд маш их догдолсон байгааг хараад би ч баярласан гэж дэндүү. Өглөө эрт очтол аарцтай будаагаар намайг дайлахад ойрд аарц идээгүйн дээр миний аарцанд дуртайг хэлэх үү янзтай. Шууд нойр хүрээд л явчихлаа. Тэгээд хоёр цаг унтаад нойр аваад, багштайгаа сайхан хов жив ярьж гарлаа. Хуучны дурсамж, өөрийнхөө хэр их өөрчлөгдсөнийг сонсож, тэрхэн зуур магтуулаад авах надад бас л сайхан. Хүндэлж хайралж явдаг хүнээсээ магтаал урмын үг сонсох шиг бахдалтай зүйл байдаг болов уу? </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Пэнсилваань мужийн Питсбург хотыг төмрийн хот гэдэг юм билээ. Төмрийн үйлдвэр байсан бөгөөд Детройт дампуурсантай адилхан дампуурангаа алдсан хот гэсэн. Ерөөсөө л төмрөөр урлаж, бүтээсэн зүйл дэндүү олон. Гүүрэн хот ч гэдэг гэсэн. 500 орчим гүүр Питсбургийг тойроод байдаг нь бас арай л дэндүү байгаа юм шүү. Өдөр нь Карнэги Мэлон их сургуулийн хотхоноор орж нүдээ унагав. Багшийн нөхөр нь энд сурдаг болохоор надад сургуулийнхаа танилцуулгыг ёстой сайхан хийж өгсөн. Ер нь бол компьютер, электроны инженээрийн сургууль нь АНУлсдаа их томдоо ордог. Түүний дараагаар маш сонирхолтой сүмийн загвараар баригдсан хичээлийн ангиудад очиж үзлээ. Их өндөр байшин байх агаад, 1830 онд байгуулагджээ. Бас л шүтмээр газар байна. Олон хичээлийн анги танхим нь улс улсын соёлыг шингээсэн сонин содон хийцтэй өрөөнүүд байв. Тийм гоё гойд газар сурч суралцах маш гоё байх нь гарцаагүй. Хорин долоон улсын өрөө танхимын дунд Монголын гэр хийцтэй танхим байсансан бол бас сайхан даа гэж бодож явсан.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Тэр өдөр санаандгүй тэнд байх Монгол айлын охины төрсөн өдөр болоод багшийнхаа гэр бүлийн хамт тавуулаа очлоо. Тэнд гол нь сонирхолтой болсон хэд хэдэн юм бий. Гэрийн эзэн ах алтан Чингис архины "Чингис" гэж бичсэн үсгийн шрифтийг арван жилдээ найзтайгаа хамт зурж байсан гэсэн. Тэгээд найз нь алтан Чингис архины дизайныг хийхдээ яг тэр чигээр нь хуулж наасан гэнэ дээ. Сайн харвал гар бичиг гэдэг нь харагддаг юм билээ. Тэнд олон Монголчууд цугларсан. Тэр дунд нэг залуутай гэрээс гарахын өмнөхөн яриад зогсож байтал их санаандгүй байдлаар <a href="http://www.smasjp.com/archives/842" target="_blank">миний энэ нийтлэл тэмдэглэл</a> дээр гарсан түүхтэй холбоотой залуу болж таарав. Ерээд онд хамгийн анхны бейсболл багт тоголж, Японд тэмцээнд очиж байсан нь намайг энэ залуутай холбосон юм. Өөрийнх нь тухай кино гарсныг дуулаагүй байсан болохоор маш их сэтгэл нь хөдөлж билээ. </div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgzXlCP3C47ndB2plIFN3gpIl8rXCLDdk_y4t1qlW_dxxSzhCsj1Q12axIiHfmCAGoMlD-6Rv2DsRvNU5oc9Gn4uPdAxVpjoM6RAOvIsoKPno0XSSnqPjaJGAME3KLBitHwYgHPgdgww5Wx/s1600/IMG_4894.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgzXlCP3C47ndB2plIFN3gpIl8rXCLDdk_y4t1qlW_dxxSzhCsj1Q12axIiHfmCAGoMlD-6Rv2DsRvNU5oc9Gn4uPdAxVpjoM6RAOvIsoKPno0XSSnqPjaJGAME3KLBitHwYgHPgdgww5Wx/s1600/IMG_4894.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Суурь багштайгаа</td></tr>
</tbody></table>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjYMkS5ltCI6871zPUEjDXt8FPpiH_yBwZr-OYDEhxjdkTYDbMXjKG6LOxzkdMeF-MZYq_7ERO_3m5GjXB9ULyo6No16H3MIWBWMDRu2C8sO_luF-E6OtCMCi9E5xZ_GqmfWkNYUVaz6zz2/s1600/IMG_4907.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjYMkS5ltCI6871zPUEjDXt8FPpiH_yBwZr-OYDEhxjdkTYDbMXjKG6LOxzkdMeF-MZYq_7ERO_3m5GjXB9ULyo6No16H3MIWBWMDRu2C8sO_luF-E6OtCMCi9E5xZ_GqmfWkNYUVaz6zz2/s1600/IMG_4907.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjJ54HAs0b_WysI4jTbp0uSDtKdUqFjQVj5JiKOmJAiiREeWybJyylylQ_it8ZkcNmucVo8yGjhBWP50J4yMx41wYDjoVoqxQWF1KkAvIAfqkRCp-ESG6WoIR-KwhDJ8CWfc1XKNU70a_IN/s1600/Walking-to-the-Sky-by-Jonathan-Borofsky-1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjJ54HAs0b_WysI4jTbp0uSDtKdUqFjQVj5JiKOmJAiiREeWybJyylylQ_it8ZkcNmucVo8yGjhBWP50J4yMx41wYDjoVoqxQWF1KkAvIAfqkRCp-ESG6WoIR-KwhDJ8CWfc1XKNU70a_IN/s1600/Walking-to-the-Sky-by-Jonathan-Borofsky-1.jpg" height="320" width="240" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Тэнгэр өөд хэмээх Карнеги их сургуулийн дунд байх хөшөө.<br />
Миний авсан зураг муу байсан тул өөр хүний зураг орууллаа</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhk_1fAHGeISkMB84Snd3OJDU-_4gXGBtCvF9JQOrjDcwDueiP0BB8xlUgXxpBSDEHJ005LNSTu7yA23U3mtlfIRLUySJkQq2mLbKsZPxfaOsoe8d7OAHBKvvAd2Z7fep1OLuI6BL9vrZ08/s1600/7594429082_45689430c5_o.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhk_1fAHGeISkMB84Snd3OJDU-_4gXGBtCvF9JQOrjDcwDueiP0BB8xlUgXxpBSDEHJ005LNSTu7yA23U3mtlfIRLUySJkQq2mLbKsZPxfaOsoe8d7OAHBKvvAd2Z7fep1OLuI6BL9vrZ08/s1600/7594429082_45689430c5_o.jpg" height="191" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">За энэ өнөөх Катэдрал гэдэг олон улсын өрөөтэй тансаг газар</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjaqXaLd3eF0-IqFsWI_mTA3DlE75EXllmHRFYqVjRDPC-dLE34QB-mFaFNdZKZ8HsWl98UmNi6B3tKI48kTlQVsT0YsoNA94cxixphXoVQ1Yj2rYHc_RrgfORoV5uLkPoPePRTiJHG0wvc/s1600/Swiss+Admin+Feature+slideshow.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjaqXaLd3eF0-IqFsWI_mTA3DlE75EXllmHRFYqVjRDPC-dLE34QB-mFaFNdZKZ8HsWl98UmNi6B3tKI48kTlQVsT0YsoNA94cxixphXoVQ1Yj2rYHc_RrgfORoV5uLkPoPePRTiJHG0wvc/s1600/Swiss+Admin+Feature+slideshow.jpg" height="163" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Швейцар улсын хичээлийн танхим</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
Ингээд тэр долоо хоногийн амралт шөнийн автуусандаа оройн 10 цагт суугаад Бостон маргааш өдөр 11 цагт буугаад дууслаа. "Гурван шөнө автуусанд" гэдэг аялал байлаа. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div>
<div style="text-align: justify;">
Бостонд даваа гаригт буцаж ирээд миний хичээлийн сүүлийн долоо хоног эхэлсэн юм. Би ер нь хичээлийнхээ талаар бичиж байгаагүй юм байна. Энд зургаан долоо хоногт Харвардын өргөн чөлөөнд байх хэлний сургуульд элдэв улсын оюутнуудтай хамт байлаа. Азиудаас өөр улстай харьцаж үзээгүй надад тун сонирхолтой байх нь тэр. Хүний сайнтай нь нөхөрлө гэж яасан үнэн vг вэ? Би их олон хүнтэй харилцлаа. За тэгээд өөрөө учир эвээ олоод нөхөрлөөд явахад аль газрын тэр гэхэв. Хаа газар сайнтай муутай хүн бий. Олон улсын хувьд би дандаа л анхных нь Монгол залуу байсан. Монголчуудыг дажгүй хүмүүс гэж бодсон байхаа гэж би давгүй итгэлтэй байгаа. Хичээлийн сүүлийн өдөр батламжаа аваад, багш ангийнхантайгаа оройн хоол идсэн. Түүний дараагаар орой арван нэгэн цагаас Ниагара явах найзуудтайгаа цуглах болзоотой. </div>
</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjqPze-bGr7WzqtZwQLiMIAvM_Ogr_048XYR4nvTKZUaNGyiQhM2j-6sA9IKgPX1Vl1bVXzcjiTlpk5-yPd2HxeZLXJoif9w4lR9bQPHSVb8SyWSI9U9EEP-Ucdu04l4tZe-uTjYG9T0PP/s1600/_MG_2042.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjqPze-bGr7WzqtZwQLiMIAvM_Ogr_048XYR4nvTKZUaNGyiQhM2j-6sA9IKgPX1Vl1bVXzcjiTlpk5-yPd2HxeZLXJoif9w4lR9bQPHSVb8SyWSI9U9EEP-Ucdu04l4tZe-uTjYG9T0PP/s1600/_MG_2042.JPG" height="206" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Белги, Хятад, Солонгос, Турк, Колумб, Монголчууд Америк багштайгаа </td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhRGBh05np6xe4SgjYp9Wh65ethw3BBHDv1ZMEpRRBWWOS7PKAzjUUQ3CKkIz3xWBPFy2NLXEcaU_6Fq1my0tMc5tun4G5mauP2OJyo8WET1H-rnlt1SBQI_3yqP3kQPzG4NR1ZFDL2t90w/s1600/_MG_2048.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhRGBh05np6xe4SgjYp9Wh65ethw3BBHDv1ZMEpRRBWWOS7PKAzjUUQ3CKkIz3xWBPFy2NLXEcaU_6Fq1my0tMc5tun4G5mauP2OJyo8WET1H-rnlt1SBQI_3yqP3kQPzG4NR1ZFDL2t90w/s1600/_MG_2048.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Оройн хоолонд Мексик хоолны газар.</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEisrZiZfqXydGLH73_tH8ZUHKxn88nkmfF-SKbfUEUMbEYzQMwZpSTdpz2hZ1Vx3xjEfOCIaiFjpBSmgYy7RAVpQmlrGYr_aO7HRET9V_E9B5N-M-4WSpZSc26h53W5nlGd3R7x54IvGGL1/s1600/IMG_4971.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEisrZiZfqXydGLH73_tH8ZUHKxn88nkmfF-SKbfUEUMbEYzQMwZpSTdpz2hZ1Vx3xjEfOCIaiFjpBSmgYy7RAVpQmlrGYr_aO7HRET9V_E9B5N-M-4WSpZSc26h53W5nlGd3R7x54IvGGL1/s1600/IMG_4971.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">За энэ бол Харвард өргөн чөлөө. </td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
Би Ниагараруу явахын тулд яагаад шөнө арван нэгт цугалж байгааг сайн ойлгоогүй юм. Тэгтэл найман цаг машинаар давхидаг газар байж л дээ. Бид явсаар өглөө есөн цагт буудалдаа очлоо. Буудал маань гурван цагаас хүлээж авна гэж жоохон гонсойлгоод тэр болтол хотоор зугаалцгаахаар болов. Ямар ч төлөвлөгөө байсангүй. Юу ч гэсэн Ниагараг очиж харлаа. Тэнд нэг ч хүн байсангүй. Амралтын өдөр, хүйтэн өдөр, өвөл болохоор тэр хот хоосон дүмбийнэ. Голын цаана Канад сүрлэг хөгжсөн харагдана. Америк тал нь үнэндээ миа. Замын-Үүд Эрээн хоёр аятай. Канад ороход вийз хэрэгтэй тул орж чадалгүй Америк талаас нь харлаа. Канад талдаа илүү үзэсгэлэнтэй гэсэн. Яг тэр хүрхэрээ гүүрээр энэ хоёр улсыг хиллэдэг юм билээ. Гурван цаг хүртэл цаг нөхцөөж ядан акуариум очиж үзлээ. Тэгээд буудалдаа нэг юм ирцгээв. Гол нь шөнөжин явцаасан хүмүүс үнэхээр унтахын түүс болсон нь тэр. Бид ороод л тас тас үсрээд өгөв. Орой найман цагаас гарч шөнийн хүрхрээг үзэхээр гарцгаалаа. Шөнө бас л сүрлэг юм билээ. Ер нь өвлийн улирал мөс, цас, гол ус хүрхэрээ аймаааар сүртэй сүрдэм. Ер нь тэгээд л зугаалга дуусчихаж байгаа юм. Оройн хоол идэцгээгээд замын дэлгүүрээс хөзөр аваад буудалдаа очиж хэсэг тоглоод унтацгаалаа. Маргааш өдөр буцаааад л Бостонруугаа шогшин гарав. Буцах замд жолооч залуу маань хэсэг хурд хэтрүүлээд явтал цагдаа ах зогсоогоод. За бид нар баларсаан гээд л сандралдаад байж байтал аялалын хамгийн хөгжилтэй юм болно. Цагдаа ах цонхоор үнэхээр гайхсан царайтай шагайж харсан даг. Яг тэр мөчид жолооч хар залуу Гайтид төрсөн Швейцар иргэн, би ази Монгол залуу, Франц цав цагаан охин, Латин америк Колумб бор охин, Сауди Араб бор залуу гээд таван тивийн таван өөр залуус машинд сууж байсан юм. Аргаггуй гайхсан цагдаа та нар хаанаас ирсэн юм бэ гэхэд бидэнд хэлэх үг олдохгүй "Хаа сайгүй" л гэсэн. Цагдаа ах Бостон явж байгааг минь мэдээд, инээд алдангуй "Та нар азтай байна шүү, би Бостонгийн Рээд Сокс бейсболын багийн улаан фэн, болгоомжтой явцгаагаарай" гээд жолооны үнэмлэх буцааж өглөө. Нээрэн үнэхээр азтай. Тэгээд цагдаа ах машинаараа хажуугаар гүйцээд түрүүлж гарахдаа машинаасаа Рээд Соксийн цүнхээрээ бидэнд харуулаад мэндчилсэн юм. Ийм нэг хөгжилтэй явдал болсон, урт холын замд ядарсан "хоёр шөнө машинд" гэдэг аялал дууслаа. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjYi2uH7XIIy9XNQZqAON1h68jgM33dvSJ5A56NdaSC2UkGsQrlhxihN3z9QerE2C2mFodLPF9iKOh861DcDmYGy9wDYBohgRnxP-CKZ3YF1uvP5lMD14YYh60po1FrMbcV9BXDnPnMUh4Y/s1600/IMG_4981.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjYi2uH7XIIy9XNQZqAON1h68jgM33dvSJ5A56NdaSC2UkGsQrlhxihN3z9QerE2C2mFodLPF9iKOh861DcDmYGy9wDYBohgRnxP-CKZ3YF1uvP5lMD14YYh60po1FrMbcV9BXDnPnMUh4Y/s1600/IMG_4981.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgT6TOhzufTB7mc3_CzqTvo0jDdhWbCf-fiu5l0I7fDGPl6XHRF0IhBPzcUl_KK2ETT-Tp5lzv3wzwCDrzaomp2slXBbLHxVTQPlAVkkwO3lCUYeceTmLZUiKr8pUOLmdAvv0Ib7DzQl0In/s1600/IMG_4986.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgT6TOhzufTB7mc3_CzqTvo0jDdhWbCf-fiu5l0I7fDGPl6XHRF0IhBPzcUl_KK2ETT-Tp5lzv3wzwCDrzaomp2slXBbLHxVTQPlAVkkwO3lCUYeceTmLZUiKr8pUOLmdAvv0Ib7DzQl0In/s1600/IMG_4986.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Сүнстэй хот гэмээр</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjiwIsreVcNwfsSEt2iziLgA5y-qsyrkwMlFrBmTfPqaxksTlez4pUAxgfmA8QyfJh9pPB_GIVFjmMQy3e-LXmKeQCf75orj4jwxpqU_nfnSArOT18SHvpBn3JxXyd2RcdzDh5ORjr03cDZ/s1600/_MG_2101.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjiwIsreVcNwfsSEt2iziLgA5y-qsyrkwMlFrBmTfPqaxksTlez4pUAxgfmA8QyfJh9pPB_GIVFjmMQy3e-LXmKeQCf75orj4jwxpqU_nfnSArOT18SHvpBn3JxXyd2RcdzDh5ORjr03cDZ/s1600/_MG_2101.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">өөрөө өөрийгөө авсан гэхэд муугүй байгаа биз</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhH14-gJVvIKtDdD9yfeyn90BQbrWsMC91vO6vAhfDIqwf01ZVKSBuoXAHT11JYPB2L0XYa9iQ-ED7D_TebjYYQAIfxgRU5xokr-bc6BnAZV648BxeemvYuDUK5rJV9sDAUu6hTZDbes3Lj/s1600/_MG_2156.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhH14-gJVvIKtDdD9yfeyn90BQbrWsMC91vO6vAhfDIqwf01ZVKSBuoXAHT11JYPB2L0XYa9iQ-ED7D_TebjYYQAIfxgRU5xokr-bc6BnAZV648BxeemvYuDUK5rJV9sDAUu6hTZDbes3Lj/s1600/_MG_2156.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">за тэр цаана Канад харагдаж байна. </td></tr>
</tbody></table>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQgUjQt5V25X-xOj_KxjQuZemv8-gzWte2eij_9j4Ix42KTqFYv7TQYT26wc5-ALW_vhXJqqcdBEs1eNhgqhjjX30BGo1TCGPIFrqN6UQvNCnnQTpI9saUAZ7VfPnV_NWdMlRUPJOqs2pg/s1600/_MG_2114.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQgUjQt5V25X-xOj_KxjQuZemv8-gzWte2eij_9j4Ix42KTqFYv7TQYT26wc5-ALW_vhXJqqcdBEs1eNhgqhjjX30BGo1TCGPIFrqN6UQvNCnnQTpI9saUAZ7VfPnV_NWdMlRUPJOqs2pg/s1600/_MG_2114.JPG" height="213" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiBemiiFww50moCDNtSOMW0fsPhOeH4vgIjUJ8tDVsso77IAntPtdlI1mShSw7m1UboEHHmuJG1B-nFKWycFeiIvOqK9pYGA5k-W-4-Sa7gjgj6LSKDx4s96E9d0k6oqXQY0rtmRqM7rI2/s1600/IMG_5021.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiBemiiFww50moCDNtSOMW0fsPhOeH4vgIjUJ8tDVsso77IAntPtdlI1mShSw7m1UboEHHmuJG1B-nFKWycFeiIvOqK9pYGA5k-W-4-Sa7gjgj6LSKDx4s96E9d0k6oqXQY0rtmRqM7rI2/s1600/IMG_5021.jpg" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<div style="text-align: justify;">
Ийнхүү ачаа саваа баглаад, ахын гэрт өдөржин ширээний ард аялалын тэмдэглэлээ бичин суулаа.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Америк бол "Эрх Чөлөө"-ний орон. Үнэхээр тийм юм. Би чухам энэ эрх чөлөө гэдэг нь юу юм бол гэж эргэлзээ таамагтай анх энэ улсыг зорьсон. Түүнийхээ хариуг ч бараг л олчих шиг боллоо. <a href="http://btelmen.blogspot.jp/2014/02/blog-post.html#more" target="_blank">Эрх чөлөө ч юм уу, эрх дур ч юм уу</a> гэсэн энэ хоёрын хооронд түмэн ялгаа байна. Америкууд өөрөө өөртөө үнэнч, өөрөө өөртөө үнэхээр эрх чөлөөтэй улс юм. <b>"Үнэн байна гэдэг хамгийн эрх чөлөөтэй шүү дээ"</b> гэж аав маань хэлж байсантай ан цав яг таарах нь тэр. Тийм ээ үнэхээр үнэнч үнэнээрээ байдаг, түүндээ хэнээс ч зовохгүй байдаг тийм эрх чөлөө юм байна. Чиний эрх чөлөө бусдын эрх чөлөөгөөр хязгаарлагдана гэдэг. Тийм ерөөсөө л тийм. Манай Монголд бол "Чиний эрх чөлөө бусдын эрч чөлөөнд халдана" гэсэн байдлаар тодорхойлчиход гэмгүй юм билээ. Манайхан Америкуудыг худлаа инээсэн хуурамч худал хүмүүс гэдэг. Гэхдээ тэд өөрөө өөртөө үнэн аз жаргалтай эрх чөлөөтэй байдаг. Тэд бусдын өмнө хэзээ ч нэрээ бодно гэдэггүй, хэзээ ч нэрэлхэхгүй хааяа дэндүү гэмээр хэнэггүй, өөртөө дэндүү бардам байдаг. Харин эргэн тойрондоо гай болох нь юу л бол. Харин бид бол бусдын өмнө нэрээ бодох, нэрэлхэх, хуурамч хэд хэдэн нүүр гаргана, тэр маань өөрөө өөрийнхөө "эрх чөлөө"-г хааж боож байгаагийн тод илрэл юм биш үү? Гэхдээ энэ манай нийгэм буруу балмад гэсэн үг огтоос биш л дээ. Бидний байгаа байдал л ийм. Бидний нийгэм угаасаа л тийм. Бид өөрчилж болно. Өөрчлөхгүй ч байсан болно. Өөрчилмөөр байвал "<u>утгаар</u>" нь өөрчлөх хэрэгтэй! Хоёрын хоородн хэлбэр төдий юм хийсэн дор хийгээгүй нь дээр. Бас нэг юмыг их гайхан бодсон нь, Америкийн газар нутагтай тэнцэх Европ тивд бараг л нэг үндэстэн ястан болох европчууд бүхэл бүтэн "тавин" тусгаар улс болон аж төрж байхаад, түмэн янзын үндэстэн ястан нэг дор эрх чөлөөтэй нэг далбаан дор "Би бол Америк" гээд амьдарч байдаг үгүй ээ мөн хачин аа. Энэ хачин улсад нэг ирээд үзээрэй. Үнэхээр хачин улс юм. Баяртай Америк. Энэ бүх боломж бололцоог олгосон ижий аавдаа талархаад талархаад баршгүй нь. Хүү нь ингээд эндэхийн цагаар маргааш өглөө үүрээр зургаан цагт Японруу буцлаа. Уг нь болдогсон бол нутаг нугандаа харихсан. Шинэ хичээлийн жилдээ шинэ эрч хүчтэйгээр орох нь гэж бодож сууна. Коофий ч дууслаа, яриа ч дууслаа. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<!-- Blogger automated replacement: "https://images-blogger-opensocial.googleusercontent.com/gadgets/proxy?url=http%3A%2F%2F3.bp.blogspot.com%2F-viHGQy8pJLc%2FUzH5u3d8nzI%2FAAAAAAAABwo%2FPWd4kgOy8v0%2Fs1600%2FIMG_1956.jpg&container=blogger&gadget=a&rewriteMime=image%2F*" with "https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgZi2t0c0tYLum4mt8OJQjO7tkNeYRmIJN2POqz1qI88H9n9gyj9m0Jog4EKbEnlsajjt1wwmYllB5Qi4Ri5zNz55YZX4ZI2iCiQMpqRfvYZNxrPOB_AtqXrYGI0J4i73cWeZdB8r8zoVQq/s1600/IMG_1956.jpg" -->Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com9tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-47437765260642234852014-03-25T09:37:00.002-07:002014-05-24T02:18:17.915-07:00Иргэний нийгмийн филосфийн түүх ②<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Иргэний нийгмийн филосфийн түүх, олон сэтгэгчдийн үзэл, дэвшүүлсэн санааг ярьхаас өмнө <a data-mce-href="http://www.smasjp.com/archives/2159" href="http://www.smasjp.com/archives/2159" target="_blank" title=""Societas Civils"">http://www.smasjp.com/archives/2159</a> уг холбоост нийтэлсний дагуу өнөөгийн ойлголтын талаар үндсэн ойлголтыг өгсөн билээ.</div>
<a name='more'></a><br />
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
"Иргэний нийгэм" гэдэг маань орчин цагийн толь бичигт тайлбарлахдаа, "зүүн европ дахь хэмжээгүй эрхт засаглалын эсрэг орших иргэний бүлэглэл" хэмээжээ. Хэрвээ ингэж үзэх юм бол Иргэний нийгэм гэдэг маань иргэний бүлэглэл болж таарах нь. Үгийн сангийн баялаг ихтэй, олон талаар утгын тайлбар хийдэг Оксфордын англи хэлний толь бичигт "civil society = иргэний нийгэм" гэх догол мөх байсангүй. Өмнөх нийтлэлд иргэн болоод нийгэм гэх үгийн талаар тайлбар хийхдээ Я.Цэвэл гуайн толь бичгийг ашиглаж Монголд ойрхон ойлголтоор тайлбарлаж байсан бол, энэ удаад илүү түүхийн шинжлэл хийж байгаа тул Оксфордын англиас англи толь бичигт тус тусад нь хэрхэн дурдсаныг сонирхоё. Энд иргэн гэдэг үгийг тэмдэг нэрийн хувьд "Иргэнд харъяалагдах, иргэн оршин байх of or belonging to citizen" гэсэн бөгөөд жишээ өгүүлбэрт, 1592 онд бичигдсэн Шекспирийн алдарт зохиол "Ромео Жульетта" зохиолд гардаг "Иргэний цус civil blood иргэний гарыг civil hands бохирдуулахад" гэдгийг иш татжээ. Харин дараах жишээг 1594 онд (үнэндээ 1593 он гэдэг) хэвлэгдсэн, бурхан шашин судлаач Richard Hooker гуайн "<i>Of the Lawes of Ecclesiastical Politie" </i>буюу "Шашны байгуулгын засаглалын сургаал"-д "Иргэний нийгэм civil society бол, өөр өөрийн хувийн онцлогтой амьдралыг харьцуулж, илүү их сэтгэл ханамжийг хүн төрөлхтөнд өгөх юм" (OED 1989 p.255)гэж. 500 гаран жилийн өмнөх энэ өгүүлбэр тодорхойлолтыг ойлгоход бичиж байгаа надад хүртэл тун бэрх байгааг ойлгоно уу. Гэтэл Richard Hooker ямар цаг үед амьдарч байсан, ямар учраас иргэний нийгэм гэх үгийг хэрэглэсэн гэдгийг мэдэх маш хэцүү байв. Харин түүний номны сүүлийн хэсэгт эртний Афины философич Аристотелийн <em>"Politics"</em> "Төрийн шинжлэх ухаан" номноос ишлэл авсан өгүүлбэр байх нь тэр. Англиар civil society гэж хэрэглэж байгаа уг үг маань үнэндээ латин хэлний Societas Civils гэдгээс шууд орчуулагдсан болох нь ойлгомжтой боллоо.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Иргэний нийгмийн талаарх ойлголт Аристотелийн "Төрийн шинжлэх ухаан"-с эхлүүлэн судлах нь зөв хэрэг болов уу. Уг номонд Аристотелийн хэлэх "иргэний нийгэм" дараах соёлын үед илрэх юм. "Бидний харж байгаагаар, Төр гэдэг нь бүлэглэлийн нэг хэлбэр юм. Ямарваа нэгэн нэгдэл бүлэглэл нь ямар нэгэн сайн сайхан зүйлийг зорилгоо болгон байгуулагддаг. Хэрвээ тийм бол мэдээж, бүх л бүлэглэл нь сайхны төлөө тэмүүүлэх болов ч, тэдний дунд хамгийн хүчирхэг бүлэглэл, мөн түүнээс бусад ойлголтыг нэгтгэсэн бүлэглэлүүд нь, хамгийн сайн сайхныг төлөө бүхий л хүч чармайлтаа гаргах юм. Энэ нь Төрт засаглал буюу Улс төрийн бүлэглэл юм." Тиймээс Иргэний нийгэм гэдэг нь "Төрт засаглал, сахиулагч засаглал = police" болон, "хамтралын нэгэн төрөл" гэсэн илэрхийлэлтэй нийцэх юм. Улс төрийн хүрээнээс гадна Аристотель эдийн засгийн бүлэглэл буюу "Өрх = Oikos" гэж мөн онцолсон байдаг. Улс төрийн засаглалыг ярихын тулд эхлээд гэр бүлийн засаглалыг ярих нь зүйтэй. Учир нь гэр бүлийн засаглалаас улс төрийн засаглал ямар байх нь илэрдэг. Өрх гэрийн бүтэц нь гэрийн эзэн ба боол, нөхөр ба эхнэр, эцэг ба хүү, зэргийн харилцаанаас бүрдэнэ. Өөрөөр хэлбэл Аристотелийн хэлэх гээд байгаа санаа нь, хүн төрөлхтний байгалийн жамаар бий болох гэр бүл өрх гэрийн бүлэлглэл байдаг ч түүнээс гадна "Хамгийн том нэгдмэл бүлэглэл"-н хувьд оршин тогтнон буй зүйл нь Төрт засгалал юм. Энэ засаглалт бүлэглэл нь хаа хамаагүй хүмүүсээс бүрдэх зүйл биш, эрх чөлөөт хүн болон боолын дарангуйлалт харилцаа, эрэгтэй болон эмэгтэйн дарангуйлалт харилцаа бөгөөд энэ нь байгаалиас заяасан хууль гэж үзэж байж.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
1438 онд Флоренцийн Энэрэнгүйн үзэлтэн Leonardo Bruni Аристотелийн "Төрийн шинжлэх ухаан" номыг шинээр орчуулан гаргасан нь бүх Европ даяар маш том нөлөө үзүүлж чаджээ. Willem Van Moerbeke гуай Bruni-гээс өмнө "Улс төрийн бүлэглэлийг" орчуулахдаа "Communicatio Politica" гэж байсан бол Bruni гуайн шинэ орчуулгын хувьд хамгийн том онцлог нь "Иргэний нийгэм буюу Civil society" гэж шууд буулгаж, "Politicia" гэдгийг "Republica = Respublica" гэж орчуулжээ. Тэр нь ч өнөө үед өргөн хэрэглэгдэх үг болж ээ. Ийнхүү Бруни орчуулснаас хойш 15-р зуунд Флоренцед Бүгд найрамдах, Хүмүүнлэг гэсэн ойлголт хүчтэй дэлгэрч эхэлжээ.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Dominique Colas гуайн хэлснээр бол "Төрийн шинжлэх ухаан" англи хэлнээ 1598 онд анх орчуулагдсан. Тэр нь Франц хэлнээс шууд орчуулсан орчуулга байж. Франц хэлнээс soci été civile нь англи хэлнээ гэж хэрэглэгдэх болсон нь уг орчуулгаас хойш гэсэн үг юм. Тиймээс өнөөдөр Civil Society гэж Иргэний нийгэм хэмээх ойлголт таржээ. Уг ойлголтыг анх гаргасан улс төр судлаач Аристотелийн үндсэн санааг ойлгосоны үндсэн дээр өнөөгийн иргэний нийгэм хаанаас ирсэн гэдгийг харахад илүү дөхөм, мөн цаашид ямар замаар явахыг ойлгож харах боломжтой болох юм. Энэ зөвхөн Европийн сэтгэгчийн үлдээсэн ном бичгээс үндэслэн иргэний нийгэм хэмээх ойлголтыг гаргаж ирж байгаа нь нэг талаар Азиудын хувьд хэт өрөөсгөл ойлголт болох нь бий. Тэр тусмаа манай Монголд. Харьцангуй өнөөдөр Монголын нийгэм зүүн Европийн 100 жилийн өмнөх магадгүй 200 жилийн өмнөх иргэншлийн байдалтай ойролцоо хэмжээнд байгаа гэж би дүгнэж байгаа нь муу хэрэг биш юм. Монголын хуучны нийгмийн шинжлэх ухааныг судлах материал ном судар тун ховор тул энэ удаагийн нийтлэлдээ дурдалгүй өнгөрч байгааг минь уншигч та харьцуулан бодох шаардлагатайг энд онцлон хэлэх нь зүйтэй хэрэг болов уу.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Өнөөдрийн хувьд дөнгөж эхэн суурь тавигдсан энэ нийтлэлээ энд хүргээд өндөрлье. Үүнээс хойш Хоббс, Руссо, Фергусон, Смит, Хегел нарын талаар дурдахгүй өнгөрөхгүй байж болохгүй учир үргэлжлүүлэн бичих болно. Энд ашиглаж байгаа хүнийг нэрээр нь цааш дэлгэрэнгүй судлаасай гэсэн үүднээс нэрийг англи хэл дээр бичсэн байгаа.</div>
<div style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px;">
Ашигласан материал</div>
<div style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px;">
http://catdir.loc.gov/catdir/samples/cam031/00065176.pdf</div>
<div style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px;">
http://en.wikipedia.org/wiki/Politics_(Aristotle)</div>
<div style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px;">
植村邦彦(2010)『市民社会とは何か』平凡社新書</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-63443626848033145062014-03-12T19:18:00.001-07:002014-03-12T19:20:50.617-07:00Соёлын ойлголт<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
<a data-mce-href="http://www.smasjp.com/wp-content/uploads/2014/01/Culture-shock.jpg" href="http://www.smasjp.com/wp-content/uploads/2014/01/Culture-shock.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img alt="Соёл Улс ондоо ойлголт" class="alignleft wp-image-1780" data-mce-src="http://www.smasjp.com/wp-content/uploads/2014/01/Culture-shock-300x225.jpg" src="http://www.smasjp.com/wp-content/uploads/2014/01/Culture-shock-300x225.jpg" height="150" style="border: 0px; float: left;" width="200" /></a> Шууд асуудал хөндөж эхлэхээс урьдаж нийгмийн ойлголт, нийгмийг илэрхийлэгч соёл, түүнд оролцогч иргэний тодорхойлолтыг онолын түвшинд “аль болох” зөвөөр тодорхойлж, түүнийг зөвөөр ойлгох нь чухал юм хэмээн бодсон тул өнөөдрөөс эхлэн цувралаар онолын ойлголтын задлалыг өөрийн ойлголтоор энгийнээр, ойрхон зуурын судалгаагаар гаргаж явахыг хичээе гэж бодлоо.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
<br />
<a name='more'></a> Гийрт Хофстэд (Geert Hofstede 1928) гуай гэж хэн болох талаар соёлын талаар судалдаг, тодорхой хэмжээнд сонирхдог хүний сонссон байдаг нэр юм. Голланд иргэншилтэй Герман соёл судлаач Хофстед нь 100.000 хүнээс судалгаа авч түүгээрээ олон улс хоорондын соёлын харьцуулалт хийсэн гэдгээрээ олонд үнэлэгддэг. Хэрхэн 100.000 хүнээс судалгаа авчихав. Ер нь 1000 хүнээс судалгаа авах хэр хэцүүг дипломын судлагаа хийж буй оюутнаас асуухад хэлээд өгөх байх. Тэрээр АйБиЭм IBM компанид ажилладаг байсан. АйБиЭм нь цахим ертөнцөд нөлөө бүхий байр суурь эзлэх том корпорaци бөгөөд дэлхийн маш олон улсад салбар нэгжтэй. Үүнийг Хофстэд гуай ашиглаж 100.000 хүнээс судалгаа авсан.<br />
Нийгмийн нэг ижил хэсэг бүлэг бүхий хүмүүсээс авсан гэдгээрээ уг судалгаа нэг талаараа томоохон шүүмжлэлд өртдөг. Миний хувьд харин ч оносон гэж боддог. Учир нь Морь хонь хоёрыг гаднаас харьцуулах амархан ч хоёр өөр улсад байгаа морь хонь хоёрыг харьцуулах хэцүү. Харин Монгол морь Америк морь хоёрыг харьцуулах илүү барьцтай гэдэгтэй адил утгаар авч үзвэл олон улсад тархан суурьшсан нэгэн хэлбэрийн АйБиЭм-ийн ажилчдаас авсан нь илэрхийллийг ялгаруулж өгсөн. Энэ судалгаа Монголд явагдаагүй бөгөөд бид соёлын тодорхойлолт, ойлголтыг авч байх нь хандлага нь зүгшрэх учиртай юм болов уу.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Үүний түрүүнд би өөрийн зүгээс хүчтэй тулгаж байгаа нэг ойлголт бол “Culture does not equal Country”. Орчуулбал гарчиг дээр дурдсаны дагуу “Соёл нь Улс оронтой тэцүү биш юм.” Нөгөөтэйгүүр хэлбэл голообалчилал гэж хэлж болох ч, цаг хугацааны хувьд эрт өмнө ч оршиж байдгаараа ялгарна. Үүнийг ойлгохын тулд улс гэж юу вэ? Соёл гэж юу вэ? тэнцэх эс тэнцэх гэж юу вэ гэсэн гурван ойлголтыг задлан ойлгосны үр дүнд зөв ойлголтод хүрэх юм. Гаргалгааг Англи үгээр задлах нь илүү зөв болов уу.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Culture буюу Соёл - Урлаг болон бусад ямар нэгэн хүн төрөлхтний оюуны ололт, шинэ санаа, хэвшсэн дадал соёл, тодорхой хүмүүс болон түүний нийгмийн нийгэм дахь үйл явц, өөр бусад биологийн нэр томъёололд ашиглагддаг.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Country буюу Улс орон - газар нутагтай, засаг захиргаатай, хил хязгаартай үндэстний нэгдэл</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Тэгэхлээр соёл бол засаг захиргаа, газар нутаг, хил хязгаараар хязгаарлагдахгүй илүү өргөн хүрээний ойлголт болно гэсэн үг боллоо.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Одоо харин Хофстэдийн соёлын цар хүрээний зургаан шинжлэл рүү оръё. Лоозон тайлбар болох үг нь “Соёл гэдэг нь хэсэг бүлэг хүмүүс болон категорит хуваагдах сэтгэл санааний нэгдэлийн програмчлал юм.”</div>
<blockquote style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px;">
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
1. Эрх мэдлийн зааг (Power Distance Index)<br />
2. Индивидуализм - Бодь галч үзэл (Individualism)<br />
3. Тодорхойгүй зайлсхийхлт (Uncertainly Avoidonce)<br />
4. Эрмэг/ эмэгтэйлэг (Masculinity/ Femininity)<br />
5. Хол болон ойрын хугацааны чинг хандлага (Long-term versus short term orientation)<br />
6. Өөгшүүлэлт болон чангатгах (indulgance versus Restraint)</div>
</blockquote>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Эдгээрээс эхний дөрвөөр бичил харьцуулалт хийж харцгаая. Тав болон зургаадугаар соёлын харьцуулалт нь тийм ч сонирхолтой байгаагүй тул алгасахаар шийдэв. Тэргүүлсэн, доогуур үзүүлэлт гаргах гэдэг нь сайн муугийн илэрхийлэл биш бөгөөд их багын харьцуулалт гэдгийг анхаараарай.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
1. Эрх мэдлийн зааг<br />
Энэ индэксийг Арабын улсууд, Филипин, Энэтхэг тэргүүлдэг бол, Австрали, Шинэ Зеланд, Швед удаалдаг байх нь. Тэргүүлдэг улсын ерөнхий шинж засаглалжсан захиргаадсан шинжтэй, шаталсан босоо давхрага бүхий нийгэм цогцолсон, нас хүйс нийгэмд эзлэх байр суурь чухал ач холбогдолтой байдаг. Монголын хувьд авч үзвэл их тодорхой бус байна. Би өөрөө энэ талаар Монголын дор хаяж мянган хүнээс судалгаа авч байж мэдэх боломжтой. Ерөнхий хандлага нь дундуур байгаа болов уу.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
2. Бодь галч үзэл<br />
Уг индэкисийг АНУ, Австрали, Их Британи, Канад тэргүүлж. Эсрэгээрээ Колумб, Венесуэла, Пакистан хамгийн доор жагсаж Япон улс мөн Азийн орнууд дундаа өндөр байр эзэлдэг. Монголын хувьд Бодь галч үзэл их дээгүүр ордог гэж би хувьдаа боддог. Бодь галч гэдэг нэг бие хүн бөгөөд гэр бүлийг үл илэрхийлнэ.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Үүний өөр нэгэн эсрэгцэл болох Low context High context соёл гэж соёл судлалын нэг хэлбэр байдаг бөгөөд Япон нь High context улсын нэг тод жишээ. Энэ холбоо үгийн орчуулгыг шууд буулгаж чадахгүй байгаа бөгөөд сэтгэгдэл үлдээн саналаа хувцаалцаарай.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
3. Тодорхойгүй зайлсхийлт<br />
Энэ судалгааны хэсэг ойлгоход их төвөгтэй. Энэ индэксээр доогуур үзүүлэлттэй улс нь Скандинавийн улсууд, мөн Филипин ордог байх нь. Дээгүүр үзүүлэлттэй нь Португаль, Грек, Испани. Манайх энэ тал дээр Испаний араас орох улс болов уу гэж боддог. Үүнийг хэмжих гурван гол асуулт байдаг нь:</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Хүмүүс зохион байгуулалттай нийгэмд хэр тухтай байж чаддаг вэ?<br />
Бид хэр их эрсдэлийг хүлээж зөвшөөрч авч чаддаг вэ?<br />
Үл ойлгомжгүй тодорхой бүс зүйлд хэр хүлээцтэй хандаж чаддаг вэ? зэргээр тодорхойлогддог.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
4. Эрмэг бүхий ниймийг Япон тэргүүлсэн. Араас нь Австрали, Их Британи зэрэг орж. Харин эмэгтэйлгийг Швед, Норвег и, Чили илүү өндөр үзүүлэлттэй гарч. Чухам энэ англи үгийг Монголоор хэлэх маш хэцүү байлаа. Эрмэг гэх ниймгийн шинж нь Нийгмийн эр хүнээс маш их юм шаардагддаг, эр хүн илүү амжилттай байх ёстой гэдэг. Монгол хэрвээ энэ судалгаанд орсон бол хаа хүрэх байсныг их бодтол он цагийн хувьд ондоо гарах байсан болов уу? Одоо бол өрх толгойлсон эмэгтэй хүн их болсон гэх нийгмийн хандлага ажиглагддаг. Үүнийг нарийн тоогоор хайгаад олоогүйд уучлаарай.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Харин сонирхол татсан эмэгтэйлэг бүхий Швед Норвеги нь их сэтгэл хөдлөл ихтэй, мэдрэмтгий, нийгэмд эмэгтэйчүүдийн байр суурь өндөр, эр хүнээс хүлээлт үүсгэх зүйлгүй, байдаг. Ази улсаас Тайланд орсон нь илүү сонирхолтой байлаа.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Дээр түлхүүр хаалтад “иргэний нийгэм” хэмээн тодорхойлж бичсэн бөгөөд дараагийн нийтлэлдээ <societas civils>, <civil society> гэх Монголд маш залуу ойлголтыг чадлаараа түүхийн талаас нь ойлголт гаргаж ирэхийг хичээх болно.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Жич: Англи хэлнээс орчуулсан үгийг Монгол хэлнээ буулгахад маш хэцүү байсан. Засч залруулах, Монголд хэрэглэгддэг утгаар хэлж өгвөл талархах болно шүү.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Ашигласан материал:</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
<a data-mce-href="http://en.wikipedia.org/wiki/Geert_Hofstede" href="http://en.wikipedia.org/wiki/Geert_Hofstede">http://en.wikipedia.org/wiki/Geert_Hofstede</a><a data-mce-href="http://geert-hofstede.com/national-culture.html" href="http://geert-hofstede.com/national-culture.html">http://geert-hofstede.com/national-culture.html</a><a data-mce-href="http://www.oxforddictionaries.com" href="http://www.oxforddictionaries.com/">http://www.oxforddictionaries.com</a></div>
<blockquote style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px;">
<div data-mce-style="text-align: right;" style="margin-bottom: 1.3em; text-align: right;">
<i>Б. Тэлмэн</i></div>
<div data-mce-style="text-align: right;" style="margin-bottom: 1.3em; text-align: right;">
<i>Япон улс, Кочи хот, Кочи их сургууль 3-р курс</i><a data-mce-href="https://www.facebook.com/telmenb" href="https://www.facebook.com/telmenb"><i>https://www.facebook.com/telmenb</i></a><i><br /></i><a data-mce-href="http://btelmen.blogspot.com/" href="http://btelmen.blogspot.com/"><i>http://btelmen.blogspot.jp</i></a><i><br /></i><a data-mce-href="https://twitter.com/telmen_mgl" href="https://twitter.com/telmen_mgl"><i>https://twitter.com/telmen_mgl</i></a></div>
</blockquote>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-20064101478232803952014-03-08T18:20:00.002-08:002014-03-25T09:37:50.874-07:00Иргэний нийгэм "Societas Civils" ①<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Өнөөдөр бидний дунд иргэний эрх үүрэг, иргэний нийгэм буюу "иргэн" болоод "нийгэм" гэх эдгээр үгс амнаас ам дамжин урсах атал ер нь яг ямар утгатай үг болох, иргэний нийгмийн "шинжлэх ухаан" хэзээ хаана үүссэн талаар төдийлөн бүрэн дүүрэн ойлголттой байдаг гэж санагддаггүй билээ. Ямар философийн суурь ойлголтон дээр өнөөдрийн нийгэм тогтож байгааг олж харах нь Монголын нийгэмд иргэн нь болж амьдарч буй бидэнд тулгамдаж буй асуудлын шийдэл нь харагдаж юуны магад гэж бодлоо.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
</div>
<a name='more'></a>Эхлээд утгын агуулгын шинжлэл хийх нь зөв байдаг. Я.Цэвэл гуйн "Монгол хэлний товч тайлбар толь" хэл зүйн тайлбар толь дунд урдаа барьдаг толины нэг.<br />
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
<strong>Иргэн</strong><br />
1. тухайн улсын байнгын хүн амын тоонд багтах бөгөөд үндсэн хуулиар олгоосон бүх эрхийг эдлэх эрхтэй, үндсэн хуулинд заасан бүх үүргийг биелүүлбэл зохих этгээд.<br />
2. насанд хүрсэн хүн, хүн ард, ард олон, хүн иргэн<br />
3. хүн ардтай харилцах хүндэтгэл </div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
<strong>Нийгэм</strong> 1. нийгэмлэг, нийгэм журам (эдийн засгийн давхаргын анхны үе)<br />
2. нийгэн, даяар бүгд, нийтээр; <em>нийгмийн өмч, нийгмийн өмч, </em><strong>нийгмийн хөрөнгө </strong>(хувийн биш өмч, нэгдэлчдийн хөрөнгө) </div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Уг толь бичигт "иргэний нийгэм" гэсэн хоршоо үгийн тайлбар байгаагүй ч тус тусын тайлбар байлаа. Тайлбарыг уншиж ойлгохдоо 1966 оны ном гэдгийг анхааран бодох хэрэгтэй. Тухай үеийн нийгмийн философи шингэсэн ойлголтоор тайлбарлагдсан байлаа.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; margin-bottom: 1.3em; text-align: justify;">
Иргэн гэдэг үг байгаагүй биш байсаар ирсэн боловч хэрэглээний түвшинд ерэн оноос нэвтэрч эхэлсэн. Түүнээс өмнө нийтийн, ард олон, түмний, хамтрал, хоршоолол нэгдэл хэмээх утгаар дүйцүүлэн ойлгож иржээ.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<strong>МОНГОЛ УЛСЫН ҮНДСЭН ХУУЛЬ</strong></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
Монголын ард түмэн бид:</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
-улсынхаа тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдлыг бататган бэхжүүлж,</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
-хүний эрх, эрх чөлөө, шударга ёс, үндэснийхээ эв нэгдлийг эрхэмлэн дээдэлж,</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
-төрт ёс, түүх, соёлынхоо уламжлалыг нандигнан өвлөж,</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
-хүн төрөлхтөний соёл иргэншлийн ололтыг хүндэтгэн үзэж,</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
-эх орондоо хүмүүнлэг, иргэний ардчилсан нийгэм цогцлуулан хөгжүүлэхийг эрхэм зорилго болгоно. Үүний учир Монгол Улсын Үндсэн хуулийг даяар олноо зарлан тунхаглаж байна.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
Үндсэн хуулийн өмнөтгөл үгэнд хүртэл иргэн биш ард түмэн хэмээн орсныг харахад иргэн гэх агуулгаас илүүтэйгээр ардын нийгэм гэх нь зохимжтой мэт боловч ард гэх үг өөрөө нийгэм гэсэн ойлголтыг давхар агуулна. Тиймээс Civil Society гэх үгний агуулга, хэрэглээний, онолын тодорхойлуулалтыг авч үзье.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<span data-mce-style="line-height: 1.5em;" style="line-height: 1.5em;">Civil Society гэх англиас шууд орчуулахад "Иргэний Нийгэм" гэх үг маань аль 16-р зууны сүүл хагасаас 18-р зуун хүртэл Англи улсад хэрэглэгдэж байснаас хойш утгын хувьд алдагдаж нэг ёсондоо "үхмэл үг" болсон байж. Ахин нийгмийн шинжлэх ухаанд хэрэглэгдэж эхэлсэн нь тийм ч хуучны эд биш бөгөөд 1989 оны зүүн Европын хувьсгалаар "Социализм" утгаараа устах үетэй давхцах юм. Америкийн улс төр судлаач Jean L. Cohen, Andrew Arato нар 1992 онд "Civil Society гэдэг ойлголт нь, хэрэглээний хувьд ч онолын хувьд ч маш олон утгатай бөгөөд Коммунист ноёрхол, Цэргийн ноёрхлын эсрэг хүчтэй тэмцсэний үр дүнд өнөөдөр маш өргөн хэрэглэгдэх үг боллоо. Гэвч эрх чөлөөт ардчилсан улсуудад энэ нь </span><em data-mce-style="line-height: 1.5em;" style="line-height: 1.5em;">байр суурийн </em><span data-mce-style="line-height: 1.5em;" style="line-height: 1.5em;">хувьд хараахан тодорхойгүй үг хэвээр байна" гэж бичиж байсан. Өнөөдөр ч гэсэн манай Монголд оносон хэрэг болов уу. Дээрх түлхүүр хашилтан өгүүлбэр дунд "байр суурь" гэдгийг нийгмийн байр суурийн хэмжээ, масс ойлголт талаас нь мөн ойлгох хэрэгтэй. Жишээлбэл нийгмийн нэгжийн гэр бүлээр авч үзэх, эсвэл ганц бие хүнээр, ураг овгоор гэж ангилдаг шиг зүйл юм.</span></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
Иргэний нийгмийн талаар Jean, Arato нарын онолын тодорхойлол нь "<civil society> гэх үгийг, эдийн засаг болон улс төрийн хооронд нийгмийн харилцан үйлчлэх нэгэн орон зайн хүрээллийг хэлнэ. Энэ нь ойр дотны хүрээлэл (гэр бүл)-ээс бүтсэн нэгж учраас, нэгдэл (эвлэл, хамтрал гэх утгатай нийцнэ, албан бус сайн дурын нэгдэл), иргэний хөдөлгөөн, олон нийтийн харилцаа гэх мэт хэлбэр загвартай нэгж юм. Хамгийн чухал нь, <civil society>-г улс төрийн, намын шинжтэй улс төрийн аппарат болон, жирийн ашгийн төлөөх компани асосиациас <strong>салангид </strong>ойлголт болгон авч үзэх хэрэгтэй".</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
Хэрвээ энэ тодорхойлолттой санал нийлж байвал 2000 оноос ихээхэн зохион байгуулагдах Их эзэн Чингисийн талбай (Сүхбаатарын талбай 2013 оны 7-р сарын 15 нд их эзэн Чингисийн талбай болсон) тойрсон суулт, иргэний хөдөлгөөний ямар учир утгатай, ямар цаад үндэстэйгээр явагдаж байсан нь харагдаж байгаа болов уу.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<span data-mce-style="line-height: 1.5em;" style="line-height: 1.5em;"> Мөн Английн нийгэм судлаач, зургаан жил Лондонгийн их сургуулийн (LSE) захирал хийсэн Anthony Giddens тодорхойлохдоо "хамтын хүч" нэг ёсондоо хамтрал нэгдэл буюу гуравдагч сектор юм. Jean, Arato нарын ялгаа нь сайн дурын бүтэцтэй гэдгээр онцлогтой. Адилхан Лондонгийн их сургуулийн багш, "Нээлттэй Ардчилал" хэмээн форум зохион байгуулдаг Devid Held 2005 онд гаргасан эрдэм шинжилгээний өгүүллээс сонирхож үзвэл, "Нийтийн ажил (зам, гүүр, эмнэлэг, сургууль гэх мэт)-н хувьд, улс зөвхөн хийгээд зогсохгүй, засаг болон иргэн хамтарсны үндсэн дээр бүтээн байгуулах хэрэгтэй. Улс орныхоо бүтээн байгуулалтын төлөөх нарийн бодлогыг биелүүлэхэд өргөн, олон талын иргэний оролцоо (Үйлдвэрчний эвлэл, иргэний холбоо, ТББ гэх мэт) хэрэгтэй юм. Мэдээж иргэн төр хоёрын хооронд зөрчилдөөн гарах нь ойлгомжтой. Гэхдээ өөрсдөө энэ асуудлыг шийддэг болохын тулд, нийгэм бүлэглэлд societies өөрөө удирдах эрх мэдлийн хүрээг томосгох, олгох нь чухал" гэж дурдаж.</span></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<span data-mce-style="line-height: 1.5em;" style="line-height: 1.5em;"> Эдийн засгийн ухааны Нобелийн шагналыг 2001 онд хүртэж, 1997 оноос Дэлхийн банкны ерөнхий эдийн засагч хийж буй эдийн засагч Joseph E. Stiglitz нь 2006 онд гаргасан номондоо "an informed citizenry", "an engaged and educated citizenry" хэмээн дурддаг. Аливаа зүйлд асуудалтайгаар ханддаг, боловсорсон, мэдээлэлжсэн иргэн гэдэг маань даяарчлагдсан энэ дэлхийд маш их нөлөөтэй, хүчтэй гэж хэлж болно.</span></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
Харин Монголд маань, үндсэн хууль батлагдах үед мөн Иргэний нийгэмтэй дүйцэх ойлголт буюу Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурал хэмээх зүйл нь ойлголтын хувьд байсан хэдий ч хэрэгжилтийн хувьд 2011 оноос эрчимтэй эхэлсэн. Гэхдээ дээрх ойлголтын хувьд улс төрийн аппараттай ихээхэн хамааралтай бөгөөд Jean, Arato нарын тодорхойлол бүхий "сайн дурын" гэсэн ойлголт гээгдсэн нь эрсдэлтэй хэрэг болоод байгаа нь өнөөдөр бидэнд ажиглагдаж байна. Энэ нь улс төрийн аппарат томорч байгаагийн илрэл юм. Нөгөөтэйгүүр улс дотор ахин засаглал байгуулсантай адил хэрэг гэж ойлгож болно. Хэрвээ улсын маань засаглал дан ганц засаглал, төрийн эрх ноёрхдог байсан бол Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурал байж болох зүйл болов ч, сөрөг хүчин эрх барих хүчин байсаар байтал ахин хянах түвшний дээрээс нь нэмээд шийдвэр гаргах түвшний хүмүүс цүглараад дарга цэргээ сонгоод ирэхээр хэр зөв зүйлтэй ойлголт болох бол? Төр засаг нь юм хийх гэх гэтэл НИТХ эсэргүүцлээ гэдэг, тэгэхээр хэрэгжихээ байдаг. Аль нь хүчирхэг болж байна вэ. Иргэний нийгмийн ойлголтын талаар дээр дурдсанаар иргэн сонгууль өгөөд гишүүнээ сонгоод ажил хийлгэж байгаа хэлбэр нь иргэний нийгмийн зуугаас гучин хувь нь бүрдэж байгаа бөгөөд иргэн өөрөө бас ахин сайн дураар оролцож, хамтарч ажилласнаас эх орны маань хөгжлийн ирээдүй гэрэлтэй сайхан болох юм байна. Хариуцлагатай оролцоотой иргэн байх нь хэр чухал вэ гэдэг нь их ойлгомжтой боллоо.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
Үргэлжлэлд Иргэний ойлголтыг философийн түүхээс нь авч үзэх болно.</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
<br /></div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
ашигласан, орчуулсан материал:</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
Я.Цэвэл 1966 он "Монгол хэлний товч тайлбар толь" Улсын хэвлэлийн хэрэг эрхлэх холбоо</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
http://www.legalinfo.mn/law/details/367</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 21px; text-align: justify;">
http://www.mglblog.net кирил бичиг-уйгаржин бичиг хөрвүүлэгч ашиглав</div>
<div data-mce-style="text-align: justify;" style="-webkit-text-stroke-width: 0px; color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', 'Bitstream Charter', Times, serif; font-size: 14px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; letter-spacing: normal; line-height: 21px; orphans: auto; text-align: justify; text-indent: 0px; text-transform: none; white-space: normal; widows: auto; word-spacing: 0px;">
植村邦彦(2010)『市民社会とは何か』平凡社新書</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-72321397605911687012014-03-08T15:09:00.001-08:002014-03-28T21:03:43.259-07:00Нэг мэдсэн чинь Америкт...<span style="font-size: x-small;">(ер нь жоохон урт болчихсон шүү)</span><br />
<br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"> Ирээд нэг мэдтэл овоо удчихаж. Энд байх хугацааныхаа талаас илүүг өнгөрүүлжээ. Болоогтоо шинэ юм бичнэ дээ гэж залхуурч явсаар овоо цаг ч өнгөрчихөж. Юу юу болоод өнгөрсөнийг мартсан байхыг бодоход энэ тархины түр хадгалах ой санамжийн багтаамж тун бага бололтой. Гэхдээ гүн хадгалагдан үлдсэн хэдэн юм байна аа. </span></div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<span style="font-family: inherit;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"> Би ирээд аль болох гэрт ангайгаад хэвтээд байлгүй, гадуур зугаалж богинохон энэ хугацаандаа юм үзэж нүдээ тайлахыг хичээж байна. Тэгээд хэд хэдэн үзсэн юмнаасаа хуваалцая. </span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<a name='more'></a><span style="font-family: inherit;"> Нэгдүгээрт би ангийн хэдэн найзуудтайгаа хотоор нэг жаал зугааллаа. Аль 19-р зууны хуучин сүм дуган, номын сан, гудмаар алхаад явж байхад нэг тийм сонин мэдрэмж яасан их төрж байсан гээч. Тэр сонин мэдрэмж юу гэхээр, үнэхээр гайхалтай гайхамшигтай гэж юуг хэлдэг юм бол доо гэж эргэлзэнгүй бодсон минь тэр. Бусдын гайхлыг харахаар өөрийн гайхал юу юм бол гэж өөрийн эрхгүй боддог юм билээ. Өнөөх л Чингис хаан, өргөн уудам тал, онгон сайхан байгаль, Монгол гэр, Монгол соёл уламжлал. Гээд бодохоор бидний тэр гайхал эднийхтэй харьцуулашгүй нь ээ. За боль доо тэр болгон бусад улсад арай өөр хэлбэрээр арай өөрөөр байж л байна шүү дээ гэсэн ч, бид нар тийм ч гайхалтай улс биш юм байна л гэж бодогдоод салдаггүй золгийн бодол юм. </span><span style="font-family: inherit;"><span style="background-color: white; line-height: 18px;">Монгол маань гайхалтай улс байхаа хэдий нь больсон. Бүр хэдэн зуун жилийн өмнө шүү дээ. Гайхамшгийг бид л</span><span class="text_exposed_show" style="background-color: white; display: inline; line-height: 18px;"> бүтээнэ үү гэхээс гайхамшиг гээд байгаа "ондоошлоо" урдаа бариад л нүүрээ тахлаад суугаад байвал ч за тэгээд ер нь мөд сайхан болохгүй дээ. </span></span></div>
<span style="font-family: inherit;">
</span>
<br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="line-height: 18px;"> Христийн шашин их олон урсгалтай. Яг энэ талаар бодьтой, ултай суурьтай уншиж мэдсэн юм ховор учир нэг их юм ярилгүй олон урсгалтай гээд орхъё. Тринити Сүм гэх газар би ороод их сүрдсэн шүү яг үнэндээ. Би өөрийгөө шашинд итгэгч биш, шашингүй нэгэн гэж хэлдэг. Эргэн тойронд байгаа шашныг хүндэтгэж, хүндэтгэлтэйгээр харьцана. Хүний итгэлийг басамжлах муухай хэрэг. Тэр сүм үнэхээр уран нарийн хийгдэж. Гайхалтай урлагийн бүтээл байлаа. Тэр чигээрээ орган хөгжим дугарах тэр нэгэн хуучны байшинд олон мянган сүсэгтэн бишрэгчид бурханд итгэн зовлон жаргалаа хуваалцдаг тэр орон зай... Хүйтэн мэдрэмж... Хэдэн мянган жилийн турш надаас ахмад надаас ухаантай олон хүн итгээд сүсэглээд ирсэн тэр нандин зүйлийг юугаа ч мэдэхгүй би аймшиггүйгээр үгүйсгэж байгаагаасаа айсан гэж жигтэйхэн. Нээрээ шүү. Олон хүний сэтгэл итгэл бишрэл шингэсэн тэр урлагийн бүтээлээс би мэдэрсэн. </span></span></div>
<span style="font-family: inherit;">
</span>
<br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="line-height: 18px;"><br /></span></span></div>
<span style="font-family: inherit;">
</span>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="line-height: 18px;"> Улсын төв номын сан дээр дурдсан Тринити сүм хоорондоо зэргэлдээ шахуу. Тэр хооронд гоё том талбай бий. Тэр талбайд Венесуэльчууд цуглан дуу хоолойгоо нэгтгэж байлаа. Би яг ямар зорилготой цугалсныг нь сайн ойлгоогүй. Одоо Венесуэльд их том бослого болж байгаа. Залуус улсын эдийн засаг, ядуурал, мөнгөний ханш, хүний эрх , эрх чөлөөнийхөө төлөө тэмцэж байгаа. Украйнаас арай тайван байгаа гэж хэлж болно.Тэнд цуглагсад Испани хэлээр л ярьцгаагаад байсан. Англиар "Human right, No more death" (Хүний эрх, хүний амийг дээдлье) гээд дуу хоолой нэгтэн шуугиж байсан. Надад бас л сонин жигтэй мэдрэмж төрсөн. Хөөрхий дөө, миний ихэд очхыг хүсдэг газар маань ийм болчих гэж. Надад очихыг хүссэн ямар ч шалтгаан байхгүй ч гэсэн яагаад ч юм Венесуэль гэхээр л нэг таатай аятайхан санагддагсан. </span></span></div>
<span style="font-family: inherit;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 18px;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 18px;"> Бостон хотын төв номын сан 1800 оны эхэн хагаст байгуулагдсан нил хар цагаан гантиган байшин байна билээ. Миний тооцоолсноор лав өнөө үеийн өртөгөөр тийм байшин баръя гэвэл зуун тэрбум төгрөг хөнгөхөн хийсэх юм билээ. За тэгээд ном зомонд ахиад хэдэн зуун тэрбум. Бурхан минь. Тэгсэн энэ номын сан 200-н жил болох гэж байгаа хэрнээ цоо шинэ хэвээрээ. Гантиг чулуу болохоор тэгдэг байх. Үлдэцтэй нандин юм хийх юм. </span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 18px;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 18px;"> Ангайж ангайж эргэлдсээр гараад хэсэг алхаад тэр өдрийн зугаалга өндөрлөсөн. </span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 18px;"><br /></span></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjACES_yvFKvsR-BnqMvukaob8dWTC7-OwyoiX8IoZQiIEjEznbvl5-gkjlk3e2a3FV2fwwX-OZwh0cst8Hmp0QReoDyA1VBgeUFje_7di15PrFSNxO-PUYouLPe4ADHq34x-6A7VTZqmdO/s1600/IMG_4435.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjACES_yvFKvsR-BnqMvukaob8dWTC7-OwyoiX8IoZQiIEjEznbvl5-gkjlk3e2a3FV2fwwX-OZwh0cst8Hmp0QReoDyA1VBgeUFje_7di15PrFSNxO-PUYouLPe4ADHq34x-6A7VTZqmdO/s1600/IMG_4435.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Бостон хотын төв номын сан, үүдэн хэсэг</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgavXE6sfSgZV4icIppwHSEA72Hyj-jAMBUX26SuwxnQqD9-c1e4QqmAhgqrj9IY7b-6H8fjeP-tk3UbLaiySUX4joQXgzqYLa0IdQ-U9gdcAGUt3l924GVc_1gqlpA9PU1kU2zV9zczhQu/s1600/IMG_4439.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgavXE6sfSgZV4icIppwHSEA72Hyj-jAMBUX26SuwxnQqD9-c1e4QqmAhgqrj9IY7b-6H8fjeP-tk3UbLaiySUX4joQXgzqYLa0IdQ-U9gdcAGUt3l924GVc_1gqlpA9PU1kU2zV9zczhQu/s1600/IMG_4439.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Уншлагын танхим</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjxJXQEUy6ticy7Mubv6GjQ38b2R-Ee3MSbD478J6i9efKxRsD9Kt5pMo2Fn8KwCYPv557jOamH_hxKJW9wwOXSciKepoRiaECcWhC2aqine6BiJssFdvl-olvnTtWManyDTNnqpXuq2ocq/s1600/IMG_4442.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjxJXQEUy6ticy7Mubv6GjQ38b2R-Ee3MSbD478J6i9efKxRsD9Kt5pMo2Fn8KwCYPv557jOamH_hxKJW9wwOXSciKepoRiaECcWhC2aqine6BiJssFdvl-olvnTtWManyDTNnqpXuq2ocq/s1600/IMG_4442.jpg" height="320" width="240" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Номын сан доторхи гадна талбай. Урин дулаан цагт их сайхан юм шиг санагдсан</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhodmNg5NNljdJ_AUt-TjUQF3DAfRNU04g8AmWNoDy3KUoAkkxurxZuTmTIZDsOZ5K3hO3Hz4dy9oJGjOero6ByIbEOEJt-uo0JRgjH6cmAzYjI2vOFezfo6TzXMRui5p02XFR8kFNza8qp/s1600/IMG_4452.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhodmNg5NNljdJ_AUt-TjUQF3DAfRNU04g8AmWNoDy3KUoAkkxurxZuTmTIZDsOZ5K3hO3Hz4dy9oJGjOero6ByIbEOEJt-uo0JRgjH6cmAzYjI2vOFezfo6TzXMRui5p02XFR8kFNza8qp/s1600/IMG_4452.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Номын сангийн гадна талын гудамж</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQnfcj7Jh4KtJTvX64NTK2cjHdpuJjsUqhuu0JYELzmcwTsuxa18mCc9tGJHVkBjpJTzYuJC96AH5G5whKXuYa6ro5bHDk-CmcbYuQX51XZZtJ7PLcxQtzSvVv6685LX04LpOFyObB-GjW/s1600/IMG_4453.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQnfcj7Jh4KtJTvX64NTK2cjHdpuJjsUqhuu0JYELzmcwTsuxa18mCc9tGJHVkBjpJTzYuJC96AH5G5whKXuYa6ro5bHDk-CmcbYuQX51XZZtJ7PLcxQtzSvVv6685LX04LpOFyObB-GjW/s1600/IMG_4453.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Тэр сүндэрлэн харагдах бордуу байшин Тринити сүм</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEio5vRb14pizPEApZffhqxU4HQqG7gOYxF4SC75A7PTvb-7xl8Y1v1Q6OeKmFbYUY89vIKO2gyE4Cfg5PNhQKeJ0olxU1FobsP16b3bhR0IBBsj6z5EHabmTb2BXgb_ZuFNlbdafw-wbcM3/s1600/IMG_4460.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEio5vRb14pizPEApZffhqxU4HQqG7gOYxF4SC75A7PTvb-7xl8Y1v1Q6OeKmFbYUY89vIKO2gyE4Cfg5PNhQKeJ0olxU1FobsP16b3bhR0IBBsj6z5EHabmTb2BXgb_ZuFNlbdafw-wbcM3/s1600/IMG_4460.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Жагсагчид</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgqxMbzFNhXpnQA3OOJ55Md0vCi_FWY2iwwJsCCyo2FV0Q7y-Y_yYfOwepe5o5MvcNhq9Rh-y7egbJk3ONtWtQ-hAk4b5o8w8QIedtO0SmrzNPZMcUUJLfABCZxWe0fEDsp3WEV16ySCMSA/s1600/IMG_4468.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgqxMbzFNhXpnQA3OOJ55Md0vCi_FWY2iwwJsCCyo2FV0Q7y-Y_yYfOwepe5o5MvcNhq9Rh-y7egbJk3ONtWtQ-hAk4b5o8w8QIedtO0SmrzNPZMcUUJLfABCZxWe0fEDsp3WEV16ySCMSA/s1600/IMG_4468.jpg" height="400" width="300" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Шил, цонхон урлал</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi0bAWkZGuaJqM7ZfEJCzCi8wXQ-7STt7EJxC162Io7unazJk57VNM98LqlITmB7O2oEkVmpudg6l-ZjxEZtr1gMKf7J44jcPSppr2RFtxUCqT-UQDFao3_S1bk7E2xQ-yMnawnGusq3NHm/s1600/IMG_4473.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi0bAWkZGuaJqM7ZfEJCzCi8wXQ-7STt7EJxC162Io7unazJk57VNM98LqlITmB7O2oEkVmpudg6l-ZjxEZtr1gMKf7J44jcPSppr2RFtxUCqT-UQDFao3_S1bk7E2xQ-yMnawnGusq3NHm/s1600/IMG_4473.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Трини сүм дотор Мөргөлийн танхим</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjj7X1hy4xwuatpyHQrXaF9mrFsdCa84DzFE-89HrFiK7jb5VlhvoSwkiPISBsz1Zo_18gnDec4lLIigzNN-8WCfTmbfiOxG5wKWkBxs1SFigx-K-89KU2lKsc9xJDN-Lx4PikQqai8y0dX/s1600/IMG_4504.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjj7X1hy4xwuatpyHQrXaF9mrFsdCa84DzFE-89HrFiK7jb5VlhvoSwkiPISBsz1Zo_18gnDec4lLIigzNN-8WCfTmbfiOxG5wKWkBxs1SFigx-K-89KU2lKsc9xJDN-Lx4PikQqai8y0dX/s1600/IMG_4504.jpg" height="400" width="300" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Хотын гудамжаар явахад оршуулгын газар их тааралддаг юм билээ.</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 18px;"> Маргааш өдөр нь, аавын маань багын найз ах энд гэр бүлийн хамт амьдардаг бөгөөд хамт нэг өдрийг сайхан зугаалж өнгөрүүлсэн. Хамгийн сайхан нь Монгол хоол хийлгүүлж идэж билээ. Ах эгчтэй хамт цанын баазаар нэг гулгаад амралтын өдрөөр агаарт нэг сайн гарч авсан. <table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirZzXulg1nvEe2vEV15Tggo-26-MQGpFqPRXk_jTv2ZIcEITxqqXxQ_KH9Gfqi57SLB2jvWpVdqImLVWFCGaqqghutrrc2SrTkl_cgteTLlVZBziHPeVJEaU-m7J2XXDfhNSdXoeXMmVC5/s1600/IMG_4536.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirZzXulg1nvEe2vEV15Tggo-26-MQGpFqPRXk_jTv2ZIcEITxqqXxQ_KH9Gfqi57SLB2jvWpVdqImLVWFCGaqqghutrrc2SrTkl_cgteTLlVZBziHPeVJEaU-m7J2XXDfhNSdXoeXMmVC5/s1600/IMG_4536.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Их сайхан өргөн тал харагдаж байгаа биз...</td></tr>
</tbody></table>
</span><br />
<span style="line-height: 18px;"> Миний хичээл ажлын таван өдөр ордог тул хагас бүтэнсайныг нэг сайн ашиглаж авах юм. Сургууль дээр сонин сайхан гэвэл манай анги цөөхөн хүүхэдтэй болчихсон жоохон уйтгартай байгаа. Азиуд нэг анги болчихоор шал утга алга. Уг нь европ, төв өмнөд америк залуус нэг ангид байхаар арай өөр хүмүүстэй ярилцаад сонирхолтой байдагсан. </span><br />
<span style="line-height: 18px;"><br /></span>
<span style="line-height: 18px;"> Ингэж тэгсээр гурван сарын эхний хоёр өдрийг Америк улсын нийслэл хот Вашингтон Ди.Си-г зориуллаа. Тэнд авга эгч маань мөн гэр бүлийн хамт байдаг юм. Миний үеэл дүү ах нар их сайхан байцгаадаг юм билээ. Үеэл дүү охинтойгоо очсон эхний өдрөө (автобуснаас шууд буугаад) гэрт хөнгөхөн хооллож аваад хотын төвөөр зугаалахаар гарсан. Гэснээс би шөнө 12 цагийн турш автобусанд ёстой миарсан. Ядаж байхад ханиад хүрчихсэн нус гойжоод хоолой загтнаад. Замын зогсоол дээрээс нэг эм авсан чинь тэр нь шал хөгийн эм байж таараад ямар ч үйлчилсэн юмгүй. За тэр өвчин зовлон яахав хэхэ. Одоо эдгэсэн санаа зоволтгүй шүү ээж ээ. :) Эгч нэг сайн эм надад өгсөн. Тэр эм тан гэдэг чинь бас америк улсад арай өөр байдаг юм билээ. </span><br />
<span style="line-height: 18px;"><br /></span>
<span style="line-height: 18px;"> Хотын төвд өнөөх "Харандаа" буюу Washington Monument-г тойроод бүх л үзэж харах үзвэр дурсгалт хөшөө баримал бүгд байх нь тэр. Хамгийн эхэнд эрхэм Авраам Линкольн гуайн чулуун хөшөөн дээр очлоо. Надад яагаад ч юм нөгөө "Музейд өнгөрүүлсэн шөнө" кинон дээр гардаг шиг босч ирээд надтай ярьчих ч юм шиг санагдаад инээд хүрээд л байж билээ. За тэгээд цааш Америкийн түүхийн, Соёлын, Технолигийн, Онгоцны, Байгалийн түүхийн гээд элдвийн музей тойрч үзлээ. Тэрний тэр баримал тэр хөшөө тэр үзвэр гэхээс илүү Америкчууд аливаа юмаа "бренд" болгож чаддаг түүнийгээ мундаг рекламдаж чаддаг хүмүүс юм байна даа гэж бодсон. Цаг үеийг байлдан дагуулж, цаг үеийг манлайлж, цаг үедээ шилдэг нь байна гэдэг маш агуу зүйл юм. Нэг муу жараад оны түргэн хоолны газрын ширээ сандалыг үзвэрт тавьсан байх нь сонирхолтой. Манайд бас нөгөө улаан усны шил, пянз, хуучны хувцас, үсэргээ хийдэг хуучны клубын загварыг тэр чигт нь үлдээгээд музей болгоход сонирхолтой л санагдсан. </span><br />
<span style="line-height: 18px;"><br /></span>
<span style="line-height: 18px;"> Америкчууд бүх баялагаа өөрсдөө бүтээж, түүндээ амьдарч байгаа улс болохоор заримдаа ч атаархах сэтгэл төрөх юм. </span><br />
<span style="line-height: 18px;"><br /></span>
<span style="line-height: 18px;"> Тэр орой ах эгчтэй хууч хөөрөөд ойр зуур хов жив ярьсан шигээ суухад Монголдоо ч байгаа юм шиг санагдаж билээ. Эгч надад өрөм хийж өгсөн шүү дээ. Гайхсан гэж. Сүүний тослогийг ялгаад тусад нь зардаг юм билээ. Тэрийг нь буцааж шингэн сүүтэй холиод самарсаар байгаад хонуулахад сайхан өрөм болж байгаа юм даа. Ах эгч хоёр маань сайхан амьдарч байгааг хараад бас бахархах сэтгэл төрсөн. Олон Монголчууд хүний нутагт зүдэрч явдаг. Хар бор ажил хийгээд амьдралаа залгуулж, Монголд байгаа ар гэртээ нааш цааш шилжүүлж их ядруу байдаг л даа. Ер нь хүнээсээ л болох юм. Японд ч тэр Америкад ч тэр. Ер нь хаа газар сайн сайхан явах нь их хэцүү. Гэтэл өөрийн бизнесийг энэ том улсад хийгээд амжилттай байна гэдэг бас мундаг хэрэг шүү. Бас холгүй байх үеэл эгчийндээ очиж жинхэнэ Америк стейк хагартлаа идэж билээ. Муу хүн идсэнээ гэдэг ч яахав ганц хоёрхон хачир шургуулаад биччихэд гэмгүй шүү тийм ээ. </span><br />
<span style="line-height: 18px;"><br /></span>
<span style="line-height: 18px;"> Дүүтэйгээ явсан болохоор өөрийнхөө зургийг сайн даруулж авсан :)</span><br />
<span style="line-height: 18px;"><br /></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhgWzL_913SJJj1Xu_ExtGGjkilqVYYW5OyoaGOqXZOV06uLi8FPlHzkg8tA9eMQ_4TTITM5ceW9PBlp9VP_LIruZ6jJXEIkNA86izjS3q-d6tb5LQAozUpQj53blm_V2MXEA5eryEZWbwe/s1600/DSC_0286.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhgWzL_913SJJj1Xu_ExtGGjkilqVYYW5OyoaGOqXZOV06uLi8FPlHzkg8tA9eMQ_4TTITM5ceW9PBlp9VP_LIruZ6jJXEIkNA86izjS3q-d6tb5LQAozUpQj53blm_V2MXEA5eryEZWbwe/s1600/DSC_0286.JPG" height="211" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj10r_ME_dgVPAV_uU_WMOhdkRKwTx-SD-i8l3fUCOKZFxv41SSNl_BxoV64ojU0OGqDmpuiFCXF3x4jKTNi7ALXkSG3tMB9uQwgFe-Dz_vfFC3xVAHAPtJrIxtECZ-XNngTIPRC1v5_RE3/s1600/DSC_0305.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj10r_ME_dgVPAV_uU_WMOhdkRKwTx-SD-i8l3fUCOKZFxv41SSNl_BxoV64ojU0OGqDmpuiFCXF3x4jKTNi7ALXkSG3tMB9uQwgFe-Dz_vfFC3xVAHAPtJrIxtECZ-XNngTIPRC1v5_RE3/s1600/DSC_0305.JPG" height="211" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgYW59bUTAJIoFamD7WmThNy0SmvkiLqTPranxA2zacINck7Czz10w4knO9Ogo2jLPA__OX0LOSpi8GXL4jr0Fw1ATTZh66uLj1Qoze46EYNG1zKa4XQCdByntvcXVJkfxLLSGgJdtCKyC2/s1600/DSC_0310.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgYW59bUTAJIoFamD7WmThNy0SmvkiLqTPranxA2zacINck7Czz10w4knO9Ogo2jLPA__OX0LOSpi8GXL4jr0Fw1ATTZh66uLj1Qoze46EYNG1zKa4XQCdByntvcXVJkfxLLSGgJdtCKyC2/s1600/DSC_0310.JPG" height="211" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMleAZOjPO9ibYrcUhn_WGHxI2JdscgtE-geWYOD9T0QEklniLwwFlkCqMQPRATuEiRkic1H1Y5x9V5k-lcK002oWrayAerbMEdGzwPIqfO-pTnR-2prmOENgHMCsp_uYqojBOZhziN0zi/s1600/DSC_0315.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMleAZOjPO9ibYrcUhn_WGHxI2JdscgtE-geWYOD9T0QEklniLwwFlkCqMQPRATuEiRkic1H1Y5x9V5k-lcK002oWrayAerbMEdGzwPIqfO-pTnR-2prmOENgHMCsp_uYqojBOZhziN0zi/s1600/DSC_0315.jpg" height="320" width="211" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgOpYgITx1_w-XThG8-rmPsZi55KtGnQ_8ZZBx4pDCGIae5a7IBDdy8rnNoAgVDqOrZZcvAtVgc105mJFsoQMkeUjYIewDU5DbWlJUwUe89cyf_JWtkgDlBuyRqcNKatWBrugyrv4c7_yrj/s1600/IMG_4622.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgOpYgITx1_w-XThG8-rmPsZi55KtGnQ_8ZZBx4pDCGIae5a7IBDdy8rnNoAgVDqOrZZcvAtVgc105mJFsoQMkeUjYIewDU5DbWlJUwUe89cyf_JWtkgDlBuyRqcNKatWBrugyrv4c7_yrj/s1600/IMG_4622.JPG" height="163" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg4oUcusA8ki08RjPelhBp4xdV98aA_d6sAfZoA9aXLoL5nTcm4F7BUubMi2xi_hJjVMWu2xxzlEIYf8lUhb24RS9dFZSsNQldtoi8IHSG1XSLPYTeuPXswUJi2B7UZfzmIwpNHbenniuyI/s1600/IMG_4626.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg4oUcusA8ki08RjPelhBp4xdV98aA_d6sAfZoA9aXLoL5nTcm4F7BUubMi2xi_hJjVMWu2xxzlEIYf8lUhb24RS9dFZSsNQldtoi8IHSG1XSLPYTeuPXswUJi2B7UZfzmIwpNHbenniuyI/s1600/IMG_4626.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHjIMm8yDeSuxZF-8Py9zR3EkmJtUBdY_eJhs0bo2xzyJHi-xmBd_HhyE_dRAn7IM1P5a5p_-ZFbL9N_VPyjEntk3vhRu6ydmK3CUqs8EL27z04uR2VV_61hFelpKjEdI3aRugl1AYYr4E/s1600/IMG_4636.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHjIMm8yDeSuxZF-8Py9zR3EkmJtUBdY_eJhs0bo2xzyJHi-xmBd_HhyE_dRAn7IM1P5a5p_-ZFbL9N_VPyjEntk3vhRu6ydmK3CUqs8EL27z04uR2VV_61hFelpKjEdI3aRugl1AYYr4E/s1600/IMG_4636.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjvdiWRkxulzt46prkTQdlcOzquJNbS4G1SRy2lTjkD-_wfEV_PQYYgfLGn3iZlXqRb2wcMqOVZJn0SCDADB9bSda_0QB-c6pXmMXITg4dEWVB20yBqQ-0Aa9qgNPBOdFUO-OxLcHhqqTdD/s1600/IMG_4638.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjvdiWRkxulzt46prkTQdlcOzquJNbS4G1SRy2lTjkD-_wfEV_PQYYgfLGn3iZlXqRb2wcMqOVZJn0SCDADB9bSda_0QB-c6pXmMXITg4dEWVB20yBqQ-0Aa9qgNPBOdFUO-OxLcHhqqTdD/s1600/IMG_4638.JPG" height="240" width="320" /></a> </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-pshLTRSqqP4vwQJ1LKOZmi7S_GYqOPSTpnFp3ZaFjP0L3dhL3WUCupYoKZuh12CEEDdkAS-mKKiP3-lYTJgbICBInf9RfenL3QtoMeIVuj3UBrKZxIJFZ6-7nHhRWlC6Cv98J4pQ1n1W/s1600/IMG_4664.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-pshLTRSqqP4vwQJ1LKOZmi7S_GYqOPSTpnFp3ZaFjP0L3dhL3WUCupYoKZuh12CEEDdkAS-mKKiP3-lYTJgbICBInf9RfenL3QtoMeIVuj3UBrKZxIJFZ6-7nHhRWlC6Cv98J4pQ1n1W/s1600/IMG_4664.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibFiMaFDkism6seNsdmglhlNfLuKQwPtcrw24DhTJbppzeFrF0xYR6FU73uHrl2zo_1-lauI_CatV1iCKi_jLdOPHRSDFvGYaULvYOC5YTQ4ozHM9F3zQHQ9HACQEhnmbCArloFEUF4Vp-/s1600/IMG_4657.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibFiMaFDkism6seNsdmglhlNfLuKQwPtcrw24DhTJbppzeFrF0xYR6FU73uHrl2zo_1-lauI_CatV1iCKi_jLdOPHRSDFvGYaULvYOC5YTQ4ozHM9F3zQHQ9HACQEhnmbCArloFEUF4Vp-/s1600/IMG_4657.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Өнөөх түргэн хоолны газрын ширээ сандал</td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmsOowTQOYURCwxxh0A5cAw4eYeSo4dk8IKJvra3rDSO7enmw6Q7ZVLCexvO8sYzeBI5vEf3zZHvlf963GcJrdEgHZC09b2Mk9SN6UjE928HPPQeKkyUUjXfvor_-ti70M9DvxmBdL9fiB/s1600/IMG_4676.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmsOowTQOYURCwxxh0A5cAw4eYeSo4dk8IKJvra3rDSO7enmw6Q7ZVLCexvO8sYzeBI5vEf3zZHvlf963GcJrdEgHZC09b2Mk9SN6UjE928HPPQeKkyUUjXfvor_-ti70M9DvxmBdL9fiB/s1600/IMG_4676.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Энэ залуу анх энэ гялгар уутан онгоцоо хийж байх даа ямар гайхалтай мөрөөдөлтэй байсан болоо... Анх жийгээд нисээд ямар их баярласан болоо... </td></tr>
</tbody></table>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTD8DSl29rbs9-DpHyy5cxEcYNA8CTFIcvcqB0j0TZIPA01o8lF3vs93lyIiX-gnRM4XOq_OLdl8spmfy1os4ZEx3vFB9wU-JU2mPp1MLU2HjP5YYu0hfNpMRehKpoolysAO0Ec5Bx87SP/s1600/IMG_4694.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTD8DSl29rbs9-DpHyy5cxEcYNA8CTFIcvcqB0j0TZIPA01o8lF3vs93lyIiX-gnRM4XOq_OLdl8spmfy1os4ZEx3vFB9wU-JU2mPp1MLU2HjP5YYu0hfNpMRehKpoolysAO0Ec5Bx87SP/s1600/IMG_4694.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Америкад идсэн Монгол өрөм. </td></tr>
</tbody></table>
<span style="line-height: 18px;"> Америкт ер нь ирээд энэ хэдэн хоногт элдвийн л юм бодлоо. Япон энэ хоёр шаал өөр улс юм. Өөр байхаас ч араггуй шүү дээ тэнэг юм хэлэх юм. Яг тэр гээд хэлэх гэхээр хэл ам орооцолдоод цэгцэрч өгөхгүй юм. Яг ямар улс юм бол доо. Үнэхэр "сайхан" улс бол биш юм. Энд хэдэн жил сурах гэж ирвэл л надад болж байх шиг байна. Би эсвэл тийм нутаг нугандаа хайртай хүн юм болов уу.</span><br />
<span style="line-height: 18px;"><br /></span>
<span style="line-height: 18px;"> Нээрээ нэг сонин байна. Би энэ улсын үндэсний спортыг үзсэн юм байна. Өнөөх өндөр хар саятангууд талбай дээр бөмбөг булаацалддаг. Гоё юм билээ. Хамгийн хямд суудал нь хамгийн орой дээр бялтаажан дээр суухад л 49$ болж билээ. Би их азтай байсан уу тэр тоглочид азтай байсан уу, Бостон Сэлтик гайхалтай тоголж хожсон. Миний их сайхан дотны найз маань энэ Сэлтикүүдэд жинхэнэ хайртай байдаг юм. Найзынхаа багийг дэмжихээр иртэл тэр нь хожоод бас ёндой гэдэг билүү тэр нь байх шиг байсан. Хүмүүс нээрээ үнэн сэтгэлээсээ багаа дэмждэг юм билээ багаа. Манайд нөгөө жалга дов байхгүй болгоё гэж ярьдаг штээ. Онд бол спорт дээр жалга дов жинхэнэ довойж байгаа юм даа. Айлын багийг уйлтал нь муулсаар байгаад л явуулсан. Тэрэндээ ч их сурамгай юм, тэд нар нь ч уйлахгүй юм. </span><br />
<span style="line-height: 18px;"><br /></span>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj84uK7dy-EzqNnLfv4uZdhDEgL1nd0iPzuyyhD6WuDhVu_A2nJXD4Lbn-xS9hgRhFbcoopC8Q-FHXL91d_RlBmBf48lKzJLKDGp-R6nNMHXi05iY364LvNYy_vDMROS3hjGT6NwapPHTTT/s1600/IMG_4584.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj84uK7dy-EzqNnLfv4uZdhDEgL1nd0iPzuyyhD6WuDhVu_A2nJXD4Lbn-xS9hgRhFbcoopC8Q-FHXL91d_RlBmBf48lKzJLKDGp-R6nNMHXi05iY364LvNYy_vDMROS3hjGT6NwapPHTTT/s1600/IMG_4584.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Белги залуугийн хамт<span style="font-family: inherit; line-height: 18px; text-align: justify;"> </span></td></tr>
</tbody></table>
<span style="line-height: 18px;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh2Og9Wvs_utfoNTkyJcPxP9MqHbn8enhc3NI71-WZdJuKhKKTH1HIfvJphUzKNnl6aFmN4GzlW5vDcJ1FaLgWjlS1N1xNIhyDwpyPGgxYQ-Q-T7IXRR7YQbP1xCVPGN8ZN9vliho3Afy0V/s1600/IMG_4558.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh2Og9Wvs_utfoNTkyJcPxP9MqHbn8enhc3NI71-WZdJuKhKKTH1HIfvJphUzKNnl6aFmN4GzlW5vDcJ1FaLgWjlS1N1xNIhyDwpyPGgxYQ-Q-T7IXRR7YQbP1xCVPGN8ZN9vliho3Afy0V/s1600/IMG_4558.jpg" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Масачусэтсийн Технологийн их сургуулийн өргөн чөлөөнд</td></tr>
</tbody></table>
</span><br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhEtwGY-mQQJQcMhoRIqsfb72fG9tAk6ePEjCBB9DiAzA0FbsutHgVvbhfOlkmTQakswVLH5kyFFCWt16qbeDz7lWO8Lwxn_l4_3wJu77DxmAdVCjABxXMnQPyVp2mQzq2vM6SSOzNmwVJ-/s1600/IMG_4562.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhEtwGY-mQQJQcMhoRIqsfb72fG9tAk6ePEjCBB9DiAzA0FbsutHgVvbhfOlkmTQakswVLH5kyFFCWt16qbeDz7lWO8Lwxn_l4_3wJu77DxmAdVCjABxXMnQPyVp2mQzq2vM6SSOzNmwVJ-/s1600/IMG_4562.JPG" height="240" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Энэ үнэхээр яадаг машаан юм бол?</td></tr>
</tbody></table>
<span style="line-height: 18px;"> Хичээлийн өдрүүдээр Харвард болон Масачусэтсийн Технологийн их сургууль хоёрийн хамтран шинээр байгуулсан Анагаах ухааны инженерийн судалгааний төвд судалгаа хийдэг номын эгчтэйгээ (номын эгч - Сэнпай буюу япон үгийн Монгол орчуулга) нэг очиж уулзсан юм. Эрдэмтэд, шинжлэх ухааны мэргэжилтэнгүүд байх тэр лабарторид нь ороход би их айх ч шиг, нэг тийм сүрдэм мэдрэмж төрсөн. Үнэхээр тэнд дэлхийн шинжлэх ухаан цэцэглэн дэлгэрч, хүн төрөлхтний төлөөх гайхалтай үйлс явагдаж байгааг харсан. Улсаа хөгжүүлье гэвэл шинжлэх ухаан, боловсролд хамаг юмаа өгөх хэрэгтэй юм. Тэгж л байж л улс маань баялагтай болно, ажилтай болно, хөгжилтэй болно. </span><br />
<span style="line-height: 18px;"><br /></span>
<span style="line-height: 18px;"> Надад уг нь бичих, бичмээр юм маш их байна л даа. Гэхдээ энэ удаад болсон явдал өрнөлийг л бичээд орхих хэрэгтэй юм байна. Дараа нь тус тусад нь өөрийн бодлоороо цэгцлээд бичихгүй бол толгойд байгаа энэ их мэдээлэл нэг л цэгцэрч өгөхгүй байна. </span><br />
<span style="line-height: 18px;"><br /></span>
<span style="line-height: 18px;">Юу ч гэсэн энэ хүртэл уншиж үзсэн уншигч танд баярлалаа. Сэтгэгдэл үлдээвэл туйлын их талархах болно. Надад сэтгэгдэл үнэндээ бага зэрэг хэрэгтэй байна гэх юм уу даа. Хэн нэгнээс нэгийг сонсохоор нэг мэдрэл цочдог шиг нэг тийм цочрол хэрэгтэй байна шүү. ;)</span><br />
<span style="line-height: 18px;"><br /></span>
</div>
</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-51337852093391147512014-02-13T18:13:00.001-08:002014-10-07T09:23:20.881-07:00Эрх чөлөө ч юм уу, эрх дур ч юм уу<div style="text-align: justify;">
Би энэ АНУ-д ирээд яагаад ч юм бүх л юм байдаг л юм шиг, аль эсвэл мэддэг ч юм шиг аль эсвэл юу ч гэмээр юм анх ирээд догдлоод алмайрах юм ховор нэг тийм жирийн мэдрэмж төрсөн хэвээр. Гэхдээ энд маш сонирхолтой зүйл олон байна. Юу гэхээр би ёстой "төрөл" бүрийн хүнтэй уулзаж үзлээ. Манай ангид энэ дэлхийн хаана өнцөг булан байна тэр өнцөг булан бүрээс хар шар цагаан бор улаан арьстанууд цугларчээ. </div>
<a name='more'></a> Энд хэн ч онцгойрсон юм алга. Ангид ч тэр гудамжинд ч тэр. Би анх ирээд хаана яваад байгаагаа ч мэдэхээ байсан. Энэ л нөгөө Америк нь юм байх. Намайг Японд байхад "Би Монгол шүү дээ" гэхэд хүмүүс гайхаад ангайгаад сүйд болно. Энд бол "аан" гээд л өнгөрнө. Миний хэн хаанаас ирсэн нэг их онц биш. Би ердөө л хүн юм байна гэдгээ энд ирээд айхтар мэдрэв. Надад би агуу Монгол гээд цээжээ дэлдээд орилох шаардлага алга, угаасаа хэн ч тоох шинж алга. Ангид улс улсынхаа талаар ярихад гойд онцгойрсон ч юм алга, хэдэн малчид нүүдэлчид тэгээд л бид. Энд "илүү"-гийн тухай гэхээс "өөр"-ийн тухай ойлголт яваад байх шиг байна. Чи өөр би өөр тэгээд л болоо. Би илүү би доор, би доор чи дээр ч биш чи хүн би хүн бид "өөөөр".<br />
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Нэг өдөр ангид лаг том "маргааан" болов. Юунаас тэр маргаан эхэлсэн гэхээр бас их хөгжилтэй, тэр нь "бурхан"-с байлаа. Байдаг байдаггүйн талаар, хүн болгон өөрийн шашны талаар ярилцав мэтгэлзэв. Би яахав чимээгүй л хараад сууж байлаа. Надад одоохондоо тэрийг гээд онцлоод итгээд шүтэх хэрэг алга байна л даа. Тэгээд маргаан маань их сайхан энх тайванлаг болоод энх тайванлаг дууссан. Бид бүгд бие биенээ хүндлээд тэгэсхийгээд дуусгав. Хүнд итгэл үнэмшил байх хэрэгтэй. Тэлмэн өөртөө маш их итгэл үнэмшлийг өөрийнхөө дотроо бүтээж түүнийгээ хайрлаж хүндэлж ирсэн. Шашин болохоор хэн нэгэнд зүг чиг гаргахад нь тусалдаг болов уу, эсвэл илүү сэтгэлд дэмтэй өег байдаг байх.<br />
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Энд бас нэг гоё юм байна. Хүмүүс нь яасан аятайхан нөхөрсөг юм бэ. Азиуд харин тийм биш юм. Хятадууд, өөр ази царай бол ер нь өөдөөс хөгийн харах хандлагатай шүү. (хэхэ) Миний байрлаж байгаа айлд нэг Казак залуу бий. Тэр их Монголд элэгтэй. Анх уулзаад "Чингисийн Монгол" гээд гараа атгаад мэндэлж билээ. Гэхдээ тэр залууг би ислам шашинтай гэж мэдээгүй л дээ. Хамт дэлгүүр орох гэсэн чинь 5 минут хүлээж бай залбираадхая гэв. Би харж болох уу гэтэл тэг л гэсэн. Харсан чинь "ариухан" гэх ширдэгээ дэлгээд түүн дээр босоод л суугаад л өвдөглөөд нэг юм уншаад л. Өө нээрээ би Японд үнэн солиотой адал явдалтай учирсан юм байна. Нэг өдөр дэлгүүрт ажиллаж байхад Япон залуу намайг хаанаас ирсэн талаар асуугаад Монгол гэтэл учиргүй баярлаад надтай танилцах хүсэлт гаргаад тэгээд миний утсыг тэмдэглэж аваад явсан юм. Маргааш нь залгаад уулзъя гэхээр нь би уулзав. Хоёр залуу машинд суулгаад хаашаа ч юм яваад байлаа. Би ч нэг сэжиг төрөөд гараа зангидаад сууж байтал их гоё хуучны эд хогшилтой, коофийны үр зардаг газар ирээд сууцгаалаа. Бид ойр зуур ярьж байтал босс ах надад нэг бичлэг үзүүлье гэв. Тэгсэн Монгол "авгай" цагаан дээл өмсчихсөн чангаар Япон дахь шашны цуглаан дээр үг хэлж байх юм. Тэр нь 2000 Монгол хүнийг төлөөлөөд Японд ирсэн юм гэсэн. Энэ шашин нь юу ч гэлээ шал утгаггүй тэнэг шашин, Монголдоо дэлгэрүүлэх чин хүсэлтэй тиймээс Япончууд та нараас хөрөнгө мөнгөний тусламж авмаар байна гэж хүссэн авгай чин сэтгэлээсээ ярьж байхыг хараад сэтгэл сэмрэх шиг болов. Тэгэхээр залуусын зорилго ойлгомжтой. Би шууд л намайг гэрт хүргээд өгөөд аль гээд харьсан. Гэхдээ надад 400 гр шинэ хуурсан коофийний үр бэлэглэсэн л дээ. Талархууштай. Харих гэтэл тэд намайг сүмээр маань ороод гар гээд байхаар нь сонирхолтой санагдаад ороод гарлаа. Цаг шахуу учир нь мэдэгдэхгүй элий балай эргүү тэнэг ном сонсож байгаад гарч ирээд гэрийн бараа харав. Дараа нь надруу хэд хэд залгасан, би тасалсан. Ийм юм болдог л юм билээ. Аргаа ядсан шашин байна лээ. Иймэрхүү зүйл Монголд маань дэлгэрч байгаа нь юутай харамсалтай вэ? Хэн нэгэнд хэрэгтэй болоод л дэлгэрээд байгаа юм болов уу? тийм бол ч одоо буянаараа болох байлгүй дээ. Юу вэ нэг мэдсэн аймар хадуурчихсан явж байна. Тийн тэгээд тэр залуу номоо уншиж дуусаад бид хоёр дэлгүүр явсан. Тэгээд болоо. хэхэ<br />
<br />
Жоохон ондоо тийш хандая. Ливия найзтайгаа буу халаад сууж байлаа. Араб үндэстэн 20 гаруй улс болон тарангид байгаа талаар юу гэж боддогийг нь асуусан юм. Тэр "нэгдээсэй л гэж хүсдэг" гэж хариулсан. Ер нь Арабууд ч тэгж боддог бололтой. Баячуудыг эс тооцвол. Зарим нь хөрөнгөө хуваахаас айж, зарим нь баялагаа хуваахаас айна. Ер нь энэ газар доорх баялаг гэээд л улайраад байдаг яг цагаа тулбал хог шүү дээ. Би бол тэгж л боддог. Монголыг тойсрон 8252 км урт хил зааг алга болбол Монгол алга болох уу? энэ янзаараа бол магадгүй ээ. Гэхдээ үлдэнэ. Үлдээхгүй байсан ч болно. Хэрвээ тийм хил мил байдйггүйсэн бол үлдчихээсэй гэж би лав бодно. Үлдээхийн тулд юу хэрэгтэй вэ? Тэр Монгол цус гэдэг чинь худлаа шүү. Бидний "нийтлэг чанар" л үлдэнэ. Тэр нийтлэг чанар маань Монголын соёл гээд байгаа зүйл. Аафрикийн дэрсэн дотор амьдардаг хар залууд унь тооно татуурга гэж хэлээд хэзээ ч ойлгохгүй, тэд ч гэсэн тэр дэрснийхээ талаар юм хэлбэл бид ойлголхгүйтэй адил нийтлэг чанар... </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Монголд магад ерээд оны үед хар эсвэл шар өндөр хамартай хүн явж байхад их л сонин содон байдаг байсан. Зуны амралтаараа Монголд хариад ойр зуур гадуур явахаар хаа саагүй л гадаадууд. Гайгүй ресторанд ороод ганц хоёр удаа хоол идсэн ч эргэн тойронд гадаадууд. Энийг хэрхэн хүлээн зөвшөөрч хэрхэн нөхөрсөж явбал дээр юм бол доо... АНУлс шиг болох алба байхгүй ч бид "хүн" гэдэг зүйлийг хүлээн зөвшөөрөх л хэрэгтэй. Хэн ч бай бусдын хэрэгт хэт оролцох хэрэг алга. Манайхан заримдаа хэт бусдын хэрэгт хошуу дүрдэг, мууг ньүздэг өөдгүй хүмүүс л дээ. Хэзээ ч хэрэггүй зөвөлгөө, зааварчилгааг дэндүү бүдүүлгээр хэт миний орон зайд халдаж зөвлөдөг заадаг зурдаг. Магадгүй энэ ч гэсэн нийтлэг чанарын нэг байх. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Хүн тэгээд бодол санаагаар л амьдрах юм дөө. Чи тэнэг би тэнэг. Гэхдээ бид бие биенээсээ арай өөр тэнэгүүд. Тантай адилхан тэнэг, надтай адилхан домбоо ер нь та бид ганц ганц гэдгээрээ бахархах нь чухал. Тэнэгүүдэд нийтлэг чанар бий. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhWOsmrWz6_ywRBp3duyoszskAy8nYiAP2htDQ65T3GbApsmg6GqKgMenhE7PGNpN9FgxECCrPoPhsVn78_4p5AMvkjtZne7m9S3pmggXCbG1pkZxBFlj7BSiGGJV2hEmU6u8q3bVYQfzfz/s1600/IMG_4202.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhWOsmrWz6_ywRBp3duyoszskAy8nYiAP2htDQ65T3GbApsmg6GqKgMenhE7PGNpN9FgxECCrPoPhsVn78_4p5AMvkjtZne7m9S3pmggXCbG1pkZxBFlj7BSiGGJV2hEmU6u8q3bVYQfzfz/s1600/IMG_4202.jpg" height="320" width="240" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGigYGAvbaILBb3HOwPMBpZ2tPMikIYIHRROzCtAKvFG4zMg6ZIcFqkudvMdwaIKUepmqtExqOOVZty7xbjUiJ4weNp5ICV07XxTdiXdPSbCIqiKsVupCiPP1-u1EdBjWqT_Rb8hMTDckq/s1600/IMG_4203.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGigYGAvbaILBb3HOwPMBpZ2tPMikIYIHRROzCtAKvFG4zMg6ZIcFqkudvMdwaIKUepmqtExqOOVZty7xbjUiJ4weNp5ICV07XxTdiXdPSbCIqiKsVupCiPP1-u1EdBjWqT_Rb8hMTDckq/s1600/IMG_4203.jpg" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZtuHI6vQqlB6piGtuEABvRrPxBJ1zduK-ql5IUJMf4XD5txlBgZPuTv-5gNaP_xjLXNFzne1DUPgD9syVbJAX70YptYhN0HDG05-X6T89zdRCQiOAS_Lg-vq_vq8Ii4fg-MCNvhP8oUHz/s1600/IMG_4212.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZtuHI6vQqlB6piGtuEABvRrPxBJ1zduK-ql5IUJMf4XD5txlBgZPuTv-5gNaP_xjLXNFzne1DUPgD9syVbJAX70YptYhN0HDG05-X6T89zdRCQiOAS_Lg-vq_vq8Ii4fg-MCNvhP8oUHz/s1600/IMG_4212.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjcLITkE_GaHRi-wJi9egXFdy-OOqis8lDZW0nmkmb3dL7DULmMR2VSlgQIgHpkuAtoh2ya7NdNB5IGHdV02LpDfb-cI9ykcmrhnsoKskcgouMtoqUqnVuseNefbC2Jy3dRWrMtYGNrEJ4s/s1600/IMG_4215.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjcLITkE_GaHRi-wJi9egXFdy-OOqis8lDZW0nmkmb3dL7DULmMR2VSlgQIgHpkuAtoh2ya7NdNB5IGHdV02LpDfb-cI9ykcmrhnsoKskcgouMtoqUqnVuseNefbC2Jy3dRWrMtYGNrEJ4s/s1600/IMG_4215.jpg" height="320" width="240" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgyGWG0EzbIx5PAosWgDVH6BQGMOYlI1dB6R1xVpMOG44kZk3UhmlzrYqpPE5Q7B-bhN3xugTxrT1h5iWqI_g58XXsb_ugacr8973z4O4kJ13sRh4o1-BiPF0WXNu4KOGjBv3TTX6IL51lu/s1600/IMG_4217.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgyGWG0EzbIx5PAosWgDVH6BQGMOYlI1dB6R1xVpMOG44kZk3UhmlzrYqpPE5Q7B-bhN3xugTxrT1h5iWqI_g58XXsb_ugacr8973z4O4kJ13sRh4o1-BiPF0WXNu4KOGjBv3TTX6IL51lu/s1600/IMG_4217.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhEycJZkAqKu4XuNuHnNDJ1QzxuA0M62XMz323xAIlfifFfQFfMeXgAF2Fv2QdOGLJBmBPKEsSRnGCTorTau90mkBNn0DiJR_z-qdRPT-hqb9KIvgwRFpCGx7bnLQf5FoDWq2rdbnJ_Kt2W/s1600/IMG_4223.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhEycJZkAqKu4XuNuHnNDJ1QzxuA0M62XMz323xAIlfifFfQFfMeXgAF2Fv2QdOGLJBmBPKEsSRnGCTorTau90mkBNn0DiJR_z-qdRPT-hqb9KIvgwRFpCGx7bnLQf5FoDWq2rdbnJ_Kt2W/s1600/IMG_4223.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHZWyi2BLUZRqOF8FLLvYBtAyp0B-DSOMV8qsCfSEHqLX-3SaJFOnAzMYHkxMndM7fVnPCiZmXVx7t4vzrxwQjL4slIeOczlkF0HyGFxUxjxY4CG6FbBlwigZq3ikZ8y18ywzX1_hifFWw/s1600/IMG_4227.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHZWyi2BLUZRqOF8FLLvYBtAyp0B-DSOMV8qsCfSEHqLX-3SaJFOnAzMYHkxMndM7fVnPCiZmXVx7t4vzrxwQjL4slIeOczlkF0HyGFxUxjxY4CG6FbBlwigZq3ikZ8y18ywzX1_hifFWw/s1600/IMG_4227.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgSVi2iQ0gxg6KLdvPgu9teo55KXRPvub4R7MOuSQAF6hklb9R1WfYQipt6z00kTNX74BkjfFG8di6XHMTH2blHrCUM7JbkxkXfZlLti70XYAb2oeRf90TqDxzOtp77a7IAZ1dNo5oQd3UK/s1600/IMG_4228.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgSVi2iQ0gxg6KLdvPgu9teo55KXRPvub4R7MOuSQAF6hklb9R1WfYQipt6z00kTNX74BkjfFG8di6XHMTH2blHrCUM7JbkxkXfZlLti70XYAb2oeRf90TqDxzOtp77a7IAZ1dNo5oQd3UK/s1600/IMG_4228.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhFb6UpMjYRr_Q_wDYyAuVwYF11gdQ1dXnp0O_aI-UwwYt3LdKhPY8p837-OsC1Drt5bxQvibXse7UlvBdTK1FvDjqQjMX17t3hu77CCpsCwIKtkTpZcBaaupsBVTyQplw1cU_NkKclRwi5/s1600/IMG_4235.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhFb6UpMjYRr_Q_wDYyAuVwYF11gdQ1dXnp0O_aI-UwwYt3LdKhPY8p837-OsC1Drt5bxQvibXse7UlvBdTK1FvDjqQjMX17t3hu77CCpsCwIKtkTpZcBaaupsBVTyQplw1cU_NkKclRwi5/s1600/IMG_4235.JPG" height="320" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmsAe_G-CTIfNWutqhqn6ZV9JwYxsf4t_WouLigxhyphenhyphenuCMRqMixTEhU5unj907a40DfIBGHLTrjbFZqxFzyEVyu_7F05yRZ6l5RhXLXB1Z-J-MVdmzre-EuAp9Mj9nPamRE03KUJ9ZE9O8r/s1600/IMG_4236.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmsAe_G-CTIfNWutqhqn6ZV9JwYxsf4t_WouLigxhyphenhyphenuCMRqMixTEhU5unj907a40DfIBGHLTrjbFZqxFzyEVyu_7F05yRZ6l5RhXLXB1Z-J-MVdmzre-EuAp9Mj9nPamRE03KUJ9ZE9O8r/s1600/IMG_4236.jpg" height="320" width="240" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiR-2G77X3qZSk-XUeKvjl3DbxR0s43wnmYmXzUFDtUAK5jeGPIvnoIg8WvtmUmhFbbgRwClk11OX0Qz1qKUkRJxfHE3F4OoOsCQoWE6rWfPC6pY0ratW3NvwRGGTiBVao68XRJtLTsCz3o/s1600/IMG_4240.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiR-2G77X3qZSk-XUeKvjl3DbxR0s43wnmYmXzUFDtUAK5jeGPIvnoIg8WvtmUmhFbbgRwClk11OX0Qz1qKUkRJxfHE3F4OoOsCQoWE6rWfPC6pY0ratW3NvwRGGTiBVao68XRJtLTsCz3o/s1600/IMG_4240.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_acVQqZCicMkWKr1I0DLkrelkLbyUp8g_wGD73w_TZRCBTmJNiyYioToTv9KYPfKPwd58a7g3N3gPT4KkksuWwCUMcJBlOhIRZJeSlA1Qx-oQsawZ8NmXevtaKH66zjGPRw5WJ-ikKNvC/s1600/IMG_4242.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_acVQqZCicMkWKr1I0DLkrelkLbyUp8g_wGD73w_TZRCBTmJNiyYioToTv9KYPfKPwd58a7g3N3gPT4KkksuWwCUMcJBlOhIRZJeSlA1Qx-oQsawZ8NmXevtaKH66zjGPRw5WJ-ikKNvC/s1600/IMG_4242.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-37573622871012999962014-02-08T17:37:00.000-08:002014-03-10T19:05:56.335-07:00First Day in MA, USA<div style="text-align: justify;">
Шууд л тэ англиар бичээд эхэлдэг юм билүү гэж бодсоноо болилоо. хэхэ. Өчигдөр орой Нью-Иоркийн цагаар Бостонд ирлээ. Ирэх хүртлээ нийт 17 цагийг онгоцонд 6 цагийг автуусанд 3 цаг Осакад онгоцоо хүлээж 2 цагийг Сан паранцискод онгоцоо сольж 1 цагийг галт тэргэнд гэхээр гэрээсээ гараад 30 орчим цаг ирэх хүртлээ зарцуулжээ хөөрхий. Ямар ч байсан аймар ядарсан. Ер нь хүмүүсээ урт цагаар онгоцонд явах бол жоохон бэлтгэлтэй баймаар юм билээ, жишээ нь тавчиктай ч юм уу явбал бас их зүгээр.<br />
<a name='more'></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Ирээд би найзын найзындаа ирж хонолоо. Гурван Монгол хамтдаа их сайхан амьдардаг юм билээ. Буусан оройноо их өлсөөд, тэгээд оройн хоолонд найзын найзын найз Бразил залуугийн бразил хоол идэв. Их сонирхолтой амттай, надад их коофий амтагдаад байсан яагаад ч юм. Тэр орой ядарсан байсан тул шуудхан л унтаад авсан. Өглөө яагаа ч үгүй эрт сэрчихээд болдоггүй. Бодвол цагийн зөрүүндээ хямарч байгаа байх. Өглөөний цай өөрөө бэлдэх гэсэн учраа олдоггүй. Айлын хөргөгч ухаад байхаар санаа ч зовох шиг. Буцаад хэвтэх гэтэл нэг л хэмвтмээргүй. За за тэгэсхийгээд байж байтал залуус сэрцгээгээд сайхан хоолоо идсэн юм даг. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Би нэг л Америкт ирсэндээ итгэж өгөхгүй байлаа л даа. Анх удаагаа ирж байгаа маань энэ. Кино ч үзээд байгаа юм шиг нэг л сонин. Тэгээд Монгол айлд байсан болоод ч тэрүү. Сэрээд байж байтал аавын маань найз хоомстей айлд маань хүргэж өгөхөөр ирж намайг авлаа. Тэр болтол бас цаг байсан тул Хаарбард их сургуулийн кампус орж Жон Харбард ахын хөшөөг харж адис авсан. Оочер дараалал байсныг бодоход жуулчид ч гэсэн их байдаг бололтой. Яасан ч сайхан сургууль юм бэ дээ. Сурахсан. Би энд нээрэн хоёр сар орчим энэ агуу Харбардын хажууханд хэлний сургуульд сурах гэж байгаа юм. Энд тэнд нээлттэй семинар хичээлийг нь орж сонсоноо. Ер нь энэ Бостонд толгойтой нөхдүүд байдаг юм шиг байна лээ. Харбард, Каамьбриж, Эмайтий гээд л. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Ах бид хоёр өдрийн хоолонд сайхан пицца идье гээд Монгол ах ажиллуулдаг пиццаны газар очлоо. Нээгээд хэдэн сар болж байгаа юм байна. Өөрөө олон жил пиццаны газар ажилладаг байсан бололтой, тэгээд одоо өөрөө тусдаа гараад бужигнуулж байна лээ. Бахархмаар санагдсан шүү. Идэж идэж байгаад Америк ээжийндээ ирлээ дээ. Паяаяа ёстой нэг галзуу айхтар лаг яриа хөөрөөтэй инээд алдсан мярайлаг эгч миний Америз ээж болов. Хятад, Казак, Ливи, Пэрү гэсэн залуус надтай бас хамт байх юм билээ. Бүгд англиар ус цас. Харин тэр хятад залуу жоохон сонин яриатай нөхөр байна лээ хэхэ. Гэснээс энд лаг их цас ордог юм билээ. Монголд ирцэн юм шиг. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Одоо өөрийнхөө өрөөнд ахиад л оройн хоолонд пиццатай сууж байна. Сочи олимп нөгөө хэдтэйгээ зурагтаар үзэхээр явъя.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Бүтэнсайнд сайхан амарч байгаад, даваа гаригаас хичээл маань эхлэнэ дээ. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Өдрийг сайхан өнгөрүүлээрэй </div>
<div>
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjaa_3TUgmxcN9A7ID4qSM2-CigTCVPpVWJ6Nh3Elht8S9Mr0WWCFS0-IUOKUW4GmrCrfTa0i3K5JUhc1DPgK2-l00oyaT5yBGVURytvfIGeIJN2dIM5FwWFI1REtGRAn8UMweU0eLmpqCd/s1600/IMG_4154.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjaa_3TUgmxcN9A7ID4qSM2-CigTCVPpVWJ6Nh3Elht8S9Mr0WWCFS0-IUOKUW4GmrCrfTa0i3K5JUhc1DPgK2-l00oyaT5yBGVURytvfIGeIJN2dIM5FwWFI1REtGRAn8UMweU0eLmpqCd/s1600/IMG_4154.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPmS3m2LljrhBascWdnZzviUgKlEUQ9FCmBiPSOCFdL9HNKme1U18bJF-C38ZamzpuOz8Hc_gYxKci6MJba-yO-KOisINV5TuaIZ55Jx_i_i8vKk2OrhnDTRhXRPkSobpLvyG7SpYcqJwC/s1600/IMG_4156.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPmS3m2LljrhBascWdnZzviUgKlEUQ9FCmBiPSOCFdL9HNKme1U18bJF-C38ZamzpuOz8Hc_gYxKci6MJba-yO-KOisINV5TuaIZ55Jx_i_i8vKk2OrhnDTRhXRPkSobpLvyG7SpYcqJwC/s1600/IMG_4156.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjAo8pyW7degGPnqdaFCNwhkd-re9ZRub7KfQSyuYHdG8Zk0mst1SaTcIWH3dSBrCTpx1_uv8ykFAO2-6TP70L6jHHeCvfCiOpgf16yzD0xR1A7BUyz3EKzOwF9O5-331CFMsfWPbQY86xX/s1600/IMG_4166.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjAo8pyW7degGPnqdaFCNwhkd-re9ZRub7KfQSyuYHdG8Zk0mst1SaTcIWH3dSBrCTpx1_uv8ykFAO2-6TP70L6jHHeCvfCiOpgf16yzD0xR1A7BUyz3EKzOwF9O5-331CFMsfWPbQY86xX/s1600/IMG_4166.jpg" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj7nLCVOaWa9y6RwwAh7dzN6F1V5QbUGjkxe1FRcbOlF1DcGsoD9VrD51xxyrJsEmDQWeav_8pU1HdQtt9EKaiW40P7-KeOL5nAofq4In0GicI9kpQ8pw3Q832UNbrTK0wvMNYh7rxDEcLK/s1600/IMG_4179.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj7nLCVOaWa9y6RwwAh7dzN6F1V5QbUGjkxe1FRcbOlF1DcGsoD9VrD51xxyrJsEmDQWeav_8pU1HdQtt9EKaiW40P7-KeOL5nAofq4In0GicI9kpQ8pw3Q832UNbrTK0wvMNYh7rxDEcLK/s1600/IMG_4179.jpg" height="320" width="240" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjDFXl7amdgMVGbyMx5i0BOPB3zYUqAdxJO4eLUMbgVM_Hj4Jqp0nAyyYaOf3znm3Mvit5bASm-AZ_zqyplNyi4ePZBbpnksGpwT0lcuyQmzasNRii9mkwNlKl7LVUTR7l0kZhiq7QO-1MK/s1600/IMG_4184.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjDFXl7amdgMVGbyMx5i0BOPB3zYUqAdxJO4eLUMbgVM_Hj4Jqp0nAyyYaOf3znm3Mvit5bASm-AZ_zqyplNyi4ePZBbpnksGpwT0lcuyQmzasNRii9mkwNlKl7LVUTR7l0kZhiq7QO-1MK/s1600/IMG_4184.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTUAuohWAkH_xLFtmTbJoq5CTY-RWMfeN5wJxOtawUmqKC2Z3-19wrGDdykWnmk0V7hhhFiwH1UZHh9Oaq2UbnpjZ3jV-zKHaoMry_t7xZ_pWMz04sBrXz_tIEw_vZ1s0_Or-UxRAf37ZT/s1600/IMG_4187.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTUAuohWAkH_xLFtmTbJoq5CTY-RWMfeN5wJxOtawUmqKC2Z3-19wrGDdykWnmk0V7hhhFiwH1UZHh9Oaq2UbnpjZ3jV-zKHaoMry_t7xZ_pWMz04sBrXz_tIEw_vZ1s0_Or-UxRAf37ZT/s1600/IMG_4187.jpg" height="320" width="240" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZHPKfaOx3iKSwTUccOp-cNE1_B4nDhD3dlBkW9ogDjITmbAaUtfMbwM0b48HdezTfB-MHNdPhrXPZEFEL4WazP0r-3_s_49xhEZihvUXcA7T0pvHaqYiqohw2J0mRDszNoZSWhkF_H9iD/s1600/IMG_4199.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZHPKfaOx3iKSwTUccOp-cNE1_B4nDhD3dlBkW9ogDjITmbAaUtfMbwM0b48HdezTfB-MHNdPhrXPZEFEL4WazP0r-3_s_49xhEZihvUXcA7T0pvHaqYiqohw2J0mRDszNoZSWhkF_H9iD/s1600/IMG_4199.JPG" height="166" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWo90WjrKqEvlYalV3VO3iLbDRiaKpImyCZlHVEd-8m62pJg_uKvuFrp4MS1NxftXsNAsTzcH6LH55DY6rDedWdzpUTrtQm1QPXmnfIIMRyDCUqo7GQmck3DxsFSMPq_ayKwAuF8BxqKTi/s1600/IMG_4196.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWo90WjrKqEvlYalV3VO3iLbDRiaKpImyCZlHVEd-8m62pJg_uKvuFrp4MS1NxftXsNAsTzcH6LH55DY6rDedWdzpUTrtQm1QPXmnfIIMRyDCUqo7GQmck3DxsFSMPq_ayKwAuF8BxqKTi/s1600/IMG_4196.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-7832511906365815872013-11-18T21:58:00.002-08:002014-03-11T16:15:37.444-07:00 Урлаг = Нийгэм?<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhf3ZwpO4KLt_JhD38uk-qeVzrkNEjWI-jdrOuPwLoYUE-Zc2MGJQZwGOczHWb-p5GqXk3pmQbRlLc1ioyrgaFXNXMheNKk3PLqyLJBtSzcUM76Z-9EsJI22uDEldUX8fG3eQfNjph74czd/s1600/comedy_tragedy.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhf3ZwpO4KLt_JhD38uk-qeVzrkNEjWI-jdrOuPwLoYUE-Zc2MGJQZwGOczHWb-p5GqXk3pmQbRlLc1ioyrgaFXNXMheNKk3PLqyLJBtSzcUM76Z-9EsJI22uDEldUX8fG3eQfNjph74czd/s1600/comedy_tragedy.jpg" height="140" width="200" /></a></div>
<div style="background-color: white; color: #555555; font-family: Monda, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 23px; padding: 7px 0px; text-align: justify;">
“Нийгэм” гэж их өргөн хэрнээ энгийн мэт ойлголт бүхий энэ үгийн агуулга юуг илэрхийлнэ вэ? Илэрхийллийг урлагаас харж болно. Урлаг нийгмийг зөв илэрхийлж чадахгүй бол нийгмийн “хандлага” тодорхойгүй буюу “буруу” болдог.</div>
<a name='more'></a><br />
<div style="background-color: white; color: #555555; font-family: Monda, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 23px; padding: 7px 0px; text-align: justify;">
Өнөөдөр бидний нэгэн шатны амжилтанд хүрж буй урлагийн нэг бол “Хошин шог” мөн “Кино” урлаг юм. Хошигнол нийгмийг илэрхийлдэг нэгэн багаж, нийгэмд нөлөөлдөг нэгэн том зэвсэг. Үүнийг түүхээс нь харвал илүү ойлгомжтой. Хошигнол өөрөө эмгэнэл байдаг, нийтлэлийн маань зурган дээр нэг нь урвайсан уйлсан нүүрний хувиралтай байдаг нь тийм ч учиртай. Өрөвдмөөр ч юм шиг болж ирснээ инээд хүргэдэг нэг тийм сонин эд л дээ. Та нар Charlie Chaplin хэрхэн хошигнодог талаар бодох юм бол, бүдэрч унаад л будилаад л мунгинаад л азгүйтэлээр дүүрэн бөөн эмгэнэл байдаг. Түүний харц ч гэсэн их эмгэнэлтэй гомдолтой харц. Харин тэр байдал инээдтэй харагддаг. Гэхдээ нэг юм өгүүлээд байдаг шүү дээ. За бидний сайн мэдэх Mr.Bean ч гэсэн ялгаагүй. Бусдын эмгэнэлээр зугаа хийж байна гэсэн үг л дээ. Дэлхийн хоёрдугаар дайны дараа Японы тухайн үеийн хүнд хэцүү үед “тел инээдмийн шоу” их газар аван хөгжсөн. Одоо ч ялгаагүй олны дунд “моод”. Монголоос бусад орны хошин шог ямар байдаг талаар харьцуулбал, Орост онигоо хүүрнэх буюу тайзан дээр нэг эсвэл цөөн тооны залуу яриад л байна, хүмүүс татаж унатлаа инээгээд л байна. Японд ч гэсэн ялгаагүй үгэн онигоо, явган яриа сайн хөгжсөн. Илүү өндөр түвшинд хүрсэн нь гэвэл яриад л байдаг тэгсэн мөртлөө элгээ хөштөл инээдэг. Харилцан ярианы их мундаг ур ухаан “dialogue” буюу зохиол дээр явагддаг. Сайн онигоог зохиож, амьдралаас олж харж бодно гэдэг бас ур ухаан шаардна. Хошигнох урлаг нь уйлуулахаас хэд дахин хэцүү гэдэг нь ч үнэн болов уу.</div>
<div style="background-color: white; color: #555555; font-family: Monda, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 23px; padding: 7px 0px; text-align: justify;">
Та нар бод доо, хүн ер нь ямар үед хошин шогийн тасалбар аваад үзэхээр явдаг юм бол? эсвэл хөгжилтэй инээдмийн суваг таарвал яагаад аль болох үзэх гээд байдаг юм бол? Хариулт нь тодорхой биз ээ. Нийгэмд хэр их “стресс” бухимдал байна төдий хэмжээгээр түүнийг тайлах, бухимдлаа задлах хэрэгсэл шаардагдана, түүний нэг нь урлаг юм. Гэтэл өнөөдөр бидний үздэг хошин шиг, кино урлаг хэр зөв зүйтэй, байгаа оносон хариултыг үзэгчдэд өгч байгаа нь миний хувьд их эргэлзээтэй санагддаг. “Урлаг нийгмээсээ нэг алхам түрүүнд явах учиртай” байтал зэрэгцээд эсвэл сүүл мушгиад туугаад байвал хамгийн эхэнд хэлсэнчлэн хандлага тодорхойгүй болох юм. Мэдээж шоу бизнес учир эрэлтээ дагах нь ойлгомжтой, амьдралтай ойр түүнээс урган гарах ёстой хэдий ч “нөлөөллөө” бодвол чиглүүлэн зүг чиг гаргах “үүрэгтэй”. Нэг ёсондоо шинэ эрэлтийг бүтээх нь чухал юм. Улс төрийн популист мэссээжийг урлагаар дамжуулах нь илүү нөлөөтэй байдаг болохоор сонгуулиар сайн хэрэгсэл болдог бас учиртай. Нөлөөллийн тухай нэгэн тун харамсалтай жишээг дурьдъя. 2000 оны эхээр санагдаж байна, МУСТА Д.Цовоо гуай Өвөр Монгол аялгаар олны дунд инээд түгээж эхэлснээс хойш, өнөөг хүртэл олон хошин урлагийн мастерууд болон бид Өвөр Монгол Монгол хэлээ “доромжилж” ирсэн. Бүр сүүлдээ үнэн худал нь мэдэгдэхгүй үг өгүүлбэр “Өвөр Монгол” лац ломботой болж нийгэмд тархан олны онигоо болов. Монгол хэл бичгийн соёлоо биднээс илүү хадгалж ирсэн ард түмнээ гомдтол нь шоглосон нь “Урлаг”-н буруу болж таарах нь. Тийм ээ, зөв илэрхийлэхгүй бол буруутдаг. Манай кино театруудын “пиг” суудалтай үздэг болсон кино нь яах аргагүй Монгол кино болж. Тэр тундаа комеди, инээдмийн кино. Цөөн хэдийг үзсэн боловч тайзны байдаг л нэг хошин шогоос нэг их ялгаатай санаагдаагүйд их харамсангуй бодсон. Эсвэл их хар бараан зовлон гунигт кино гарах болж. Яагаад гэхээр эрэлт буюу өнөөгийн нийгэм тийм байгаа тул, манай нийгмийн бүтээгдэхүүн бидний ойлгох хүлээж авах зүйл бидний амьдралтай нь ойр байвал бидэнд хүрдэг.</div>
<div style="background-color: white; color: #555555; font-family: Monda, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 23px; padding: 7px 0px; text-align: justify;">
Сүүлийн жилүүдэд Сонгодог урлагаар стресс юугаан тайлж байгаа хүн олширч байгаа нь бидний нийгэм арай өөр түвшин өөд хандаж эхэлж байгаа юм болов уу гээ бодож байна. Нийгэм сайн сайхан стрэсс багатай болох тусам сонгодог болдог. Дэлхийн төгсгөл сүйрэл биш Дэлхийн сүйрэл сонгодог төгөлдөршил гэж тайлбарлах ч хүн бий. Сонгодог гэж миний хувьд, барууны соёл хорвоод түрүүлж танигдаж, нөлөөлж, соёл нийгмийн хандлага баруунд чиглэсний үр дүнд барууны соёл Сонгодог хэмээн ойлгогдох болсон. Үүнтэй маргахгүй ч сонгодог урлаг нь өндөр дээд түвшинд хүрсэн урлаг гэж тодорхойлбол, бидний сонгодог урлаг бол “Морин хуур”, “Хөөмий”, “Ардын уртын дуу биелгээ” гэсэн онцлог бүхий соёлын өвөөс бүтсэн бүтээлүүд гэж хэлж болно. Бүтээл болохоос салбар биш. Барууны гаралтай сонгодог бол дуурь, баллет, төгөлдөр хуур, хийл хөгжим гээд олон өвөөс бүтсэн бүтээлүүд болох юм. Сонгодог бүтээлийн тодорхойлолт нь “ямар ч цаг үед, аль ч нийгмийн хүн түүнээс сэтгэл ханамжийн өндөр таашаал авч чадаж байвал сонгодог бүтээл гэнэ”. Үүний хамгийн сонгодог жишээ бол хайр бөгөөд мөнхийн сонгодог сэдэв. Таван жилийн өмнө Хувьсал продакшн Ray Cooney (1932) гуйн бүтээл Run for your Wife (1983) буюу “Галзуу дурлалт залуу” хэмээх дэлхийн шуугиант нэгэн инээдмийн жүжгийг Монголын тайзнаа амьдруулсан. Тухайн үед хоёр эхнэртэй, ижил хүйстэн цагдаа дүр гардаг завгүй Английн таксины жолооч залуугийн амьдрал олон хүнд таалагдаагүй сурагтай. Гэхдээ энэ бол бидний хамгийн их шимтэн үздэг “Хошин урлаг”-н тайзнаас нийгэмд өгсөн томоохон цохилт байсан юм.</div>
<div style="background-color: white; color: #555555; font-family: Monda, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 23px; padding: 7px 0px; text-align: justify;">
Урлаг дундаас Хошин урлагийг онцлон, хаа нэгтээ амжилтад очоод байгаа “Хошин шог”, “Кино” урлаг маань нийгмийг байгаагаар нь гаргах тусам байгаагаараа л байх болов уу гэсэн зовнилтой буйгаа хэлэхийг зорив. Шинэ ертөнцийг нээн таниулж нийгмийн хандлагыг тодорхойлох нандин үүрэг хүлээсэн нийгэмд чухам нөлөөлөх хүч чадалтай урлагийн ах эгч нартаа амжилтын дээдийг ерөөе. Та бүхний оюуны гайхамшгаар бид цэнэглэгдэж хөгждөг юм шүү.</div>
<div style="background-color: white; color: #555555; font-family: Monda, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 23px; padding: 7px 0px; text-align: justify;">
<span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 21px;">нийтлэгдсэн өөр бусад цахим хуудас: </span><a href="http://www.smasjp.com/archives/1150" target="_blank">http://www.smasjp.com/archives/1150</a></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-22826670712454154172013-10-22T01:56:00.000-07:002014-03-10T19:05:56.323-07:00Хүртээмжтэй орчин, Түмэндээ зориулж бүтээе<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi7JZgQE6EyAH2_E6OwAkUu5UAFJtbXMGsUCWip5ZzAx9YdxMWe3oyFJGKayLpmdJlrSzW-eGP5go0Y14ZaRwuXgOH6dDgJTtJKndZIDKFS-Mqu0aV8gYsGoX9PyG2KKmDgQnyHNswF0_V5/s1600/IMG_4582.JPG" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi7JZgQE6EyAH2_E6OwAkUu5UAFJtbXMGsUCWip5ZzAx9YdxMWe3oyFJGKayLpmdJlrSzW-eGP5go0Y14ZaRwuXgOH6dDgJTtJKndZIDKFS-Mqu0aV8gYsGoX9PyG2KKmDgQnyHNswF0_V5/s320/IMG_4582.JPG" width="320" /></a></div>
<span style="background-color: white; color: #555555; font-family: inherit; font-size: inherit; font-style: inherit; font-variant: inherit; line-height: 21px; text-align: justify;">Та “хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн” гэж яг ямар хүнийг хэлэх бол гэж нэг удаа бодож үзсэн болов уу? Xарааны бэрхшээл, сонсголын бэрхшээл, хөдөлгөөний бэрхшээл, оюуны бэрхшээл, хэл ярианы бэрхшээл гэж ангилагдана. Харааных гэхээр тас харанхуй, сонголынх гэхээр таг дүлий мэт санагдаж байж мэднэ. Би анх энэ талаар ойлголтгүй байхдаа тэгж л боддог байсан.</span><br />
<div style="background-color: white; border: 0px; color: #555555; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font: inherit; line-height: 21px; margin-bottom: 1.6em; margin-top: 1.6em; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline; word-wrap: break-word;">
<br />
<a name='more'></a><span id="more-810" style="border: 0px; font-size: 14px; font: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></span></div>
<div style="background-color: white; border: 0px; color: #555555; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font: inherit; line-height: 21px; margin-bottom: 1.6em; margin-top: 1.6em; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline; word-wrap: break-word;">
2012 оны 9-н сард нэгэн арга хэмжээнд сайн дураар оролцсон юм. Хорооллын баруун хязгаарт байрлах “Түгээмэл хөгжил төв”-өөс зүүн хязгаарт хүртэл тэргэнцэртэй иргэд олонд өөрсдийгөө гайхуулах гэсэндээ биш, олны дунд бид байдаг юм шүү гэсэн “дуу хойлой”-оо хүргэхээр олуулаа дугуй мушгисан. Бидний нуруун дээр “Хүртээмжтэй орчин, Түмэндээ зориулж бүтээе” гэх энэ үг бичээстэй байсан. Энгийн бөгөөд маш ихийг хэлсэн үг. Эрүүл саруул гэгддэг бид дэлгүүр, аптек, банк гээд олон нийтийн газруудруу давхиад ороход тийм ч их асуудал байдаггүй ээ. Гэтэл Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэнд маань ганц шат, замын бордюр томоохон саад болдог. Тэр өдөр оролцоод явж байхдаа жолооч нарын бухимддаг машин замаас явган хүний зам нь долоон дор юм байна гэдгийг биеэр мэдэрч билээ. Түрээд явахад машин замаар явсан нь аюултай хэдий ч илүү амар байсандаг.</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; color: #555555; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font: inherit; line-height: 21px; margin-bottom: 1.6em; margin-top: 1.6em; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline; word-wrap: break-word;">
2010 оны байдлаар Монгол улсын хэмжээнд нийт 113,000 хөжглийн бэрхшээлтэй иргэн бидний дунд байдаг гэсэн судалгаа бий. Та магадгүй ийм их тоо байсан юм гэж үү гэж бодож байгаа болов уу. Тиймээ хүн амын маань 5 орчим хувийг, хорин таван хүний нэгийг эзлэх тоо юм. Энэ тооны 39,000 нь хүүхэд гэсэн судалгаа бий. Энэ тоо нэг талаараа их эргэлзээтэй тоо юм шүү. Учир нь гэвэл манай хуулинд хөгжлийн бэршхээлтэй иргэнийг чадамжийнх нь хувьд ангилах аргачилал их “бүдүүн” байдаг гэж хэлж болно. Жишээлэх юм бол алхаж явахаас бусад бүх чадамжтай тэргэнцэртэй иргэнийг хөдөлмөрийн ямар ч чадамжгүй гэж тодорхойлсон байдаг. Тиймээс ажил хөдөлмөр эрхлэх боломжгүй болох нь олонтаа.</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; color: #555555; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font: inherit; line-height: 21px; margin-bottom: 1.6em; margin-top: 1.6em; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline; word-wrap: break-word;">
Налуу замыг та бүхэн дэлгүүр болон бусад газраар явахадаа харж анзаарч байсан уу? Дийлэнх нь ачаа барааны зориулалттай байдаг харагддаг. Хэт налуу байдгаас ч болоод тэр үү хүүхдүүд гулсуур болгон тоглох нь элбэг. Налуу замын уналт нэг метрт 15 градусаар унах гэсэн стандарт байдаг гэсэн. Тэргэнцэртэй хүн, хүүхэдтэй ээж, хөгшин хүн, товгор зам, өнгийн ялгаралтай шат гээд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүн ороод гарах боломжийг бүрдүүлсэн барилга барихад нийт зардлын 0,7 хувьтай тэнцэх үү үгүй гэдэг. Мэргэжлийн хяналт, улсын комиссын ажилтан шинээр баригдсан барилга байгууламжийг хүлээж авахдаа ч мөн тоодоггүй бололтой. Хэрвээ “налуу зам алга, улсын комисс авахгүй” гээд хэлдэг хүн байдаг бол өнөөх “хүртээмжтэй орчин” маань бүрдэх юм болов уу?</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; color: #555555; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font: inherit; line-height: 21px; margin-bottom: 1.6em; margin-top: 1.6em; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline; word-wrap: break-word;">
Нийгэм хэрхэн бүрддэг вэ? Бидний сайхан Монголын нийгэм хүүхэд, багш, эмч, цагдаа, өвөө эмээ, мөн хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн та болон биднээс бүрдэж байна. Нэг анги нэг хүүхдээ орхиод зугаалгаар явахад нэг л гунигтай байдаг шиг бид нийгмийнхээ нэг хэсгийг гээгээд сайхан нийгмийг цогцлооно гэдэг бол их л гунигтай хэрэг болох болов уу?</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; color: #555555; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font: inherit; line-height: 21px; margin-bottom: 1.6em; margin-top: 1.6em; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline; word-wrap: break-word;">
Б.Тэлмэн 2013 оны 10.21</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; color: #555555; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font: inherit; line-height: 21px; margin-bottom: 1.6em; margin-top: 1.6em; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline; word-wrap: break-word;">
нийтлэгдсэн өөр бусад цахим хуудас<br />
<a href="http://www.smasjp.com/archives/810" target="_blank">http://www.smasjp.com/archives/810 </a><br />
<a href="http://news.bidchadna.mn/%D1%85%D2%AF%D1%80%D1%82%D1%8D%D1%8D%D0%BC%D0%B6%D1%82%D1%8D%D0%B9-%D0%BE%D1%80%D1%87%D0%B8%D0%BD-%D1%82%D2%AF%D0%BC%D1%8D%D0%BD%D0%B4%D1%8D%D1%8D-%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%83%D0%BB%D0%B6-%D0%B1%D2%AF%D1%82%D1%8D%D1%8D%D0%B5/" style="background-color: white;" target="_blank">http://news.bidchadna.mn/хүртээмжтэй-орчин-түмэндээ-зориулж-бүтээе/</a></div>
<div>
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-78674108898017925932013-09-19T22:54:00.002-07:002014-03-10T19:05:56.368-07:00Сэдрээсэн бодрол<span style="background-color: white; color: #37404e; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px; text-align: left;">Хэзээ билээ дээ Дараамын дугуйлангийн найзуудтайгаа элдвийг яриад сууж байлаа. Арван жилд л байсан даг. </span><br />
<br style="background-color: white; color: #37404e; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px; text-align: left;" />
<span style="background-color: white; color: #37404e; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px; text-align: left;">Бид нар дараам болоод ч тэр үү дарвайтлаа инээлдэж, балайрсан гажсан хошигнолтой тэрийгээ ойлгож хоорондоо элийртлээ инээлдэнэ. </span><br />
<a name='more'></a><br />
<br style="background-color: white; color: #37404e; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px; text-align: left;" />
<span style="background-color: white; color: #37404e; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px; text-align: left;">Амьдрал, үнэн худал, аз жаргал, хайр дурлал гээд асар утга учиртай юм шиг хэрнээ дэндүү ойлгомжгүй сэдэв байлаа л даа надад. Би найзуудаасаа хоёр үгийг их сайн ойлг</span><span class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #37404e; display: inline; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px; text-align: left;">ож авсан даа. Аз жаргалтай амьдрал, амжилтын нууцын талаар бид ярьж байлаа. Нэг маань "Аз жаргалтай амьдрал гэж байдаггүй ээ, Аз жаргалтай агшингууд л байдаг" гэж хаа нэгтээгээс сонссоноо хэлэхэд би үнэхээр санал нийлсэн. Агшин хором тасралтгүй үргэлжлэнэ гэж нээрэн байхгүй шүү дээ... Өнгө алаг хорвоод өөртөө таарсан зовлонг хураагаад л явах юм даа. Би одоо ч гэсэн боддог.<br />Ярианы сэдэв өөрчлөгдлөө. Нөгөө найз маань амжилтын талаар хөндөөд, "Би та нараас асуулт асууя" гэлээ. "Та нар харанхуй өрөөнд байна, халуун савыг лаа руу ойртуулахад сүүдэр томроно. Лааг амжилт гэе, халуун савыг чамайг гэе, сүүдэр бол сүүдэр амжилтыг дагах сүүдэр. Ойртох тусам томрох сүүдрийг хэрхэн багасгах вэ? алга болгох вэ?"<br />Нөгөө талд нь лаа асаа, ер нь лаа руу ойртоод яадаг юм гээд л эргүүтэж өгсөн. Хариулт дэндүү ойлгжмжтой байсан ч би лав тааж чадаагүй. Юу гэсэн чинь "халуун саваа чи тунгалаг болох хэрэгтэй" гэж билээ.<br /><br />Чимээгүй гэрт ганцаар аяга цайны ард бодсон тэмдэглэл минь байлаа. Тэмдэглэхгүй бол мартчих ч юм шиг. </span>Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-37534551678084177382013-09-19T22:53:00.000-07:002014-10-08T22:19:42.367-07:00Цагийн хөлийн чимээ...<span style="background-color: white; color: #37404e; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px; text-align: left;">Заримдаа шинэ дуу, шинэ хүн, шинэ учрал, шинэ ойлголт гээд шинэ болгон маш сонирхолтой гоё байдаг. Зарим нь бол хэдий шинэ ч тэгээд сэтгэлд хүрэлгүй мартагддаг. </span><br />
<br style="background-color: white; color: #37404e; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px; text-align: left;" />
<span style="background-color: white; color: #37404e; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px; text-align: left;">Надад харин энэ шинэ дуу үнэхээр таалагдлаа. Шүлгийг нь орчуулмаар санагдаад </span><span class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #37404e; display: inline; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px; text-align: left;">орчуулав.<br /><br />Дууны хөгжим нь бол их энгийн. Харин шүлэг нь дэндүү гоё, сонин гоё...<br /><br />Японы Кобүкүро хамтлагийн "Цагийн хөлийн чимээ"</span><br />
<a name='more'></a><span class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #37404e; display: inline; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px; text-align: left;"><br />Хагацалын улиралд даарах богинохон ганц цэцэг<br />Бүлээхэн салхилах салхийг хэн ч гэсэн дагаад л алхдаг<br />Тэнгэрт хөвсийн урсах үүлний доор учрах нь<br />Цагийн зүү давхцах шиг бага багаар, удаан удаанаар эргэлдэж эхлэнэ<br /><br />Богино зүү нь чи бол, урт зүү нь би<br />Цаг хугацааны зам туулахад, олон удаа зөрөлдөөд өнгөрөх ч нэг учирна<br />Алхах алхаа өөр ч гэсэн, дүрслэх ирээдүй маань ижилхэн<br />Зүгээр дээ дараа дахин нэг газраас эхэлж болно<br /><br />"Хичээсэн болов ч чадсангүй дээ"<br />Гэхдээ "Чадаагүй ч гэсэн сайхан байсан шүү дээ"<br />Олон сайхан үг сэтгэлийн минь цэцгийн услах шиг<br /><br />Богино хаварт дэлбээлэх мөрөөдөл, урт өвлийг давж гараад<br />Сэтгэлийнхээ гүнд хадгалсан үрнүүд маань ямар гэрэл гэгээгээр ургах бол?<br />Явган замын сүүдэрт дэлбээлэх цэцэг, хэний төлөө дэлбээлдэг бол<br />"Хэний ч төлөө биш ээ" гэж чиний өмнө мишээн, ичингүйрэн хариух тэр цэцэг...<br /><br />Бодол үг болно, үг гэрэл гэгээг дуудна<br />Гэрэл гэгээний цаана сүүдэр, сүүдэрт харин хүн хүчтэй болдог<br />Хүч нь өөрөө сайхан сэтгэлд хувирна, сайхан сэтгэл учралыг дуудна<br />Учрал өөрөө зам гаргана, энэ зам дээр дараа нь харин бодлоо сийлнэ<br /><br />Богино зүү зогсох юм бол, урт зүү нь ч бас зогсоно<br />Зовлонгоо хуваалцах юм бол, хэзээ нэгэн цагт аз жаргал болно оо<br />Хэн ч нэг хором, нэг агшинг нэг ч удаа буцааж чадахгүй энэ хорвоод<br />Ямар эргээлзээгүй хамт амьдрах хэн нэгэнтэйгээ учрах учралыг үргэлж хүлээнэ<br />Нэг удаа, нэг хором, нэг агшинд, нэг мөсөн учирсандаа баярлалаа</span><br />
<span class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #37404e; display: inline; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px; text-align: left;"><br /></span>
<span class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #37404e; display: inline; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px; text-align: left;">2013.9.20 үүрийн дөрвөн цаг</span><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen='allowfullscreen' webkitallowfullscreen='webkitallowfullscreen' mozallowfullscreen='mozallowfullscreen' width='320' height='266' src='https://www.youtube.com/embed/j8XLS2YfB6M?feature=player_embedded' frameborder='0'></iframe></div>
<br />Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-45933100122989322462013-09-01T03:22:00.000-07:002014-03-25T09:34:10.731-07:00Бороо бидэн хоёр ②<div style="text-align: justify;">
<a href="http://btelmen.blogspot.com/2013/08/blog-post_17.html" target="_blank">эхлэл буюу хэсэг ①</a> Орхон гол үер ихтэй аймаар ч юм шиг хараад баймаар ч юм шиг дэндүү үзэсгэлэнтэй байлаа. Ус нь тунгалаг биш шар үерийн ус урсах нь аймар санагдсан байх. Тэр өдөр айлаас авсан аяга тарагаа уугаад майхандаа эзгүй хөндий тохойд амарлаа. Үүрээр бороо орж эхлэх нь гоё ч юм шиг ядаргаатай ч юм шиг... Гол нь бороотой өдөр майханд унтах ёстой сайхан. Зам яаж байгаа бол? нойтон майхнаа яаж хураах уу гэдэг нь надад ядаргаатай санагдаад болдоггүй. Ерөөсөө л босмоор санагдаад Орхон сумруу гараад шидчихлээ. Сумын төв ердөө 4 км байсан ч зам маш муухай байлаа. Хагас жижиг тэрэгтэй байсан болохоор энэ янзаараа хээр янзтай сайхан шаварт хэвтэх юм байна даа ч гэж бодоод болдоггүй. Би баруун урагш Хишиг-Өндөр, Могод гэсэн сумуудаар ороод гарах төлөвлөгөөтэй байсан. Тэгсэн чинь Орхон сумийн аниа нар дэмий дээ наад машин чинь бүтэхгүй гэсэн. Бороо ч орсоор байлаа. Зам шавар ус, шавар ус. Шийдвэр гаргасан нь...</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<a name='more'></a><div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Ерөөсөө л замаа өөрчлөн хотын зүг явна аа. Бүрэгхангай сум орохоор шийдээд шал пал замаар ёстой сайхан явсандаа. Заримдаа машин 360 градус эргээд л, яг нөгөө уран гулгалт хийж байгаа аятай л байлаа. Үнэндээ бороо ороод уйтгар гуниг дүүрэн болов. Нөгөө талаар есөн шидийн бодолд автаад гайхалтай романтик байв. Бороо ороод өвс ногоо уул ус өнгө нэмчихсэн ч юм шиг. Би яг үнэндээ яаж явахаа мэдэхгүй зүүн урд зүгрүү л яваад байсан. Бороо ороод хүн мал ч харагдахгүй нэг л эзгүй. Замд нэг айхтар булигуулсан морьтой ахтай тааралдаж нарийн сайн тодруулж аваад явлаа. Бүрэг орох замд аюултай нэг даваа бий. Бороотой өдөр яадаг бол гэж санаа зовоов. Би ч энэ хээр зогсож хэвтсэнээс явж хэвтэх минь гэж бодоод зүтгүүллээ.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Нэээх том хөндий тариалангийн газар алаглаад, гол ус урсаад, ерөөсөө байгалийн сүр жавхлан гоо үзэсгэлэнд умбан умбан л явлаа. Умбан умбан явахад өнөөх даваа нь болтой уул өөд өгслөө. Нээрэн ч овоо даваа байна лээ шүү. Гэхдээ гайгүй ээ ядах юмгүй л гараад явсан. Тэгтэл бараг л орой дээр нь нэг портерийг тойрсон хүмүүс харагдлаа. Би санаа тавих аятай зогсоод ах эгч нартай мэндлээд "Яасан гайгүй юу" гэж асуув. Миний жоохныг гайхсан аав ээж эмээ өвөөгийн үеийн хорь орчим ах эгч нар инээд алдаад "Зүгэээр эээ" гэв. Би ч зөрүүлж инээгээд "за болж болж" гээд хөдлөв. Уруудаад явтал Бүрэгхангай сум харагдлаа. Сумын наана жижиг гол бас урсана. Би ч тэр айхтар замаар явж ирсэндээ бахсан уу яасан сэтгэл өндөр сажилж байтал гэнэт урд хамар пид гээд доошоо цөмрөөд орчихлоо. Би гайхаад буугаад хартал голын эрэг нураад урд хамраараа цөмөрч орсон байлаа. Наашаа ч үгүй цаашаа ч үгүй нам гацлаа даа. Сум нүдний өмнө байхад юу гэдэг билээ дээ чөмөгний ясанд хутгаа гэдэг шиг л харамсмаар... Тэгсэн өнөөх дуу шуутай ах эгч нар яасан бэ гэж инээд алдаж бууж ирээд л хаб гэж өргөөд л гаргачихсан. Хажууд бас нэг цагаан тэрэг над шиг байдалтай байсан л даа. Тэр машин тэр чигээрээ гарч чадахгүй хонож байгаа гэсэн. Би тэгсэн яав... Тэгээд ах эгч нартай сайн танилцаж авлаа.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Надад их баярласан хүмүүс байсан. Яагаад гэсэн чинь, ах эгч нар шаварт суусан байхад мэддэг таньдаг хүн нь шал тоохгүй зөрөөд өнгөрч байхад, шал танихгүй бацаан нээх хөөрхөн яасан гайгүй юу гэж асуухад нь миний тэр өчүүхэн сэтгэлд их баярлаж. Ах эгч нар Баяннуур яваа бололтой. Нэг портерний тэвшин дээр долоон залуу нь нэг юмаа тойруулаад онигоо яриад сайхан явна. Бүсгүйчүүд нь урдаа чихэлдээд дулаахан сайхан явна. Гэр бүлийн найзууд бөгөөд ойрхон их мундаг мод байдаг гэнэ. Тэнд жилдээ нэг очиж тэр жилээ даатгадаг юм гэнэ. Ах эгч нар дунд өвөөтэй минь адилхан нэг хүн байлаа. Надад яагаад ч юм нэг л дотно санагдаад болдоггүй.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
За тэгээд ах эгч нар миний нурж орсон тэр газар айлд хоол хийж иднэ гээд намайг урьлаа. Гол нь нэг ах нь таван саяын үнэтэй хөөрөг даалингаа түрүүн зогсож байсан газар хүндэрч байхдаа мартсан гэнэ. Тэгээд буцаж хайхаар явах зуур бид хэд Бүрэгхангай сумын айлд хоол хийж идээд хүлээхээр болсон юм. Би ч тэд нартай цуг явъя гээд зүүгдээд авсан. Машин гаргаж өгсөндөө талархаж нэг шил юм авч өгсөнд бас их баярлах шиг болно лээ. Айлд хэдэн цаг муушиг мушигаад сууж байтал хөөрөгтэй ах ч ирэв. Баяннуур дөхөхөөр хөдөллөө. Би Баяннуур гэдэг газарлуу нь цуг явахаар болов.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Бороо орохоо болив. Цаг агаар ямар сайхан байсан бэ? чийг үнэртсэн хөндий талаар шороо босгохгүй давхих гэдэг ч бөөөн кайф... Сэтгэл ханамж маш өндөр. Ах эгч нараас хоёр нь миний машинд суугаад явсан юм. Өвөөтэй минь ижилхэн гэдэг ах надтай нутаг усны талаар ярин хамт суугаад явсан. Элдвийг ярьж байгаад ганц л үг хэлсэн. "Аав ээжийн буянд сайхан яваа хүү байна. Сайн ч хүү байна" гэсэн энэ хэдэн үгийг хоолой зангиртал хэлсэн. Би таг дуугай замаа ширтээд л явсан. Өвөө маань ч хэлж байгаа юм шиг. Би нээрээ хэнийхээ буянд ингэж яваа билээ гэдгээ ч ухаарах шиг. Би сайн хүү байж чадаж байгаа болов уу ч гэж бодоод... Надад тэр шөнө ихийг бодогдуулж, одоо ч цээжинд минь байгаа хадгалагдсан үг байв. Ах эгч нарын портер ч удаан явах гэж жигтэйхэн байсан болохоор би ард нь мөлхөж явахаар эрт очиж майхнаа барьж унтах минь гээд түрүүлж салаад давхихаар болсон. Салаа замаар салах болоод ах эгч нарт бүгдэд нь үнсүүлээд , 7951 сайн яваарай гээд үдүүлсэн.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Ингээд миний аялал Баяннуур орж амжилгүй Дашинчилэн суманд ирээд ерөнхийдөө өндөрлөсөн юм.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Дүгнэлт хийх маш энгийн ч юм шиг хэцүү ч юм шиг. Би бодит байдлыг хараагүй байхдаа Японд юу бодож ирснээ одоо бодохоор их инээдтэй. Надтай энэ хэдэн хоногт уулзсан хүмүүс инээд хөөртэй аз жаргалтай амьдарч байсан. Миний нүдээр бол ядруухан, дутагдсан. Энэ байгаагаараа байх, эсвэл хөгжих. Хэрхэн ямар хэлбэрээр хөдөө орон нутгийг хөгжүүлбэл дээр юм болоо гэсэн "эргэлзээ" дүүрэн хотод орж ирээд байж байна.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Сум болгон ижилхэн юм. Эмэгтэйчүүд нь сумын төвийн эмч, багш, үйлчлэгч, хэдэн цайны газрын тогооч гээд тоотой хэдэн ажилтай. Эрчүүд нь харин архи уудаг ажилтай. Малчид нь байгаа айраг сүүгээ асгах шахам байдалтай л байх юм. Тэрийгээ хотын манууст нэг зарсан болоод өөрсдийн хэрэглээндээ хүргэнэ. Зун бол айраг л ууна. Сайхан эрүүл хүмүүс байдаг байх даа. Энэ гэхдээ хангайн хэдэн айлын талаар бичсэн миний тэмдэглэл байлаа. Говьд амьдрал бол өөр шүү...</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Үүнээс доор татсан хэдэн зургаа оруулъя. Зурган дээр дарж үзвэл гоё байх...</div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhWmD-ZdBnuB2IKuyczshc3rtVXNcPSgcPIi4ifOplpSPpjbjxk66vHlpL-_PvUGw8iIf6QjxemQKXipbbldt0YwETNb755gtgVkG-HXL21dvh5p-FMgykkN5_jwlz3qMFPbbgYhmYRKTPF/s1600/IMG_0861.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhWmD-ZdBnuB2IKuyczshc3rtVXNcPSgcPIi4ifOplpSPpjbjxk66vHlpL-_PvUGw8iIf6QjxemQKXipbbldt0YwETNb755gtgVkG-HXL21dvh5p-FMgykkN5_jwlz3qMFPbbgYhmYRKTPF/s320/IMG_0861.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Уньт сум. Өвөөгийнхөө овоон дээр</td></tr>
</tbody></table>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjPge46-JroHXZp5FiPhD86XbgX3ZyEf_uf6nd9SsgiipYFhAq7Q9_8nKRJ386-2CKuxFHzTiw1uTHWNUV7b6Mjhu3kZbCRQqi9xhm_egJB96IIrOpLhfS2IbSXzGBvUcRsmeqckT75LkR1/s1600/IMG_0877.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjPge46-JroHXZp5FiPhD86XbgX3ZyEf_uf6nd9SsgiipYFhAq7Q9_8nKRJ386-2CKuxFHzTiw1uTHWNUV7b6Mjhu3kZbCRQqi9xhm_egJB96IIrOpLhfS2IbSXzGBvUcRsmeqckT75LkR1/s320/IMG_0877.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Сайхан сум. Дугуй хагарахад моторциклтэй тусласан айл</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMJuHnketGIfibvwfUj_No7UfX19oK5khnLr2sHuUJPqk7ewdkOOawIMBBaVJaAp6WmbcJmY-ZRf9ECx7aoQmNqHZFZiCg8Lf5Z1-tO0n1jfuGQE733Acst2oGo-VovOCO3BwlpfhQWR1B/s1600/IMG_0895.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiMJuHnketGIfibvwfUj_No7UfX19oK5khnLr2sHuUJPqk7ewdkOOawIMBBaVJaAp6WmbcJmY-ZRf9ECx7aoQmNqHZFZiCg8Lf5Z1-tO0n1jfuGQE733Acst2oGo-VovOCO3BwlpfhQWR1B/s320/IMG_0895.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Зургаа даруулахыг зөвшөөрсөн хониндоо яваа залуу</td></tr>
</tbody></table>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgLlHsldZfavfx7zgCsdL8Kct_MfWDFSd6kKOw-m_g6szjvQpY_TA2tIfv6Ln2LWHZ0_-TGh9FzDu5E7Nw3X57-VVQgjqZNWrJahLwx37SIfWB9xqQ0bDJO5GPfP1O5djf3oj-NXLLRGbOK/s1600/IMG_0905.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgLlHsldZfavfx7zgCsdL8Kct_MfWDFSd6kKOw-m_g6szjvQpY_TA2tIfv6Ln2LWHZ0_-TGh9FzDu5E7Nw3X57-VVQgjqZNWrJahLwx37SIfWB9xqQ0bDJO5GPfP1O5djf3oj-NXLLRGbOK/s320/IMG_0905.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Их сайхан хөндий. Сайхан сумаас гараад яваа нь</td></tr>
</tbody></table>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_DkS9BT6YBNlM5RcyVonjkudfITG_qqL94nB12uwEdfW84CLLKFXTIBFh4YzV5JB7W0GXN5NCrN4RmYzP4j1DZ7RnUsEuwt7IdojVrbyDHQqv5RW6tqgDRjy-KTfJG9QQRgo73C1h7dLu/s1600/IMG_0925.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_DkS9BT6YBNlM5RcyVonjkudfITG_qqL94nB12uwEdfW84CLLKFXTIBFh4YzV5JB7W0GXN5NCrN4RmYzP4j1DZ7RnUsEuwt7IdojVrbyDHQqv5RW6tqgDRjy-KTfJG9QQRgo73C1h7dLu/s320/IMG_0925.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Орхон голын эрэг дээр.</td></tr>
</tbody></table>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjF3xZgdISFqQhC1cRiwneY9MMT6x-YFFAIn_Pp6FetNZ4qxYVQwrNnR5N2JdZjkY7yTgQp78I1i_AzUakZ94AHkvrlpH_pKKzhWzYLQPe8HvlhqLj5iSjc1ZoxiFBRuwciYp5BmK3ugAGR/s1600/_MG_0966.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjF3xZgdISFqQhC1cRiwneY9MMT6x-YFFAIn_Pp6FetNZ4qxYVQwrNnR5N2JdZjkY7yTgQp78I1i_AzUakZ94AHkvrlpH_pKKzhWzYLQPe8HvlhqLj5iSjc1ZoxiFBRuwciYp5BmK3ugAGR/s320/_MG_0966.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Орхон гол</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrgpnDQ51L09vSiZ4HYc9oeAV-aOabMWJcWSSTOlzTRtJbMrrirguPyL5Vh4vjFmrCWN9o9EJBKzmdOLh5myHRXPhdITKIby_rsNsQrn0bks7JEZjnao_eGiWxFUH9HuGlHeKXPaPUr9KB/s1600/IMG_0995.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrgpnDQ51L09vSiZ4HYc9oeAV-aOabMWJcWSSTOlzTRtJbMrrirguPyL5Vh4vjFmrCWN9o9EJBKzmdOLh5myHRXPhdITKIby_rsNsQrn0bks7JEZjnao_eGiWxFUH9HuGlHeKXPaPUr9KB/s320/IMG_0995.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Оройн саалийн цагаар тугалдаа хайртай охин</td></tr>
</tbody></table>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6EcJEkqmwSAtbHsVTFLnRwoRBR8aAtaPJ0zO5G6pmI_JfZ8GuPYCoJbjZIFDnCQZ2IQJ_-rHbOpBqYO4ENfw7y8UWHC7l3R1GGGHqltW958PxPkqoDyGj8NyiVKkjStxEib1ave9rF2w4/s1600/_MG_1013.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6EcJEkqmwSAtbHsVTFLnRwoRBR8aAtaPJ0zO5G6pmI_JfZ8GuPYCoJbjZIFDnCQZ2IQJ_-rHbOpBqYO4ENfw7y8UWHC7l3R1GGGHqltW958PxPkqoDyGj8NyiVKkjStxEib1ave9rF2w4/s320/_MG_1013.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Бороотой хөндий</td></tr>
</tbody></table>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhArjf4256wFTPjLqBl0VZKaB1jNpiACDVg106osuoax0xw9Tgk9ZxqLNnAtXgvS1Z9kTAN9-Zdv-oTETlPvo9b8QqpzOxnqDz1QQvqmcuirIpNGGcZ47hvlKAYBo2xjUb0hjODyIUxkVwZ/s1600/IMG_1003.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhArjf4256wFTPjLqBl0VZKaB1jNpiACDVg106osuoax0xw9Tgk9ZxqLNnAtXgvS1Z9kTAN9-Zdv-oTETlPvo9b8QqpzOxnqDz1QQvqmcuirIpNGGcZ47hvlKAYBo2xjUb0hjODyIUxkVwZ/s320/IMG_1003.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Шавартай зам</td></tr>
</tbody></table>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgoo_eqwKgTpg3qO5oN_KvXuyReVtlKBZ-OSU2_ov40bgg9uMa6lW_CEfoYnl3Okk3eN3iPuTV8iijc9Ts7AKICvodNeMpsNni2JCrfpBFUmq6_vFuYTL4LJFP0LMMnC2PiH8yojfkaVSNE/s1600/IMG_1029.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgoo_eqwKgTpg3qO5oN_KvXuyReVtlKBZ-OSU2_ov40bgg9uMa6lW_CEfoYnl3Okk3eN3iPuTV8iijc9Ts7AKICvodNeMpsNni2JCrfpBFUmq6_vFuYTL4LJFP0LMMnC2PiH8yojfkaVSNE/s320/IMG_1029.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Ах эгч нар... </td></tr>
</tbody></table>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXHEm5LElHKDGHFzTEEtDiKtUXhtBskhRiATBtwREtN363xN8brs3ghwpbSglaWBmua42FmVZFCrHOTh_9s_MuIg6MdQKzQWzaVk9bhSglYdw6M4lLNmthyxvBsm_IrjYxLzNRe5hQCeAD/s1600/IMG_1049.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXHEm5LElHKDGHFzTEEtDiKtUXhtBskhRiATBtwREtN363xN8brs3ghwpbSglaWBmua42FmVZFCrHOTh_9s_MuIg6MdQKzQWzaVk9bhSglYdw6M4lLNmthyxvBsm_IrjYxLzNRe5hQCeAD/s320/IMG_1049.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Анчин залуус</td></tr>
</tbody></table>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgeK0UHgYXXwg1P-8F3EUCvtlcaFBMiMwlbiLo22pR9cc4vlE_qv-lJcnS_ka_oA-mbcLFnSXAPOaU_PdbPY2nF7akyvVUBqyXL2U8ax-KgLEbWNoyN6FS3i7bJeAtRvBVuri3QBSbsfXZm/s1600/IMG_1067.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgeK0UHgYXXwg1P-8F3EUCvtlcaFBMiMwlbiLo22pR9cc4vlE_qv-lJcnS_ka_oA-mbcLFnSXAPOaU_PdbPY2nF7akyvVUBqyXL2U8ax-KgLEbWNoyN6FS3i7bJeAtRvBVuri3QBSbsfXZm/s320/IMG_1067.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Шана өлсөөд, элэгний нухаш талхтай</td></tr>
</tbody></table>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjxB7WuVBprmgMOjIFc08WgfS-JiQBc-HWTsMaNk0hiHohhMJy811O8MGdL5C-ltKYpgYGzWPcWcXsa71EfHbo5EXOO8EGS_pospTJfpDkF9MTXs3SZrSe5O6x2VtPMOj2210nwY7Zysty/s1600/IMG_1080.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjxB7WuVBprmgMOjIFc08WgfS-JiQBc-HWTsMaNk0hiHohhMJy811O8MGdL5C-ltKYpgYGzWPcWcXsa71EfHbo5EXOO8EGS_pospTJfpDkF9MTXs3SZrSe5O6x2VtPMOj2210nwY7Zysty/s320/IMG_1080.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Хотруу орж ирээд л муухай санагдсан <br />
Тэр сэтгэгдэлээ бас хуваалцана аа </td></tr>
</tbody></table>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJr2AvxXQu5EldlKgI0WZOW9lVn2q-oDvpaThiUUYFHEBo3KmDyUwziyS9vlYGzwxL6RSPJHVRUIJzFSEti9PPZW9cOwdEkbGAX5LKBTOdOBBS3QaRM2yQtm_TGc2VfuoiQFOCVQeErEJa/s1600/_MG_1089.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJr2AvxXQu5EldlKgI0WZOW9lVn2q-oDvpaThiUUYFHEBo3KmDyUwziyS9vlYGzwxL6RSPJHVRUIJzFSEti9PPZW9cOwdEkbGAX5LKBTOdOBBS3QaRM2yQtm_TGc2VfuoiQFOCVQeErEJa/s320/_MG_1089.JPG" height="213" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Гэрийн гадаа ирэхэд 1111 км заасан нь гоё санагдсан шүү</td></tr>
</tbody></table>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com6tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-36605658841044343912013-08-17T21:14:00.000-07:002014-03-10T19:05:56.329-07:00Сүүдэр бидэн хоёр ①<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjFHik7v4_8oxXSS8kIGm6LHDBKfWRKeI2Q6Jt8q3DRuPCwLvTomWw9xWG8s-XQY-VTb6ivVDloRXVvotmbsL2rH4WSCZ0rIoiZue2pgl_4U0eNCnXlVyHnrJU0Ho1BpEZXObECblZbA3sB/s1600/IMG_0827.JPG" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjFHik7v4_8oxXSS8kIGm6LHDBKfWRKeI2Q6Jt8q3DRuPCwLvTomWw9xWG8s-XQY-VTb6ivVDloRXVvotmbsL2rH4WSCZ0rIoiZue2pgl_4U0eNCnXlVyHnrJU0Ho1BpEZXObECblZbA3sB/s320/IMG_0827.JPG" height="213" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: Helvetica; font-size: 12px; letter-spacing: 0px;">2013 оны 8 сарын 11-ны өглөө сүүдэр бид хоёр гэрээсээ гарлаа... Гадаа нартай сайхан байсан тул сүүдэр анд маань хамт байлаа. Булган аймаг орж нутгийн хүмүүстэй уулзаж, орчин цагийн байдлыг нэг харахсан гэж би аралын орон Япон дээрх тэнгэр дээр байхдаа мөрөөдсөөр нутагтаа ирээд алс хол хөдөө нутгийг зүгэлсэн минь энэ билээ... </span></div>
<div style="font-family: Helvetica; font-size: 12px; min-height: 14px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="letter-spacing: 0.0px;"></span><br /></div>
</div>
<div style="font-family: Helvetica; font-size: 12px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="letter-spacing: 0.0px;">Аялалын зорилго өөрөө ердөөсөө ойлгомжтой, аймгийн сумдуудаар орж амьдрал үзэж, хүнтэй учрах л байсан. Тэр хүмүүстэй тойруу яриагаар аминдаа бүхнийг ойлгочих гэсэн гэнэн бодолтой 22-н товчоо гараад давхилаа... </span></div>
<a name='more'></a></div>
<div style="font-family: Helvetica; font-size: 12px; min-height: 14px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="letter-spacing: 0.0px;"></span><br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<a href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=551611118683284771" name="more"></a><br /></div>
</div>
<div style="font-family: Helvetica; font-size: 12px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="letter-spacing: 0.0px;">Нэг мэдэхэд Дархан тэгээд Эрдэнэт түүний цаана 40 км яваад Булган аймгийн төв. Хол замд явахад харааны тусгал тээээр хол ойчиж унаад нүд сэтгэл амрах шиг. Ганц жил ирээгүй надад гачин* сайхан байлаа. Аймгийн төвд үдээс хойш буугаад зочид буудалд буулаа. Уг нь майхан сав, газан пилээтиктэй байсан л даа. Аймгийн төвийн нутгийн ах нараас битүүхэндээ айсандаа ч тэрүү буудалд буув... Орой засаг даргатай буу халахаар гартал уулздаг өдөр нь биш байж таараад нарийн бичигтэй нь хэдэн үг солиод гарав. Аймгийн төвөөр хэсэг тойроход надад олон юм харагдлаа... Халамцуу ах нар биляард тоглоод, хэдэн амбасын үеийн байранд өргөтгөл хийгдэж, дэлгүүр гуанзхан л байлаа. Өөр тэр гээд хэлчих олигтой юм огт байсангүй. Төвийн гудмаар баар диско караоке эгнээтэй байлаа. Айраг ааруул худалдаалах бөөний төвөөр орж ганц литр айраг авч Булган аймгийн орлогод 2000 төгрөг нэмэрлэж орхив. </span></div>
</div>
<div style="font-family: Helvetica; font-size: 12px; min-height: 14px;">
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
</div>
<div style="font-family: Helvetica; font-size: 12px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="letter-spacing: 0.0px;">Тэнд нэг сайхан юм байсан. Тэр нь алаг салатны шилтэй гүзээлзгэнэ. Амт гэж айхтар байна аа. Шүлс асгарааад л идэж өгсөн. Галуу шувууны оронд байх ганц том гүзээлгэнийг Монголын зэрлэг гүзээлзгэнэтэй харьцуулбал тэнгэр газар л гэсэн үг. </span></div>
</div>
<div style="font-family: Helvetica; font-size: 12px; min-height: 14px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="letter-spacing: 0.0px;"></span><br /></div>
</div>
<div style="font-family: Helvetica; font-size: 12px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="letter-spacing: 0.0px;">Аймгийн төвийн мэдээллийн самбар дээрээс хэдэн тоо статистик харж аваад маргааш өглөө нь Уньт тосгоныг зүглэв. Уньтыг хүмүүс сум гэж их андуурдаг. Гэтэл тэр нь тосгон байж. Яагаад гэхээр сумын дайтай тосгон. Яагаад сумын дайтай гэхээр Хөвсгөл явах төв замын дагуу байдаг. Уньтыг зорьсон минь учиртай. Жоохон цааш яваад өвөөгийн маань овоо байдаг юм. Нэг эргэж тойрох нь том ажлын маань нэг байлаа. </span></div>
</div>
<div style="font-family: Helvetica; font-size: 12px; min-height: 14px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="letter-spacing: 0.0px;"></span><br /></div>
</div>
<div style="font-family: Helvetica; font-size: 12px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="letter-spacing: 0.0px;">Одоо ёстой хөгжилтэй явдлууд эхэлж байгаа юм даа. Уньт хүртэл засмал байсан. Би засмалаар хаазлаж яваад мал мөргөж орхив, замын хажуугаас огцом цогин гарч ирэх мал хараад тоормоз гишгээд баралгүй бөөр гуянд нь хусаад л хаясан. Машааны маань урд гэрэл хагарч үлдэхэд мал харин яагаа ч үгүй цааш давхиад л явсан. Гэмтээгүй байгаа даа гэж их санаа зовж, гэмшиж хоцорсон доо. Сүүдэр надад юу ч хэлсэнгүй. Болоогүй байна даа гэж дотор минь шивнэх нь тэр. Үүнийг ухаарал номер нэг гэе. хэхэ</span></div>
</div>
<div style="font-family: Helvetica; font-size: 12px; min-height: 14px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="letter-spacing: 0.0px;"></span><br /></div>
</div>
<div style="font-family: Helvetica; font-size: 12px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="letter-spacing: 0.0px;">Уньтаас цааш Хутаг-Өндөр гэж сум бий. Хөвсгөл явсан хүмүүс сайн мэдэх байх. Булганы хоёр том сумын нэг. Би Хутаг оролгүй урагш буцан Сайхан сумруу мордлоо... Сайхан юугар алдартай гэхээр Айргаараа алдартай. Давхиж яваад жижиг хөтөл даваад уруудахад их олон айл намаржсан, зуссан сайхан том хөндийд далай шиг их хонь бэлчиж байлаа. Сайхан сум орж ирэх дөхөж байтал бараа нь байдагүй би яг буруу явна гэж бодоод айлаас орж асуулаа. Тэгтэл яах аргаггүй хэтэрсэн тууж явсан байна лээ. Замаа сайтар заалгаж аваад хөдлөв. Буцаж эргээд сал гэсэн замаар нь урагш салаад явахад надад хоёр дахь ухаарал минь ирнэ дээ. Замаар урагш даруулан салаад хөтөл даваад сайхан замаар салхи татуулан давхиж явтал тас хийгээд цонх хагарав уу яав гэмээр чимээ гарлаа. Буугаад эргэж тойроод хартал урд дугуй хойд дугуй зэргэцээд буудсан байлаа. Нэг л юм дайрч гээд эргээд замаараа алхахад нуруу өөд тусах нар, миний урд газар тусах сүүдэр бас нэгийг хэлнэ. Дөхөж очоод хартал өвсөн дунд айхтар том чулуу байж. Байдлыг ойлгосон, одоо яах вэ гэдэг үлдэж байгаа юм. Солионы ганц дугуйтай явсан би нэгийг нь солиод тавихад өнөөх нь яах билээ. Хээр ингээд явгарч байгаа юм даа. Урагш хойшоо хартал хойд уулын бэлд овоо бэл бэлчинтэй гэмээр том хашаа байж нэг сэтгэл амрах шиг. Айл уруу алхтал ойрхон харагдаж байгаа хэрнээ овоо хөөрхөн алхуулав. Айлын гадаа ирээд хүн суртал, нэг эгч гарч ирээд “яасан” гэлээ. Их л сонин санагдлаа. Эгч минь та л надад тусла. Дүү нь ингээд хээр хонох боллоо гэхэд. “чадахгүй” гээд шилбэлзэв. За за яриа байхгүй хүн байна ерөөсөө болъё оо гээд явлаа. Ганцаар байсан эмэгтэй тул эрх мэдэлгүй юм байлгүй дээ гэж бодоод уруудлаа. Уулын бэлд хоёр ах мод хөрөөдөж байхыг хараад эзэд нь бололтой гэж бодоод нэг тус дөхүүлнэ байгаа хэмээн найдсаар өгслөө дөө. Хоёр ах биш ах эгч хоёр байлаа. Мэнд ус мэдэлцээд, учир явдалаа хэлтэл ах эгч хоёр нааштай хариу хэлэв. Саяны яриа муутай эгчийг баян айлын “зарц” гэв. Би юу ч хэлсэнгүй. Ах эгч хоёр саяны эгчээс шал тустаа өөр хүмүүс бөгөөд ойрхон хаваржаа захиалгаар барьж байгаа гэнэ. Би та хоёрын хаваржаа барьж байгаад тань туслъя та хоёр харин миний дугуйг сумруу дөхүүлж өгөлцөөд өг тэгэх үү гэж гуйлаа. Ах эгч хоёр зөвшөөрөв. Хаваржааны мод хөрөөдөж, хэдийг тавиад хөдлөх боллоо. Ахын мотоорциклээр 8 орчим км Сайхан сумруу салхи татуулж давхихад эгч миний машиныг хараад үлдсэн юм. Мотоорциклоос гэнэт сайхан дуу дуугархаар нь өнгийгөөд хартал жолоон дээрээ том хоёр чанга яригч зоогоод, эмпи3-р дуу чарлууллаа. Сайхан сумруу сайхан л дөхлөө. Сумандаа ганц дугуй засварчинг сурж очоод дэлбэ буудсан дугуйгаа өгөхөд “ингэн байж жолооч болох хэрэг юу байна” гэж зандруулж нэг аваад засуулж авлаа. Ах минь ахиад нэгийг авчирна шүү дээ гэхэд “хммм одоо ингээд замаа хардаг жолооч бол доо” гэж сургав. За хөөрхий би ч болоогүй байна даа гэж бодсоор буудсан дугуйг арай хийн бөмбийлгөж аваад буцаааад л давхилаа. Дугуй засварчин ах “наадах чинь эр нь л найгүй шүү” гэж хэлсэн дэг. Ингэж нааш цааш сажилсаар хоёр дугуйтай болж авлаа. Ах эгч хоёр Сайхан сумд хэнийд ирж яваа юм гэхэд би “таньж мэдэх хүнгүй ээ аялаж яваа юм өө” гэхэд “манай гадаа хоно, хоол ид, айраг уу” гээд намайг гэрийнхээ гадаах талбайд майхан барих зай гаргаж өглөө. Ах ер нь бол ажилгүй, эгч сургуулийн үйлчлэгч хийх бөгөөд, хүүхдүүд нь мал дээр хэдэн малаа манаад байгаа гэсэн. Бага охин нь хамт байдаг юм билээ. Түүнийгээ “Эрх бор” гэж өхөөрдөнө. Амьдрал нь бол хангалуун сайхан харагдах ч, гаднаасаа бол надад их л ядруу хэцүү л харагдаж байлаа. Тэнд дутагдах юм юу “юм” болоо гэж тэр шөнө бодож билээ...</span></div>
</div>
<div style="font-family: Helvetica; font-size: 12px; min-height: 14px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="letter-spacing: 0.0px;"></span><br /></div>
</div>
<div style="font-family: Helvetica; font-size: 12px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="letter-spacing: 0.0px;">Тэр орой тэгэс хийгээд өнгөрч маргааш өдөр боллоо. Баярлаж талархсанаа хэлээд би Орхон сумруу хөдөллөө. Дөт зам их муу гэсэн сургаар буцаад аймгийн төвөөр дайрч очих болов. Дугуй муутай байсан тул хоёр дугуйгаа аймгийн төв дээр найдвартай болгож аваад Орхон сумруу залав. Аймгаар дайраад гарсан нь ч болсон юм. Зам ч гэж зам ёстой айхтар байлаа... Ойрын хэдэн хоног бороо ихтэй голууд жил бүр урсдагаасаа хоёр дахин өргөн урсаж, гүүр далан нурсан зам харгуй эвдэрсэн хүндхэн л байв. Аймаг дээр дугуй гэж овоо цаг алдсан болоод ч тэрүү Орхон сумаас 4 км зайд Орхон голын хөндийнд сүрлэг том хясааны ёроолд майхнаа барьж аваад эртхэн амрахаар шийдлээ. Цаг дөнгөж 5 6 болж байлаа. Гиеүрч эхлэв. Ойрхон айл орж аяга тараг олж авах санаатай мунгинаад л алхлаа даа. Цаг шахуу алхаад айлд дөхтөл нохой нь ойртуулдаггүй. “Нохой хорь оо!!” “Хүн байна уу” гэж хичнээн ч их чарлав байдаггүй шүү. Тэгсэн жоохон охин гарч ирээд хүн ирлээ гээд буцаад ороод том хүн дуудлаа. Би ч нохойноос айсан хүн нохой гайгүй юу гээд гэрлүү нь орлоо. Өчигдөр айлд гурилтай шөл идсэн. Өнөөдөр банштай цайн дээр таардаг амны ч хишигтэй байна даа гэж бодож суув. Айлын эгч их яриа гоё гоё юм яриад инээд хөөр ихтэй байлаа. Түрүүнд цухуйж гарч ирсэн жоохон охиноо “сагсуу шар” гэж өхөөрдөнө. Банштай цай идчихээд үнээ саахаар гарцгаалаа. Гурван хүүхэд нэг оюутан охин тэгээд эгч байлаа. Би тугал татаж өгөх санаатай хотонд нь хэсэг харж зогсохоос өөр юм чадсан ч үгүй. Жоохон хүүхдүүд үхэр малаа таних гэж жигтэйхэн. Тугалыг нэг нэгээр гаргаад л татаад л хүлээд л. Би зураг дараад л. Цаг гаруй алхаж ирсэн болохоор харанхуй болж буцах тийшээ хандлаа. Эгчээс аяга тараг “үнэгүй” аваад буцлаа. Би тараг сүү хэдтэй байна гэж асуухад надаас эгч “хэдтэй байдаг юм бэ дээ?” гэж зөрүүлж асуун “жоохон юманд үнэрхээд яахав дээ” гээд угсруулав. </span></div>
</div>
<div style="font-family: Helvetica; font-size: 12px; min-height: 14px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="letter-spacing: 0.0px;"></span><br /></div>
</div>
<div style="font-family: Helvetica; font-size: 12px;">
<div style="text-align: justify;">
<a href="http://btelmen.blogspot.com/2013/09/blog-post.html" target="_blank">үргэлжлэл...зураг бас орсон</a></div>
</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com8tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-45355002470678061592013-08-03T05:40:00.001-07:002014-03-10T19:05:56.341-07:00Эргээд нэг бодох нь...<div style="text-align: justify;">
Өнөөдөр 8 сарын 3-ны өдөр. Хоёрхон хоноод Нутаг буцлаа гэж бодохоос сэтгэл минь тогтохгүй яаран дэвхцэх юм. Энд байх Япон эмээгийн атгахан газрыг хагалж ногоо тарьж ойр зуур тусалдаг би тэрүүхэн тэндээ цалин бас авна аа. Өнөө энэ сайхан өдөр ургацын баярыг ойрхон хөрш айлтай хамт хийлээ. Би ганцаар хорь гарсан залуу атал эргэн тойронд жар дал хол гарсан эмээ өвөө нар. Надад "амьдралын" төгсгөл тун сонирхолтой харагдлаа. Өвөө нар... Хоёр өвөө миний өөдөөс хараад сууна. Хоёулаа амьдралд нухлагдан өнөөг хүртэл чадан ядан амьдарч. Гэтэл нэг нь арай бяртай ажил хийж өнөөх нь арай чадмаг амьдарч өнөөг хүрчээ. Бэл бэнчинтэй өвөөгийн гэрийг гайхан бишрэх ядмаг өвөө харамсанхан бодож байгаа болов уу өөрийнхөө амьдралд бүрэн хангалуун багйаа болов уу гэдэг надад сонин байлаа. Шал дэмий юм ургацын баяр дээр ажин суусан намайг уучил...</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<a name='more'></a><br />
<div style="text-align: justify;">
Хүн хөгширөхөөрөө өнгөрсөн амьдралдаа гутдаг болов уу яадаг бол?</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Бахархангуй ярих бэнчин өвгөний амьдрал юутай сонин? ядмагхан ярих өвөөгийн амьдрал юутай гэмтэй. Буу халах өвөө нар ирээдүй гэхээс өнгөрсөн ярих нь жаргалтай хорь гаран яваа надад ирээдүй ярих нь илүү жаргалтай. Хэн нь бахархангуй ярьж байгаа нь жаргалтай харагдана. Хэн нь ядмаг байгаа нь ай даа хөөрхий харагдана... Амьдралдаа хангалуун байвал хэний ч дур булаам жаргалтай байж болох юм байна гэдгийг ургацын баяр дээр харж билээ... Удахгүй нутаг буцаад нэг насаар хөгширсөн ижий аавыгаа хараад элдвийг бодон суух миний тархи сонирхолтой...</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Би эргээд нэг бодлоо...</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Ирсэн түүхээ дурслаа... Өвөө нараа бодлоо өнчин нулимс гарах нь тэр.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Япон өвөө нар өнгөрсөнийг минь уудалсанд худлаа ярьж элдвийг залхаах бодол надад байсангүй. Би арлын оронд ирээд гурав дахь жилийнхээ нүүрийг үзэж байгаа ч их газрын тэнгэрийн тэр орныг яагаад ч мартаж үл чадах мангар бололтой. Өвөөдөө нэг эрхлэхсэн...</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Өвөө нараа гэж. Амьдралын өнгийг эмээ нар хэлдэг бол өвөө нар харуулдаг юм байна.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com19tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-84037629167544477922013-07-16T07:52:00.000-07:002014-03-10T19:05:56.374-07:00Ухаарахад золиос хэрэгтэй гэж үү?<div style="text-align: justify;">
Тийм ээ үнэхээр ухаарахад гарздах шаардагатай юм уу? Тэр гарз нь гарахаас нааш ухаарал гээч золиг нь ирэдггүй юм болов уу?</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Гэмшил. Гэмшиж, ухаарах хэцүү ч түүнээс хэцүү нь өөртэйгөө нүүр тулан өөрийнхөө байгаа байдлыг хүлээн зөвшөөрөх маш хэцүү юм байна. Новш минь чи новш шүү дээ гэж таарсан хэн нэгэн хэлэхэд "зассс" гээд өнгөрдөг бол нандин нэгэн маань ЧИ НОВШ гэж хэлэхэд зүрх хоёр хуваагдаж тархин дотор минь юу болж байгааг өөрийн эрхгүй мэдэхээ байж ухаан балартдаг. Би тэвчихгүй, бас тэр өөрийнхөө новш байгаагаа хүлээн зөвшөөрч чадахгүй. Маш хэцүү. Гэхдээ эрт орой хэзээ нэгэн цагт хүлээн зөвшөөрдөг л байхгүй юу.</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<a name='more'></a><br /><br />
<div style="text-align: justify;">
Гол нь ухаарах явцад тэр нэгэн өөрийн өрөөсөн талтайгаа тулалдах тэр ТУЛААН аймшигтай хар дарсан зүүд. Гэмшил хаанаас гардаг юм болоо? Зөвд буруу харшилхаар төрдөг юм байна.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Амьдралын зөв буруу хаана байна вэ гэж үү?</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Зарим хүмүүс ярьдаг л даа, Ганцаараа тэнгэрийн хаяа ширтээд дотроо сайн бод бясалга гэж. Энэ бол нас дээшээгээ талийн явсан хүмүүсийн ажил. Залуу бид нар мянга бодоод эцэстээ буудаг нэг гудсан дээрээ дээш хараад тэрийдэг. Яах юм юу ч үзээгүй юу ч мэдэхгүй. Мянга бодлоо гарах хариу нь адилхан.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Хэнтэй ч хамаагүй харьцаж санал бодлоо хэлэлцэж ойлголцоё л доо. Тэгж байж өнөөх амьдралтай танилцана байгаа? Үнэндээ нүүрэн дээрээ бүгд худлаа масктай. Бүгд биш л дээ. Масктай байх буруу гэж үү? Буруу бас биш. Энэ филосоофийг ойлгох хэцүү. Гэхдээ би ойлгодог. Хэрэлдэхээрээ хүний үнэн төрх нь гарна. Яагаад гэвэл тархи маш хурдтай ажиллаж өөрийгөө бүрэн хянах боломжгүй болж үнэн төрхөө илтгэнэ. За тэгвэл таарсан болгонтой нь хэрэлдээд явъя л даа. Чааваас яг тэгж харагдаач.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Ингэж олон мянга гэмшиж ухаарсны эцэст нэг зөв буруугийн цэнзүүр дээр буудаг юм байна. Гарах гарз ихтэй, эцэст нь төлөх өртэй.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Би буруутай. Гэж хүлээн зөвшөөрөх. Уучлалт гуйх.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-6280584426334213882013-06-09T05:05:00.004-07:002014-03-10T19:05:56.357-07:00 Багийн ажиллагаа,<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQdcyTwqkjgQeYcA7NjPtO4yYCsuR8oUCrBH3DeH_KgH0150_ECRoEZ_N20M5dt7BO3dtK8gMThYEU52e79xurM-Z5dzsdbzGwgtjzIt9RzZ1Kd0pFWUQh6M2diZH2nUf6ACTdjjcbPyed/s1600/teamwork-benefits.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQdcyTwqkjgQeYcA7NjPtO4yYCsuR8oUCrBH3DeH_KgH0150_ECRoEZ_N20M5dt7BO3dtK8gMThYEU52e79xurM-Z5dzsdbzGwgtjzIt9RzZ1Kd0pFWUQh6M2diZH2nUf6ACTdjjcbPyed/s200/teamwork-benefits.jpg" height="150" width="200" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
Би их сургуульдаа семенарын ангиараа нэг тийш судалгаагаар явах боллоо. "Ногоон Аялал жуулчлал" сэдвээр л дээ. Тэгээд өдрийн хоолны газар судлаад нэг түүхий загасны мухлагт очъё гээд багийн гурван Япон маань бөөн баяр болцгоов. Гэнэт намайг нээрэн гадаад оюутан гэдгийг санаад "Тэлмээн хө, түүхий загас иддэг үү" гэхээр нь би шулуухан л "чаддаггүй шт" гээд л аваад хаясан. Тэгж их баярласан гурав маань за за өөр тийшээ явъя гэдэг байгаа. Би өө та гурав идээ би яахав өөр юмаар аргалчихна гээд амьхандаа санаа зовоод хэлтэл "үгүй ээ, бид чинь нэг баг шүү дээ" гээд ам таглав. Нэг баг бол нийтийн эрх ашгийг хамгийн ихээр хангаж байж нэг баг болдог юм байна. Тийм биш бол баг байгаад ч яах юм.</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-551611118683284771.post-22132860012628080192013-05-01T05:05:00.001-07:002014-03-10T19:05:56.321-07:00Зуны амралт - Гэртээ харих<div style="text-align: justify;">
Заримдаа ажил хэрэг төлөвлөгөөний дагуу явагдахгүй, өөрчлөлт гарах үед тийм ч таатай биш байдаг. Аль нэг сонголтыг хийгээд л явдаг. Би шийдсэн байсан айхтар том зорилгоо өөрчлөхөөр шийдлээ л дээ. Юу гэхээр энэ зун гэдэн годон хийгээд харихаар шийдэв. Ээж аав элгэн саднаараа тойрч, анд нөхөд найзуудтайгаа уулзах минь. Америк явна гэж бодож байсан юм. Явах эсэхийг ирэх оны тэнгэрт даатгая. Гэхдээ энэ шийдвэрийг гаргаснаар надад маш том ололт, нээлт авчирлаа. Зуны амралтаараа хөдөө орон нутгаар аялаж судалгаа хийж, аж амьдралтай танилцаж ирье гэж бодлоо. Дипломын ажил маань ч гэсэн ойлгомжтой чигтэй болж эхэллээ. Орон нутгийн хөгжлийн загварыг гаргаж ирье гэж товч тодорхой шийдэв. Улсын хөгжлийг Улаанбаатараар харж огт болохгүй. Тиймээс орон нутагт оруулах миний хувь нэмэр тодорхой хэмжээнд үр дүнтэй байгаасай гэж мөрөөдөж бодож сууна. Гийж гийгүүлэх юм хийгээгүй ч гийж гийх мөрөөдөлтэй байгаадаа баярлалаа :)</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Удахгүй уулзъя</div>
<div style="text-align: justify;">
санаж байгаа гэж жигтэйхэн.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/13337592730414947003noreply@blogger.com0